Бүгінгі таңда ғарыш саласында Алматы маңындағы Астрофизика институты жемісті жұмыс істеп келеді. Аталған инистиуттың ғалымдары 80 жылдық тарихында Ассы-Түрген, Каменск үстірті, Тянь-Шань астрофизикалық обсерваторияларында жер айналасындағы ғаламның ғажайыптарын зерттеп қана қоймай, әлем елдерінің озық жетістіктерін, спутниктерін мұқият зерттеп, қадағалап отыр.
Кейінгі жылдары институт ғалымдары технологиялар мен цифрлы жетістіктердің нәтижесінде Ассы-Түрген обсерваториясының жерден қашық әрі жақын кеңістікті мониторингілеу және бақылау нәтижесінің жоғарылығына қарап, халықаралық хабқа айналу мүмкіндігі зор екеніне көз жеткізіп отыр.
Иниститут басшысы, профессор Шыңғыс Омаров “Егемен Қазақстан” газетіне берген пікірінде обсерватория толыққанды роботты, автоматты жүйеге көшірілгенін айтады. Оның айтуынша, көнерген механикалық құрылғылардың барлығы дерлік жаңарды. Ғимаратта жөндеу жұмыстары жүргізілді. Келесі жылдан бастап институт ғалымдары инновациялық жобаларын «Астротехприбор» компаниясымен бірлесіп жүзеге асыруды көздеп отыр. Астрофизика институты астрономиялық мұрағаттарды халықаралық пайдалануға, стандарттар мен өзара әрекеттесу технологияларын дамытуға ықпал ететін Халықаралық виртуалды обсерваториялар альянсының мүшелігіне өтті. Ассы-Түрген обсерваториясында SSA ұлттық жүйесін өңдейтін SST ғарыштық бақылау және қадағалау жүйесі бар. Қазіргі кезде Ассы-Түрген обсерваториясы бірқатар ғылыми ұйымдардың роботталған телескоптарын орналастыру үшін астрохостинг қызметтерін көрсете бастады. Олардың қатарында Назарбаев университетінің энергетикалық ғарыш зертханалары, Берклидегі Калифорния университетінің ғарыштық зерттеулер зертханасы (Калифорния, АҚШ) бар. Оның нәтижесі еліміздегі астрономия және астрофизика саласындағы зерттеулерді әрі қарай дамытуға мүмкіндік береді. Бұл ұлттық, халықаралық жобалар мен ынтымақтастық аясында географиялық орналасуы және астроклиматтық жағдайымен ерекшеленетін Ассы-Түрген астрономиялық бақылау орталығын «AstroHub»-қа айналдыру келешегінің зор екенін көрсетіп отыр.
Бүгінде институттың Италия, Бразилия, Аустралия, Ресей, Жапония, Қытай, Еуропалық Ғарыш агенттігі сияқты көптеген орталықтармен жұмысы жанданған.
Ассы-Түрген обсерваториясы республиканың және халықаралық оптикалық телескоптарды, жерге жақын ғарыштық кеңістікті мониторингілеу кешенін, бақылау мәліметтерін жинауға, талдауға, сақтауға арналған аппараттық-бағдарламалық құралдарды байланыстыратын біртұтас экожүйені дамытуға мүмкіндік береді.
