Түркістандық тұрғындардың назарына қоғамдық және ұлтаралық келісім туралы маңызды ақпараттарды ұсынамыз. Ұрпақтар арасындағы үйлесімділікті одан әрі нығайтудың жалпы идеологиясы – Қазақстан мемлекеттігін, ішкі саяси тұрақтылықты, азаматтық татулықты, қоғамдық және ұлтаралық келісімді одан әрі дамытуда болып табылады. Ұлттық ерекшелігімізді бойына сіңірген, елге үлгі боларлық ұрпақ өсіруге тырысу – бүгінгі басты міндет. Рухани дамыған салада тәрбиеленген ұрпақ міндетті түрде мемлекетіміздің дамуына қызмет етеді. Әр кезде алмасып отыратын ұрпақтың мүмкіншілігі мол, бұрынғы ұрпақпен салыстырғанда олардың саяси прогреске қосатын үлесі де үлкен. Ол адамдар арасындағы өркендеп және өзгеріп отыратын тұрақтылықты ретке келтіріп отырады. Жалпы қоғамдық қатынастар саяси дамудың әрбір жаңа сатысында сақталып қана қалмастан өзгеріп, жаңара береді. Олай болса, ұрпақтар сабақтастығы арқылы қайта жаңғыру жүзеге асады, ескі қатынас түрлерінен қазіргі және болашақтағы қатынас түрлері келіп шығады. Сондықтан мемлекетімізді көпке таныту, оны өсіп келе жатқан ұрпақтың қанына сіңіру – ең үлкен азаматтық парызымыз.
Ел ішінде қалыптасқан осындай ахуалдың арқасында еліміз ұдайы даму үстінде. Жыл сайын ішкі жалпы өнімнің үлесі артып, зейнетақы мен әлеуметтік жәрдемақылар еселеніп көбейіп, халықтың өмір сүру көрсеткіші артып келеді. Бұл, ең алдымен, еліміздегі тұрақтылықтың арқасы екені даусыз. Алдағы уақытта одан әрі дамуды мақсат еткен еліміз бәсекеге қабілетті елдер қатарына қосылуды мақсат етіп отыр. Әрқашан ел ішінде ғана емес, әлемде бейбітшілікті, ауызбіршілікті қолдаған елдің ертеңі жарқын болары сөзсіз. Этносаралық мәселелерді әрқашан әділетті түрде шешіп, еліміздегі барша ұлт пен ұлыстың көңілін табу арқылы, ел егемендігін сақтап, еліміздің дамуына тиімді жағдай жасай алдық. Бүгінгі күні бұл ұстанымымыздың дұрыс болғанын көріп отырмыз.
Осылайша, Қазақстан өз тəуелсіздігінің алғашқы жылдарынан бастап-ақ көп ұлтты жəне түрлі дінді ұстанатын қоғамда этностардың өзіндік ерекшелігі мен бірігуін сақтауға негізделген ұлтаралық қатынастарды қамтамасыз ететін өзіндік айрықша үлгіні қалыптастырған. Ұлтаралық қатынастардың қазақстандық үлгісі бірнеше негізгі деңгейде жүзеге асырылады: тұжырымдамалық деңгей; саяси-құқықтық (конституциялық) деңгей; институционалдық деңгей жəне ғылыми-əдістемелік деңгей. Тұжырымдамалық деңгей еліміздің ұлтаралық қатынастарындағы тұрақтылықты қамтамасыз етеді жəне ол: əлеуметтік-экономикалық, мəдени, ождандық, тұрмыстық жəне басқа да өзара тəуелді, толықтырушы факторларды есепке алу, Қазақстан ұлттарының өз мəдени дамуын еркін қамтамасыз ету жəне олардың мүдделерін қорғау мен жүзеге асыру принциптеріне сүйенеді.Саяси-құқықтық немесе конституциялық деңгей мемлекеттің ұлтаралық қатынастар саласын реттейтін заңнамалық актілер жəне ұлттық саясатты жүргізуге қатысты басқа да құжаттардың негізінде жүзеге асырылады. Ұлтаралық келісімнің құқықтық негізі ретінде Қазақстан Республикасының Ата Заңы танылады.
Елімізде саяси әлеуметтену жағдайында өскелең ұрпақтың рухани бейнесінің, саяси наным-сенімдері мен іс-әрекеттеріне жаңа талап қойылуда. Оның өзіндік талаптары да жоқ емес. Мәселен, еліміздегі саяси, әлеуметтік, экономикалық және рухани өзгерістерді жүзеге асыру жоғары білімді, білікті маман, елде болып жатқан жаңаруларды қолданыстағы жүйеге енгізуге саналы түрде қатысатын азаматтардың қолынан келеді. Өмірдің өзі жас ұрпақтың бойына саяси мәдениетті сіңіріп, саяси қарым-қатынастар жүйесіне бейімдеуге тырысады, олардың қоғам алдындағы белсенділігін жоғарылатады. Осыған байланысты мемлекетімізде жүргізіліп отырған әр түрлі реформалар мен қабылданған бағдарламалар әлемдік тәжірибеден туындап отыр. Сондықтан, қоғам талабына сай жас ұрпақ қалыптастыруда халық даналығының сабақтастығын үлгі етудің әр түрлі шаралары ұйымдастырылуда. Ондағы мақсат Қазақстан халқының барлық әлеуметтік және ұлттық, діни топтарын мемлекетімізде жүргізіліп жатқан реформалар идеяларының төңірегіне біріктіру. Оның сыртында елі мен жерін қорғаған ата-бабамыздың ұлттық дүниетанымын, арман мұраттарын танып білу, өз тағдырының ел тағдырынан ажырағысыз екенін түсіну – Қазақстан халқының азаматтық қауымдастық сезімінің негізі жатыр. Ол жас ұрпақты ата-баба дәстүрі мен аға ұрпақ өнерін қастерлей білуге баулуға, олардың еліміз бен жерімізді қорғайтын азаматтар ретінде қалыптасуына, сондай-ақ олардың түйінді мәселелерді талқылап, тиімді жолдарын табуға көмектеседі.
