Ауыл шаруашылығы мамандарын даярлауда заманауи цифрлық технологияларды қолданудың маңызы

229

Ауыл шаруашылығын цифрландыру – елдің әлеуметтік, экономикалық жағдайын жақсартудың ең тиімді жолы. Әлемдегі ауыл шаруашылығы дәстүрлі саладан инновациялық шешімдер мен әзірлемелер үшін жаңа нарықтар құруға қабілетті жоғары технологиялық салаға айналуда. Ғылым мен ғаламтордың, сандық технологияның толып жатқан бүгінгі жетістіктерін ауыл шаруашылығына бағыттау маңызға ие. Себебі, әлемдік тәжірибе ауыл шаруашылығы саласын, агроөнеркәсіп кешенін қарқынды дамыту ғылымда, ақылды технологиялардың қолында екенін көрсетіп отыр. Ұлтарақтай жерін ұтымды пайдаланып отырған дамыған елдердің бәрі де ауыл шаруашылығының табысына осынау озық технологиялардың арқасында жетіп отыр.

Болашақ ауылшаруашылығы мамандары егіс алқаптарында жасап жатқан тәжірибелік сынақтар арқылы фермер планшетін, шаруашылық алқабының электронды картасы, ауыспалы егіс алқабы, ауа райы, топырақтың жағдайы туралы ақпараттар, ғарыштық түсірілім, егін шаруашылығына аса қажет басқа да мәліметтері түгелдей көрсетілген біртұтас ақпараттар жиынтығы бар бағдарлама құрастыруда.

Қазақстанда бірінші кезекте ауылшаруашылығын цифрландыру шеңберінде енгізілетін негізгі технологиялар ауылшаруашылығы техникасының GPS-навигациясы, қатар жүргізу, таразы залын автоматтандыру, өрістердің электрондық карталары және әрине, пилотсыз ұшу аппараттары болып табылады. Қазіргі заманғы технологиялар біртіндеп ауылшаруашылық саласына еніп, ауылшаруашылық мәселелерін шешуге тиімді болмақ.

IT-агрономияны дамытудағы жаңа кезеңді болашақтың инновациялық технологиясы болып табылатын нақты егіншілік жүйесі деп атауға болады. Дәл егіншіліктің артықшылығы – бұл ауылшаруашылығы өндірушілеріне ауылшаруашылығы өндірісін экологиялық таза негізде жүргізуге мүмкіндік береді, тыңайтқыштарды үнемдеуге, қауіпті азайтуға, бағдарламаланған дақылдарды алуға және қоршаған ортаны ластанудан қорғауға бағытталған. Бұл тәсілді іске асыру үшін нақты егіншіліктің геоақпараттық жүйелері пайдаланылады, олар электронды карталар негізінде шешім қабылдауға жәрдемдесу жүйелері болып табылады.

Өнімділікті арттырудан және шикізат шығындарын төмендетуден басқа, дәл егіншілік жүйелері егістіктерде қолданылатын жабдықтарға отын шығындарын азайтады, себебі олар дәлдігі жоғары жүйелерді қолдана отырып, машиналардың бағытын дәл анықтауға мүмкіндік береді.

Бүгінгі таңда елімізде ауыл шаруашылығына цифрлық технологияларды енгізу ауқымы біртекті емес деп айтуға болады. Ірі ауыл шаруашылығы ұйымдары цифрлық технологияларды енгізіп, бейімдеп келеді. Негізгі фактор – дәл егіншілік технологиялары басқа ауылшаруашылық кешендерімен бірге қолданылса тиімді. Осылайша, нақты егіншілікті енгізу жүйесі әсіресе қаржысы мен біліктілігі жоғары мамандары бар ірі және дамыған кәсіпорындарда тиімді. Дәл егіншілік технологиялары табиғатта күрделі, оларды қолдану көп білім мен тәжірибені, ал оларды енгізу көп қаражатты талап етеді. Сондай-ақ, шағын және орта кәсіпорында сирек кездеседі немесе нақты егіншілік  технологияларына тұрақты қол жеткізе алмайды және оларды іс жүзінде пайдаланбайды. Бірқатар елдердің тәжірибесі көрсетіп отырғандай, кәсіпорындар цифрлық қосымшаларды үзіліссіз пайдаланады, бірақ мұндай қосымша әр кезде тиімді болып шығады.

Мобильді қосымша арқылы ауа-райын тексеріп, өрістердің жай-күйі туралы жазбаларды, төлемдерді жасауға, сонымен қатар егіннің толық болжамын жасауға болады.