Ғарыш индустриясын дамыту – перспективалар мен жоспарлар

190

2021 жылы саланың ғарыш жүйелері штаттық режимде жұмыс істеді, қойылған міндеттер тұтастай шешілді. Отандық спутниктерді топтастыру 5 ЖҚЗ және байланыс ғарыш аппараттарынан тұрады. Байланыс спутниктері бойынша техникалық аудит және «KazSat-2» байланыс аппаратының ресурстарын 2026 жылғы желтоқсанға дейін екі жылға ұзарту бойынша жұмыстар кешені жүргізілді. Осыған ұқсас «KazEOSat-1» және «KazEOSat-2» ЖҚЗ жерсеріктерінің ресурстары 2023 жылдың соңына дейін екі жылға ұзартылды. Ғарыш аппараттарының ресурстары жыл сайын расталып, қажет болған жағдайда одан әрі ұзартылады.

Ғарыштық мониторинг

Бүгінде мемлекеттік органдар ЖҚЗ ғарыш аппараттарының мүмкіндіктерін пайдалана отырып, 40-тан астам міндетті шешу үшін ғарыштық мониторинг жүргізуде. Мәселен, 2021 жылы 391 мың өз бетінше иеленіп алынған жер учаскесі, 1,1 млн га пайдаланылмайтын егістік жер, 2641 ағаш кесу полигоны, 7353 рұқсат етілмеген қоқыс үйінділері анықталды.

«Байқоңыр» кешені бойынша

Жалға берілген ғарыш айлағы штаттық режимде жұмыс істейді. 2021 жылы 14 іске қосу жүзеге асырылды, оның аясында біздің ведомстволық бағынысты кәсіпорнымыз экологиялық мониторингті жүзеге асырды. Сондай-ақ қаржылық міндеттемелерді орындауға қатысты РФ тарапынан ғарыш айлағы үшін жалдау ақысы 2021 жылы уақытылы түскен.

Сондай-ақ Ресей Федерациясымен келісімдерге сәйкес спутниктерді поляр маңындағы орбиталарға ұшыру үшін Союз-2 зымыран тасығыштары үшін жаңа құлау аймағы ашылды.

ЦДИАӨМ қамқорлығымен «Байқоңыр» кешені бойынша Үкіметаралық комиссияның жетінші отырысы өтті, онда мүдделі мемлекеттік органдар әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық және өндірістік сипаттағы 18 мәселені қарады.

Отандық ғарыш ғылымын дамыту

Шарттық міндеттемелер аясында «Бәйтерек» БК» АҚ «Байтерек» ғарыш зымыран кешенін құру бойынша жобаны іске асырып жатыр, аяқтау мерзімі – 2023 жылдың соңына дейін болды.

Эскиз жобасын әзірлеу барысында Роскосмоспен бірге «Союз-5» зымыран тасығышының коммерциялық тартымдылығын жақсартатын шешімдер қабылданды.

Бұл жағдайлар эскиз жобасын тапсыру мерзімінің 4 айға кейін шегерілуіне әкелді, нәтижесінде кешен құру аясындағы жұмыс кезеңдері 2022 жылға ығысты. Алдағы уақытта жобаны іске асыру кестесін 2023 жылдың соңына дейін аяқталды.Сондай-ақ өткен жылдың қаңтар айында Министрлік 5 елдің қатысуымен ТМД Ғарыш жөніндегі кеңестің екінші отырысын өткізді, ғарыш қызметіне қатысушы елдердің өзара іс-қимылына қатысты 14 мәселе қаралды.

Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі «Байқоңыр» ғарыш айлағының перспективалары» тақырыбы бойынша талдамалы зерттеулерді аяқтады, нәтижелері «Әділет» ақпараттық жүйесінде жарияланды.

Ғарыш саласының 10 іс-шарасы мен 2 көрсеткіші «Цифрландыру, ғылым және инновациялар есебінен технологиялық серпіліс»ұлттық жобасына енгізілді.

Отандық қамтуды оқшаулауды арттыру және саланың ғылыми-техникалық әлеуетін арттыру жөніндегі стратегиялық міндеттерді іске асыру аясында 2021 жылы 2021-2023 жылдарға арналған 4 бағыттағы бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру болды. Ғарыш саласының проблемалық мәселелерін шешу бойынша 2022 жылы жол картасы бекітілді.