Ұрпақтардың өзара достығы, олардың бір-біріне деген сый-құрметі, үлкенге ізет, кішіге құрмет көрсетуі – бұрыннан келген, қанымызға сіңген игі қасиеттерге байланысты болмақ. Осы орайда Л.Н.Гумилевтің «Түрлі жұрт бір кеңістікке сыйысып тұра алады» деген қағидасы шындық екенін өмірдің өзі дәлелдеп отыр. Осы орайда қоғамымызда саяси жүйені демократияландыру бағытында ұлттық дәстүрлерді ескеру де үлкен рөл атқаратынына көзіміз жетіп отыр. Бұл туралы ғалым Б. Тлеповтің: «… дәстүрге табыну демократияға қарсы түсінік деп қарау қате пікір, себебі, орнымен пайдаланылған дәстүрлік қоғамның тұрақты дамуының кепілі болып табылады. Мысалы, әлемнің көптеген елдерінде дәстүрлік сабақтастығы қоғамның дұрыс жолмен дамуына ықпал жасауда. Жапония, Корея, Қытай сияқты шығыстың белді елдерінің және Ұлыбритания, Франция, Италия сияқты батыстың жетекші мемлекеттерінің тәжірибесі көрсеткендей, ғасырлар бойы қалыптасқан сана-сезім мен салт-дәстүр негізінде қазіргі заманға лайық экономикасы жоғарғы деңгейдегі мемлекет құруға болады» деген ойлары көңілге қонады.
Бұдан мынадай қорытынды айтуға болады: елімізде тек шетелдік демократиялық тәжірибеге иек арта бермей, сондай-ақ өзіміздің төл рухани құндылықтарымызға да көңіл бөлгеніміз дұрыс. Демократияландырудың өзіндік ерекшелігі әр елде әр түрлі болып келетіні де белгілі. Егемендікпен қатар Қазақстан қоғамына бірқатар қиындықтардың да келгенін жасыра алмаймыз және олардың негізінде бүкіл жүйені қамтыған экономикалық және саяси-әлеуметтік өзгерістер жатқаны белгілі. Қоғамдық санада бұл өзгерістер екі түрлі жолмен дамыды: бірінші жол – демократия жолын таңдап, батыстың либералды құндылықтарын қабылдау болса, екіншісі – ұлттық сана-сезімнің өсуіне орай, кеңес заманында ұмыт болған қазақ халқының тарихи мұрасы негізінде ұлттық мемлекет құру еді.
Тарихқа көз жіберсек, әлемдік өркениеттің дамуы тұтас бір мемлекеттердің пайда болуы мен жоғалуын, олардың даму ерекшеліктері мен өз заманының талабына сай таңдауын сараптауға жол ашады. Ауқымы жағынан бірнеше жылдан мыңдаған ғасырларға созылған бұл үрдістердің әрқайсысында дәстүрлік ұғымының алатын өз орны бар. Бұл туралы зерттеуші А. С. Агаджаньян: «дәстүрлілік – тарихтың бір кезеңінен екінші кезеңіне өткенде қоғамның құрылымдық ядросының сабақтастығын сақтайтын қоғамдық құрылым принциптерінің жиынтығы» – деп тұжырымдайды. Яғни, ұрпақтан-ұрпаққа берілетін рухани құндылықтарымыз да ұлттық санамызды қалыптастырушы негізгі факторлардың бірі болып отыр. Олай болса, өз мүддесі мен қоғамдық мүдделерді ұштастыра алатын, қоғамдық құбылыстардың даму заңдылықтарын түсінетін, жалпы адамзаттық және ұлттық құндылықтарды игерген, мемлекетіміздің өркендеуі үшін аянбай еңбек ететін саяси белсенді ұрпақты қалыптастыру – тәуелсіз мемлекетіміздің демократиялануы мен дамуының негізгі кепілі болып табылады.
Қазақстан әлемдегі саяси тұрақтылығы бекем елдердің бірі. Біздің елімізде сан ұлттың өкілі татулық пен достықтың буынын бекітіп, әлемдік дамудың көшбасшысы болуға ұмтылып келеді. Ұмтылу жолы өте ауыр. Қанына, бойына, санасына мықты рухты күшті сіңірген қазақ еліне бұл зілді болмауы тиіс. Осы тұрғыда мемлекеттің бірден – бір алға қойып мақтанар айнасы – этносаралық татуластық. Жер шарының картасына көз салсақ, қазақ жерінің ұлан байтақ атырапты алып жатқанын көреміз. Қазақ елінің көңілі де дәл сондай, кең, дархан. Соның арқасында, Қазақстан жерінде 130 – дан аса ұлт өкілдері татулықта өмір сүріп келеді. Бізбен көршілес кей елдердегі, тіпті алыстағы көптеген мемлекеттер өз ішінде дау – дамай туғызып, жанжалдасып, қанды шайқасқа дейін баратындары жайлы құлағымыз естіп, көріміз көрген.
Киелі қазақ шаңырағына уық болып қадалған өзге этнос өкілдері «Қазақстан – достық пен татулықтың шынайы мекені» дегенді ұранға айналдырған. Ұлтаралық татулықты нығайтуға Қазақстанда тұрып жатқан әр ұлттың өкілі келешек ұрпағымыз үшін этносаралық достықтың, конфессияаралық түсіністіктің қаймағы бұзылмауына еңбек етіп, атсалысады.
