Әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары

25

Премьер-министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында еліміздің биылғы 11 айдағы әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары мен республикалық бюджеттің атқарылу барысы қаралды.Бұл туралы Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады.

Онда Мемлекет басшысының экономиканың орнықты өсімін қамтамасыз ету, инфляцияны тежеу және халықтың әл-ауқатын жақсарту жөніндегі міндеттерін ескере отырып, мәселелер талқыланды. Жиында Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин, Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов, қаржы министрі Мәди Такиев, энергетика министрі Ерлан Ақкенженов, өнеркәсіп және құрылыс, ауыл шаруашылығы, көлік вице-министрлері, сондай-ақ бірқатар өңір басшылары баяндама жасады. Өз кезегінде ауыл шаруашылығы вице-министрі агросектордағы ахуал туралы баяндады. Оның айтуынша, 2025 жылдың 11 айында ауыл шаруашылығы жалпы өнімінің көлемі 6,1%-ға ұлғайып, 9,2 трлн теңгені құраған. Бұл өсім мал шаруашылығында өндіріс көлемін 3,5%-ға, өсімдік шаруашылығында 7,6%-ға ұлғайту есебінен қамтамасыз етілді. Облыстардың әкімдіктері саланың өсу қарқынының төмендеуіне жол бермеу жөнінде шаралар қабылдауы қажет.

«Дәстүрлі дақылдардың тұрақты жоғары өнімділігіне қарамастан, биыл әсіресе майлы дақылдар мен бұршақ дақылдары жоғары өсімді көрсетті. Мысалы,  бұршақ дақылдарының, соның ішінде жасымық, бұршақ, ноқат бойынша рекордтық 1,1 млн тоннадан астам өнім алынды. Сондай-ақ, алғаш рет 4,7 млн тонна майлы дақылдар жиналды, атап айтқанда күнбағыс, зығыр, рапс, мақсары, соя. Мақта көлемі 428 мың тонна болды. Бұл соңғы 18 жылдағы рекордтық көрсеткіш. Дала және егін жинау жұмыстарына заманауи агротехнологияларды енгізу үшін бөлінген 750 млрд теңге жеңілдетілген несиелер осы көрсеткіштерге қол жеткізуге ықпалын тигізді. Келесі жылғы егіс науқанын ерте қаржыландыру осы жылдың қазан айында басталғанын атап өткім келеді. Бүгінгі таңда 220 млрд. теңге сомасына 1200-ден астам өтінім келіп түсті», — деді ол.

Вице министр лизинг көлемі 250 млрд теңгеге дейін жеткізілгенін атап өтті. Бұл техниканы жаңарту қарқынын арттыруға, сондай-ақ техника паркінің тозуын, ескірген техниканы есептен шығаруды ескере отырып, 2 жыл ішінде 80%-дан 70%-ға дейін төмендетуге мүмкіндік берді.

Осы жылы алынған өнім ішкі нарықтың қажеттілігін толық қамтамасыз етеді, сондай-ақ экспорт көлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді. 2024-2025 маркетингтік жыл ішінде Қазақстан 13,4 млн тонна астық экспорттады, бұл алдыңғы ұқсас кезеңнен 47%-ға жоғары және соңғы 20 жылдағы экспорттың ең жоғары көрсеткіші. Биылғы егіннен 3,4 млн тонна астық экспортталды, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңінен 20%-ға көп. Отандық астық нарықта үлкен сұранысқа ие. Экспорттық әлеует шамамен 13 млн тоннаны құрайды.

«Егін шаруашылығы саласындағы осы сияқты нәтижелерге мал шаруашылығында да қол жеткізуі үшін Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша 2026 жылдан бастап Мал шаруашылығын дамытудың кешенді жоспарын жүзеге асыру басталады. Ол жоспар фермерлерді әртүрлі мақсаттарға арналған жеңілдетілген кредитермен қамтамасыз етуді көздейді. Мәселен, осы жылдың қыркүйек айында бордақылау алаңдары мен құс фабрикаларына жеңілдетілген кредит беру бағдарламасын қаржыландыру басталды. Өңдеу кәсіпорындарын дамыту мақсатында айналым қаражатына 5%-бен жеңілдетілген кредит беру бағдарламасы жүзеге асырылуда. Тұрақты негізде өндіріс көлеміне мониторинг жүргізіледі, проблемалық мәселелер мен өсу резервтері анықталады. Қаңтар–қараша айларында азық-түлік өндірісінің көлемі 3,5 трлн теңгені құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 8,7%-ға жоғары, сусындар өндірісі 9,2%-ға өсіп, 1,1 трлн теңгені құрады», — деді Азат Сұлтанов.

Оның айтуынша, биыл 108,5 млрд теңге сомасындағы 40 жоба жүзеге асырылуда. Бүгінгі таңда олардың ішінде 66,2 млрд теңгеге 29 жоба пайдалануға берілді. Енгізілген жобалар майлы дақылдарды, етті, жемістер мен жүнді қайта өңдеуді, құрама жем өндірісін және басқа салаларды қамтиды. Ауыл шаруашылығы министрлігінде саланың өсу қарқынын сақтау үшін қажетті шаралар қабылданып жатыр.