Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың “Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм” атты Қазақстан халқына Жолдауы өтті. Президент жолдауында әуе хабтарын дамыту бағытына айырықша тоқталып өтті.
– Әуе хабтарын дамыту – өте маңызды міндет.Қазақстанның әуе кеңістігі арқылы жыл сайын 150 мың тоннаға жуық жүк тасымалданады. Алдағы төрт жылда бұл көрсеткішті екі есе ұлғайтуға болады. Әуежайларымыздың жүк тасымалдау мүмкіндігін арттыру үшін барлық жағдайды жасау керек. Ішкі әуе бағдарларын дамытуға айрықша назар аударған жөн. Бұл, әсіресе, негізгі туризм нысандарының инфрақұрылымын жақсарту үшін маңызды. Балқаш және Алакөл демалыс аймақтарындағы ұшу-қону жолақтары толық жаңғыртылды. Катонқарағай, Зайсан және Кендірлі өңірлерінің де туристік әлеуетін дұрыс пайдалану қажет. Осындай демалыс аймақтарында сапасы жоғары жол инфрақұрылымы бар әуе бекеттері мен әуежайлар салу керек. Өнеркәсіпті дамыту қорының есебінен кіші авиация ұшақтарын алған жөн. Туризм жобаларын жүзеге асырғанда табиғатқа зиян келтірмей, экологияны сақтау барынша маңызды екенін ерекше атап өткім келеді, – деді ел президенті.
Аталған бағытта өңірде жүйелі жұмыстар жүргізілуде. «Әзірет Сұлтан» халықаралық әуежайы 4 халықаралық (Ыстамбұл, Эль-Кувейт, Абу-Даби, Самарқан) және 6 республикаішілік (Астана, Алматы, Ақтау, Ақтөбе, Орал, Қостанай) әуе бағыттарына қызмет көрсетуде. Рейстерді «Turkish Airlines», «Jazeera Airways», «Wizz Air Abu Dhabi», «Fly Arystan», «Scat», «Qazaq Air» әуекомпаниялары орындайды. Әуежай аптасына 32 рейсті қабылдайды. Әуежайға халықаралық авиациялық ұйымдардың ICAO және IATA (ICAO — UAIT, IATA — HSA) кодтары берілді. Әуежайдың өткізу қабілеті сағатына – 450, жылына 3 миллион жолаушыны құрайды. 2023 жылы жолаушылар ағыны 359,5 мың жолаушыны құрады (халықаралық – 65,1 мың жолаушы, ішкі – 294,4 мыңнан асты). Осы тұста, Түркістан облысы әкімі Дархан Сатыбалдының төрағалығымен Түркістандағы халықаралық әуежайды дамыту, әлеуетін көтеру жөнінде жиналыс өтті. Жиында жауапты тұлғалардың жоспарлары, ұсыныстары тыңдалды. Арнайы турпакеттер әзірлеп, туристерді тартудың маңыздылығы айтылды. Осы бағытта жұмыс жанданады. Сонымен бірге халықаралық бағыттар санын көбейту бағытында да келіссөздер жалғасады.
Облыс әкімі әуежайдың даму жоспарын туризммен үйлестіру керектігін айтты. Қазіргі көрсеткіштерге көңілі толмайтынын жеткізді.
– Жолаушылар көлігі мен туризмге жауапты басқармалар бірлесе жоспар әзірлеп, жұмысты жүйелесін. Әуежайдың мүмкіндігін тиімді пайдалану керек. Жаңа туристік бағыттар, нысандар, идеялар ұсынып, жүзеге асырыңыздар. Болмайды былай. Басшылық қызмет, жауапкершілік жүктелгеннен соң ел сенімін ақтау үшін бар күштеріңізді салуларыңыз керек.
Әуежай басшылығы да әуежайды дамыту, табысын көтеру, жолаушылар ағынын көбейту үшін жұмыс істеуі шарт. Шетелдің тәжірибесін зерттеңіздер, халықаралық әуе компанияларымен байланысты нығайтыңыздар, – деді Дархан Сатыбалды. Бүгінгі таңда Түркістан әуежайынан Ыстамбұл және Эль-Кувейт қалаларына халықаралық бағыт жұмыс істеп тұр. Сонымен бірге Астана, Алматы, Ақтау, Қарағанды, Ақтөбе және Орал қалаларына да тұрақты рейстер бар. «Turkish Airlines», «Jazeera Airways», «FlyArystan», «Scat», «Qazaq Air» және «Южное небо» әуе компаниялары қызмет көрсетуде.
