Ауыл шаруашылығын цифрландыру қандай пайда береді?

149

Жасанды интеллектімен жабдықталған сенсорлы робот 1 сағатта 3 мың қызанақты сұрыптай алады. Адам дәл сол уақытта небәрі 300 қызанақты сұрыптауы мүмкін. Оның үстіне, адамның жұмысы барған сайын баяулай береді.

Қазақстанның мұнай-газ, металлургия саласы әдетте халықаралық тәжірибеге мейлінше интеграцияда болғандықтан, бұл саланы әуеліден цифрланған деуге болады. Мысалы, Honeywell мұнай кешендерін басқару жүйесі, мұнайдың жерден шығуынан бастап, терминалға құйылғанына дейін қадағалайды. Сондықтан әлемдік стандартқа айналған цифрланған жүйелерге килігудің қажеті шамалы.

Қазақстандағы цифрландыру орасан зор пайда әкелетін сала – ауылшаруашылық экономикасы екені бағдарлама қабылданған кезде түсінікті болған және мәселе тек еңбек өнімділігіне байланысты болған жоқ. Саланы зерттеудің нәтижесінде ауылшаруашылық саласындағы ғылыми жетістіктер туралы мәліметтердің жүйесіздігі, жер алудың шырғалаң екені, білікті мамандардың жоқтығы; техниканы, тұқым мен пестицидтерді тиімсіз пайдалану, космомонитринг пен агрохимиялық сараптаманың болмауы, ветеринария мен фитосанитарияның әлсіздігі сияқты кешенді проблемалар анықталды. Қазақстан аграрлық ел болғанымен, агроөнеркәсіп ЖІӨ-нің небәрі 5-10% болатыны осы себептерден болып шықты.

Егіс алқабының электрон картасын толтыру да заманауи фермерге қажет білік. Өз жерінің нақты шекарасы мен сипатын білу – несие рәсімдеуден бастап, даулы мәселе туа қалған жағдайға дейін керек. Сондықтан электрон карта жасау курсы ұйымдастырылып, барлығы 66 мыңнан астам фермер дайындықтан өтті. Жалпы фермерлердің білігін арттыру — мемлекеттік электрон қызметтерді пайдалану, егіс алқабының электрон картасын өз бетінше жасау, цифрлы технологиялармен жұмыс және кооперативтерді малды ені бойынша идентификациялау сияқты төрт бағытта жүргізілді.

Фермердің білігін арттырумен қоса, фермалардың өзін де заманауи жабдықтау мәселесі қамтылды. «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасы қабылданғаннан кейін 23 цифрлық ферма мен 171 жетілдірілген ферма жасақталды. Бұл шаруашылықтарға егін орағын бастайтын оңтайлы мезгілді болжауға, оңтайлы суаруға, минерал тыңайтқыштармен тыңайтудың интеллектуал жүйесін енгізуге, арамшөппен және зиянкестермен жүйелі түрде күресуге мүмкіндік берді. Сонымен бірге бұрын фермер 75 гектар жерге толайым тек бір сараптама жасайтын. Ал смарт-фермаларда әр гектарға сараптама жасалады. Бұл тыңайтқыштарды ұтымды жұмсаудан бастап, болашақ түсімді дәлірек болжауға мүмкіндік береді. Смарт-жүйемен пилоттық режимде 9 ферма жабдықталған.