Тың және тыңайған жерлерді игеру кезеңінде Қазақстан ірі астық және ет өндіруші ел ретінде танылғаны белгілі. Тәуелсіздіктен кейін елдің агроөнеркәсіп кешенінде бірқатар өзгерістер болды. Нарықтық қатынастарда өндіріс қарқыны өсіп, еңбек өнімділігі артты. Ауыл шаруашылығы саласының инфрақұрылымын қалпына келтіру ісі қолға алынды. Соңғы кездері жаһандық үдерістен кейін қалмай, агроөнеркәсіп кешенін толық цифрлық форматқа көшіру жұмыстары басталды. Жалпы мал басы мен құстарды электронды санау, егістіктер мен жайылымдардың, ауыл шаруашылығында суармалы және пайдаланылмайтын жерлердің дерекқорын жасау, субсидиялар төлеуге өтінімдерді қабылдау – бұл ауыл шаруашылығы саласын басқару процесіне цифрландыру енгізілген сәттен бастап отандық агроөнеркәсіп кешенінде болған өзгерістердің толық тізімі емес. Болашақта бұл үдеріс жалғаса береді. Осылайша, 2023 жылдан бастап субсидиялардың барлық түрлері бойынша өтінімдерді қабылдаудың жаңа порталы – gosagro.kz өз жұмысын бастады.
Ауыл шаруашылығындағы цифрлы технологиялар тәуекелдерді азайтуға, адами фактордың орнын басуға, шығындарды кемітуге және дақылдардың өнімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Атап айтқанда, өнімді өндіру шығындарын азайту, ресурстарды тиімді пайдалану негізінде оның сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыру цифрландырудың басты міндеті.
Цифрландыру технологиялары есебінен ауыл шаруашылығы кәсіпорнын басқару тиімділігін арттыру нарықта бәсекеге қабілеттілікті сақтауға ықпал етеді. Цифрландырусыз жұмыс істеу, бір сөзбен айтқанда, әлемдік бәсекелестікте ұтылу болмақ. Қазіргі таңда агроөнеркәсіпте дұрыс басқару шешімдерін қабылдау үшін ең әуелі спутниктік суреттер, жоғары технологиялық датчиктер, GPS жүйелері сияқты технологияларды жинауға мүмкіндік беретін ақпарат, мәліметтер қажет.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің өкілдері ондағы мамандар тәжірибелік учаскелерде жаңа технологиялар мен техниканы пайдалана отырып, егістік алқаптар 2,5 есе көп өнім алуға мүмкіндік бергенін айтады. Бұл ретте шаруалардың шығыны 20 пайыздан аса қысқартылған, әзірге бұл эксперименттер тәжірибелік алаңдарда жүргізілуде, бірақ алғашқы нәтижелер қазірдің өзінде бар. Олардың айтуынша, біздегі тауар өндірушілер цифрландыруды одан әрі ілгерілетуге мүдделі.
БҰҰ-ның Азық-түлік және ауыл шаруашылығы ұйымының (FAO) зерттеулеріне сенсек, жыл сайынғы астық шығыны жалпы өндірістің 30%-ын құрайды. Орташа алғанда бұл көрсеткіш әлемде 10%-ға, ал ТМД елдерінде (Қазақстанды қоса алғанда) 25%-ға дейін жетеді.