Алдағы уақытта Түркістан қаласынан халықаралық әуе рейстерін ашу, Өскемен, Павлодар, Атырау, Көкшетау, Үшарал қалаларына субсидияланатын әуе рейстерін ұйымдастыру жоспарланған. Астана және Алматы қалаларына қолданыстағы рейстер саны ұлғайтылды. Биыл қазан айында «Түркістан-Абу-Даби» бағытын ашу бойынша келіссөздер жүріп жатыр.
Түркістан әуежайының жолаушылар ағыны 2022 жылы 373,8 мың жолаушыны құрады. Оның ішінде 81,3 мың адам халықаралық рейспен ұшса, ел ішінде 292,5 мың жолаушы тасымалданған. Көрсеткіш 2021 жылмен салыстырғанда 24%-ға артқан. Жолаушылар тасымалы бойынша Түркістан әуежайы республикада 7-орында тұр. Айта өтсек, Түркістан облысының жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының және Түркістан халықаралық әуежайының ұйымдастыруымен Біріккен Араб Әмірліктерінің «Wizz Air Abu Dhabi» авиакомпаниясы 2024 жылдың 16 қаңтарынан бастап «Түркістан – Абу-Даби» бағытында әуе рейстерін бастауды жоспарлап отыр.
Рейстер аптасына 3 рет сейсенбі, бейсенбі, сенбі күндері заманауи «AirBus 321» ұшақтарымен орындалатын болады. Жолақысы бір бағытта — 20 мың теңгеден басталмақ. Билетті «wizzair.com» ресми сайтынан, мобильді қосымша немесе авиабилеттерді онлайн сату сервистерінен алуға мүмкіндік бар. Жолаушылар рейсті ұшу уақытынан 3 сағат бұрын ешқандай комиссиясыз өзгерте алады. Аталған бағытта ұшу уақыты — 3 сағат.
Түркістан халықаралық әуежайы ашылған 3 жарым жылдың ішінде 1 млн 200 мың жолаушыға қызмет көрсеткен. Оның 570 мыңы әуежайдан ұшып кетсе, 630 мың жолаушы Түркістанға ұшып келген. Ал биыл жыл басынан бері 180 мың жолаушы әуежай қызметін пайдаланыпты. Оның 50 мыңнан астамы халықаралық бағыттағы рейс жолаушылары. Бүгінгі күні мұнда Кувейт, Абу Даби және Стамбул қалаларына 3 халықаралық рейс қатынайды. Одан бөлек, Алматы, Астана, Ақтау, Ақтөбе, Орал және Қостанай қалаларына ұшатын 6 ішкі рейс бар. «Түркістан халықаралық әуежайының» басқарушы директоры Ілияс Нұғымановтың айтуынша, қазір «Түркістан-Мәскеу», «Түркістан-Баку» және «Түркістан-Анталия» бағыттары бойынша халықаралық әуе рейсін ашу жоспарланып отыр. Бұдан бөлек Түркістан халықаралық әуежайының логистикалық әлеуеті артып, жүк тасымалы ұлғаяды. Әуежай басшылығы биылғы жылдың соңына дейін жүк тасымалын 1300 тонна дейін жеткізуді көздеп отыр. Былтыр әуежай арқылы 57 тонна жүк тасымалданса, биылғы жылдың 6 айында бұл көрсеткіш 470 тоннаға жеткен.
Осыған дейін Түркістанда бірқатар ауқымды жобалар іске асты. Соның бірі Түркістан қаласы тек еліміз емес, әлем таныған аймақтар қатарына жатады. Сондықтан логистикалық HUB-тарды орналастыруға да қолайлы. Мысалы, өткен жылы Қазақстан арқылы 8 миллион сәлемдеме өткізілсе, биыл соның 2 миллионы осы өңір арқылы өтеді. Бүгін Түркістан халықаралық әуежайында Халықаралық пошта алмасу орны ашылды. Салтанатты шараға облыс әкімі Дархан Сатыбалды қатысып, құттықтау сөз сөйледі.
– Бүгін тарихи оқиғаға куә болып отырмыз. Түркістан әуежайында Халықаралық пошта алмасу орны ашылды. Бұл жүк тасымалдау көлемін, салық және кеден түсімдерін молайтуға, бизнестің дамуына себеп болады. Шет елдерден тікелей тауарларды Түркістан қаласына жеткізуге мүмкіндік туады. Өздеріңізге мәлім, күні кеше «Turkish Cargo» авиакомпаниясы Түркістанға алғашкы жүк әуе рейсін орындады. Алдағы уақытта, аптасына 2 рейсті тұрақты түрде орындауды жоспарлауда. Одан бөлек, «Alpha Sky», «Wizz Cargo» және басқа да компанияларды тарту есебінен жүк тасымал көлемін арттыру жоспарлануда. Бұл бастамалар Түркістан облысының экономикасының дамуына оң әсерін беретіні сөзсіз және әуежайдың табысын ұлғайтуға мүмкіндік береді, – деді Дархан Сатыбалды.
