Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жаһандық цифрландырудың маңызды мәселелерінің біріне айналып жатыр. Осы мәселелерді шешу үшін бүгінгі таңда «Қазақстанның киберқалқаны» киберқауіпсіздік тұжырымдамасы іске асырылып жатыр, оның аясында киберқауіпсіздік және дербес деректерді қорғау мәселелері бойынша іс-шаралар кешені өткізілді, бұл Қазақстан 40-тан 31-орынға көшкен БҰҰ киберқауіпсіздік жаһандық рейтингісінде оң көрініс тапты.
Атап айтқанда, Комитет киберқауіпсіздік мәдениетін дамыту мақсатында тұрақты негізде халықтың киберқауіпсіздік қатерлері туралы хабардарлығын арттыру бойынша іс-шаралар жүргізуде, әлеуметтік зерттеу нәтижелері бойынша халықтың хабардар болу деңгейі 75%-ды құрайды. 2021-2022 жылдарға ақпараттық қауіпсіздік мамандығы бойынша білім беру гранттарының саны 2 632-ге дейін ұлғайтылды.2020-2021 жылдар аралығында Ақпараттық қауіпсіздік саласында 542 маман шығарылды, 4 маман «Болашақ» халықаралық бағдарламасы бойынша жетекші шетелдік жоғары оқу орындарында тағылымдамадан өтті. Мамандықтар жіктеуішіне сәйкес киберқауіпсіздік мамандығы бойынша басым бағыт енгізілді.
АҚ саласында қайта даярланған мамандар саны артты, 2021 жылы АҚ саласында 4 177 маман ҚР Президенті жанындағы МБА базасында қайта даярлаудан өтті.
Сондай-ақ бүгінгі таңда министрлік бизнес-қоғамдастықпен бірлесіп, АТ және АҚ департаменттерінің қызметкерлерін компьютерлік шабуылдарға ден қоюға дайындау үшін алаң құру бойынша жұмыс жүргізуде.
Киберполигон – киберқауіпсіздік мамандарын даярлау мақсатында шындыққа барынша жақындатылған кибер жаттығулар өткізуге арналған алаң.
Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау аясында сапалы кәсіби қызметтер нарығын дамыту мақсатында 21 жеке Жедел ақпараттық қауіпсіздік орталығы құрылды.
Бұдан басқа, ақпараттандыру объектілерінде ақпараттық қауіпсіздік бойынша қоғамдық бақылау тетігін ұсынатын BugBounty жеке осалдықтарды анықтау платформасы құрылды. BugBounty сайтында 697 киберқауіпсіздік бойынша тәуелсіз сарапшылар тіркелген, олардан осалдықтар туралы 1000-нан астам хабарлама алынды.
2022 жылғы 25 ақпандағы жағдай бойынша тізілімге 56 отандық өндірушіден 173 АКТ өнімі енгізілді. Олардың ішінде бағдарламалық қамтамасыз етудің 45 түрі және электрондық өнеркәсіп өнімдерінің 128 атауы бар.2018 жылы мемлекеттік органдардың ақпараттық ресурстарын және республиканың аса маңызды ақпараттық инфрақұрылымын кибершабуылдар мен кибер жанжалдардан қорғауды қамтамасыз ететін Ұлттық ақпараттық қауіпсіздікті үйлестіру орталығы (АҚҰҮО) құрылып, жұмысын бастады.
Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарының ақпараттық қауіпсіздігіне төнетін қатерлерді талдау, бағалау, болжау және алдын алу жөніндегі қызметті жүзеге асыру мақсатында Қазақстанда ақпараттық қауіпсіздіктің салалық жедел орталығы құрылды.
Қазіргі уақытта шамамен 150 ақпараттық жүйе сынақтанн өтті және «Ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынау нәтижелері бойынша акт беру» мемлекеттік қызметі бойынша актілер алды.
Мемлекеттік қызметтер көрсету саласын оңтайландыру мақсатында ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестікке сынақ актісін алуға электрондық лицензиялау веб-порталы арқылы өтінім беру рәсімі енгізілді.
Бұдан басқа, бүгінгі күні Комитет Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесіне сәйкес «Қазақстан киберқалқаны-2» киберқауіпсіздік тұжырымдамасының жаңа нұсқасының жобасын (бұдан әрі – жоба) әзірлегенін атап өткен жөн.
Аталған құжаттың жобасында дербес деректердің тарағаны үшін әкімшілік жауапкершілікті күшейту, отандық бағдарламалық қамтамасыз етуді дамыту, қазақстандық бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану және шетелдік әлеуметтік және медиа-платформалардың қызметін реттеу мәселелері бойынша негізгі іс-шаралар, сондай-ақ киберқауіпсіздік саласындағы Қазақстан сарапшыларының пікірі мен халықаралық тәжірибесін ескере отырып, киберқауіпсіздіктің негізгі сын-қатерлері көрініс тапқан.
Осыған байланысты бүгінгі күні жоғарыда аталған жоба Министрліктің Заң департаментінде қаралуда. Министрліктің Заң департаментімен түпкілікті келісілгеннен кейін жоба МОИП бойынша мүдделі мемлекеттік органдарға келісуге енгізілетін болады. Жобаның жаңа редакциясын 2022 жылдың екінші жартыжылдығында қабылдау жоспарланып отыр.
