Интернет-технологиялардың дамуы қаржы әлеміндегі жаңа эволюция дәуірін бастап берді. Осылайша, қарқынды дамып келе жатқан жаңа қаржы сервистері кредит беру, төлем жүйелері, инвестициялау салаларын мүлдем басқа арнаға бұрды. Бұл үрдіс елімізде де байқалып отыр.
Финтехті дамыту индексі бойынша әлеуетіміз жоғары екенін Жолдауында айтқан Мемлекет басшысы да бұл бағыттың маңызына тоқталған еді.
Еліміздегі финтех нарығының дамуына шолу жасап, «қаржы технологияларының тұтынушыларға, бизнеске және қаржы саласына әсері қандай?», «саланы дамыту үшін не істелуі керек?» деген сияқты негізгі сұрақтарға жауап іздеп көрдік.
Кейінгі 5-10 жылдағы технологиялардың дамуы өмір салтымызға түбегейлі өзгеріс алып келді. Соның ішінде, ақшаны басқару, жұмсау, қаржы қызметтері де тыс қалған жоқ. Осылайша, технология мен қаржы салаларының тоғысында жаңа бір сала – финтех пайда болды. Сөйтіп, финтех индустриясы ақшаны басқару, инвестициялау және мәмілелер жасау тәсілін өзгертіп, үлкен эволюциядан өтті. Технология бұрын-соңды болмаған қарқынмен дамып келе жатқандықтан, әлемде финтех компаниялары инновацияның алғы шебінде болып, қаржы саласындағы шекараны кеңейтіп жатыр.
Елімізде де кейінгі бес жылда қаржы саласы мен кейінгі технология жаңалықтарының тоғысуы көп өзгеріс әкелді. Смартфондағы интернет банкинг қосымшалары төлем жүйесін түбегейлі өзгертті. Қолма-қол ақшаның қолданыс аясы уақыт өткен сайын тарылып барады. Мәселен, 2023 жылғы қаңтар-маусымда жалпы сомасы 63,1 трлн теңге болатын 5,26 млрд қолма-қол ақшасыз транзакция жүргізілген. Бұл көрсеткіш өткен жылғы қаңтар-маусымдағымен салыстырғанда 40,8 пайызға жоғары. Сонымен қатар банкоматтан қолма-қол ақша алу операциясының саны да былтырғыға қарағанда 7,6 пайызға қысқарған. Сондай-ақ қолма-қол ақшасыз транзакциялардың басым бөлігі интернет және мобильді банкинг арқылы жүзеге асырылғанын атап өту – маңызды. POS-терминалдар мен QR көрсеткіші – 13,6 пайыз және 3,6 пайыз.
Қысқа уақыт ішінде кей қаржы қызметтері жаңа формада қарқынды дамып үлгергендіктен де болар, саланың еліміздегі перспективасына қатысты оң көзқарас қалыптасты. 1 қыркүйектегі Мемлекет басшысының Жолдауында да финтех саласы туралы айтылған болатын.