Ашылу рәсіміне «Қазпошта» АҚ басқарма төрағасы Әсел Жанасова қатысып, атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталды.
– Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша біз мемлекетімізді үлкен транзиттік HUB-қа айналдыруымыз керек. Бүкіл Қытайдан Еуропаға және Орталық Азияға баратын жүкті толық біздің аймақ арқылы өткізу мүмкіндігі бар. Үлкен бәсекелестік ортада жүрміз. Сондықтан бүгінгі оқиға жетістіктердің бірі деуге болады. Қытайдың “Cainiao” атты логистикалық компаниясымен өткен аптада меморандумға қол қойдық. Соның нәтижесінде келесі жылдан бастап Қазақстаннан 9 мемлекетке жөнелтілімдер орындалады. Осылайша, біз Түркістанды транизиттік логистикалық HUB-тың біріне айналдырамыз. Барлығыңызға табыс тілеймін, – деді басқарма төрағасы.
Жиын барысында «Alpha Sky» ЖШС директоры Гүлжан Жәнібекова бүгінгі бастаманың ерекше оқиға екенін айтты. Сондай-ақ «Гонконг – Түркістан» жаңа бағыты іске қосылғанын, оған арнайы сыйымдылығы жоғары ұшақ қарастырылып жатқанын жеткізді.
Салтанатты шараға «Түркістан халықаралық әуежайы» АҚ басқарушы директоры Ильяс Нугуманов, «Turkistan Invest» ЖШС басқарма төрағасы Берік Кенжебаев, «Қазпошта» АҚ Түркістан облыстық филиалының директоры Азат Ильясов, сонымен қатар тиісті департамент және басқарма басшылары қатысты.
«Қазпошта» акционерлік қоғамы Қазақстан Республикасының ұлттық пошта операторы бола отырып, халықаралық пошта байланысы қызметтерін ұсыну жөніндегі өз қызметін жүзеге асырады. Қытай, Түркия, Гонконг, Біріккен Араб Әмірліктері, Вьетнам және Еуропа елдерінен тағайындалған операторлармен көпжылдық ынтымақтастығымызды пайдаланып, Түркістан халықаралық пошта алмасу орны арқылы пошта жөнелтілімдерінің қосымша транзиттік логистикасын қамтамасыз ету жоспарлануда. YTO Express Group-пен кездесу барысында Қазпошта мен Қытайдың ірі логистикалық операторларының басшылары электрондық коммерция, көлік және логистика саларындағы өзара тиімді ынтымақтастықтың мүмкіндіктерін талқылады. Осы мүмкіндікке Президент Қасым-Жомарт Токаевтың былтырғы Қытайға сапары кезінде қол қойылған ынтымақтастық туралы келісімнің арқасында жетіп отыр.
Жоба «Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясында жүзеге асырылмақ. Cainiao Group-пен кездесу барысындағы негізгі мақсат – логистика саласында берік серіктестік қарым-қатынасын орнату. Бұл екі компанияға да әлемдік нарықтағы ықпалын едәуір кеңейтуге мүмкіндік береді. Cainiao Smart Logistics Network Limited – қытайлық логистикалық компания. Ол 2013 жылы 9 компанияның, соның ішінде интернет алыбы Alibaba Group-пен бірлескен кәсіпорны ретінде құрылған.
Осы жоба аясында «Қазпошта» акционерлік қоғамы мен Alpha Sky отандық логистикалық компаниясы арасында мен халықаралық транзиттік пошта және жүк жөнелтілімдерін тасымалдау туралы меморандумға қол қойылды. Оған Түркістан облысының әкімдігі қолдау көрсетті. Осы арқылы аптасына 60 тоннаға дейін жүк тасымалдауға мүмкіндік бар. Түркістан облысының 2 миллионнан астам халқына сапалы қызмет көрсетілді. Тұтынушылар «Keruen.post.kz» платформасы арқылы халықаралық интернет-дүкендер мен өндірушілерден төмен бағамен жеткізілім алу мүмкіндігіне ие.
Айта кетейік, Түркістан халықаралық әуежайы 3 халықаралық (Ыстамбул, Кувейт, Әбу-Даби) және 6 ішкі (Астана, Алматы, Ақтау, Ақтөбе, Орал, Қостанай) әуе бағыттарына қызмет көрсетеді. Рейстерді Turkish Airlines, Jazeera Airways, Wizz Air Abu Dhabi, Fly Arystan, Scat, Qazaq Air авиакомпаниялары орындайды. Әуежай аптасына 32 рейске қызмет көрсетуде. Әуежайдың өткізу қабілеті сағатына 450 жолаушыны немесе жылына 3 миллион жолаушыны құрайды.
