Экономика тұрақты өсу қарқынын көрсетуде

23

Премьер-министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында еліміздің биылғы 11 айдағы әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары мен республикалық бюджеттің атқарылу барысы қаралды.Бұл туралы Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады.

Онда Мемлекет басшысының экономиканың орнықты өсімін қамтамасыз ету, инфляцияны тежеу және халықтың әл-ауқатын жақсарту жөніндегі міндеттерін ескере отырып, мәселелер талқыланды. Жиында Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин, Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов, қаржы министрі Мәди Такиев, энергетика министрі Ерлан Ақкенженов, өнеркәсіп және құрылыс, ауыл шаруашылығы, көлік вице-министрлері, сондай-ақ бірқатар өңір басшылары баяндама жасады. Өз кезегінде вице-премьер Серік Жұманғарин Жалпы ішкі өнімнің өсуі туралы айтты.

«Экономика тұрақты өсу қарқынын көрсетуде. Биылғы қаңтар-қарашаның қорытындысы бойынша экономиканың өсімі 6,4%-ды құрады. Нақты сектордағы өсу 8,3% болды, ол қызмет көрсету өндірісінің 5,3%-ға артуы есебінен жоғары болып қалыптасты. Салалар бойынша негізгі драйверлер – көлік қызметтері (20,3%), құрылыс (14,7%) және тау-кен өнеркәсібі (9,7%). Сауда 8,8%-ға, ауыл шаруашылығы 6,1%-ға, өңдеу өнеркәсібі 5,9%-ға жоғарылады. Инвестициялар өсудің факторы болып қала беруде. Негізгі капиталға салынған инвестициялар 13,3%-ға артып, 18,5 трлн теңгені құрады. Оның ішінде жеке инвестициялар 9,8%. Инвестициялардың ең жоғары өсуі болашақ сапалы өсу базасын қалыптастыратын салаларда байқалуда. Қаржы қызметінде – 82,8%-ға, электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен жабдықтауда – 57,9%-ға, білім беруде – 31,6%-ға, ақпарат және байланыста – 24,5%-ға, ауыл шаруашылығында – 24,1%-ға, өңдеу өнеркәсібінде – 20,7%-ға, көлік қызметтерінде – 13,3%-ға өсім тіркелді. Инвестициялардың ең көп өсуі Ақмола (52,3%-ға), Павлодар (50,1%-ға), Жамбыл (33,1%-ға), Алматы (26%-ға) және Ақтөбе (25,3%-ға) облыстарында байқалды. Инвестициялардың төмендеуі Атырау (-21,1%-ға) және Қарағанды (-12,9%-ға) облыстарында», — деді Серік Жұманғарин.

Оның айтуынша, биылғы қаңтар-қазан айларында сыртқы сауда айналымы $116,3 млрд-ты құраған. Тауарлар экспорты $64,6 млрд, оның ішінде өңделген тауарлардың экспорты $23,3 млрд болған. Тауарлар импорты – $51,7 млрд. $12,9 млрд-тан аса көлемде оң сауда балансы сақталып отыр.

Ал өңдеу өнеркәсібіндегі өндіріс 5,9%-ға өскен. Өсу 17 өңірде тіркелді. Ең жоғары өсу Солтүстік Қазақстан (24,1%-ға), Батыс Қазақстан (15,2%-ға), Түркістан (10,9%-ға) облыстарында, сондай-ақ Алматы (16,8%-ға) және Шымкент (15,8%-ға) қалаларында байқалды. Өндірістің төмендеуі Шығыс Қазақстан (-5,5%), Ақмола (-2,5%), Маңғыстау (-1,8%) облыстарында тіркелді.

«Өңдеу өнеркәсібіндегі өсу көлік жасау өндірісінің 11,6%-ға, оның ішінде автомобиль жасаудың – 15,2%-ға және электр жабдықтарын жасаудың – 16,7%-ға өсуі есебінен қамтамасыз етілді. Тамақ өнімдерін өндіру – 8,7%-ға, сусындар өндіру – 9,2%-ға, химия өнеркәсібі – 8,1%-ға, мұнай өңдеу өнімдері – 6,5%-ға, металл бұйымдары – 12,8%-ға, құрылыс материалдары – 7,1%-ға ұлғайды. Салалардағы инвестициялар мен өндіріс өсуінің негізгі факторларының бірі «Бәйтерек» Холдингі тарапынан басым бағыттарды қаржылық қолдаумен қамтамасыз етуі болды. Осы жылдың 11 айында холдинг желісі бойынша басым салаларды қаржыландыру көлемі 8 трлн теңгеден асты», — деді вице-премьер.

Сондай-ақ тау-кен өнеркәсібі 9,7%-ға ұлғайып, әлі де жоғары өсу қарқынын сақтап отыр. Бұл мұнай өндірудің 14,1%-ға, табиғи газ өндірудің 16,7%-ға және көмір өндірудің 9,7%-ға артуымен байланысты. Бұл ретте металл кендерін өндіру 0,6%-ға қысқарған.

Құрылыста өсу қарқыны баяулап, құрылыс жұмыстары көлемінің өсуі 14,7%-ды құрады. Өсім 19 өңірде тіркелді, бұл ретте ең жоғары өсу Алматы (38,3%-ға), Астана (32,2%-ға) қалаларында, Солтүстік Қазақстан (31,4%-ға), Қызылорда (28,1%-ға) және Түркістан (27,8%-ға) облыстарында байқалды. Атырау облысында құрылыс жұмыстарының көлемі төмендеді (-26,2%).

Есепті кезеңде 16,9 млн шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілген, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңінен 3,9%-ға артық. Ең жоғары көрсеткіштер Жетісу (19,4%-ға), Қарағанды (14,6%-ға), Алматы (14%-ға), Қызылорда (12,9%-ға) және Ұлытау (9,8%-ға) облыстарында байқалды.

«Ауыл шаруашылығы маусымдық өсу кезеңіне аяқ басты. Ондағы жалпы өнім көлемі 6,1%-ға артып, қаңтар-қазанмен салыстырғанда 0,7 пайыздық тармаққа жеделдеді. Өсім егін шаруашылығындағы көлемнің 7,6%-ға ұлғаюы арқасында қамтамасыз етілді, бұл қолайлы ауа-райы мен дәнді және майлы дақылдардың жоғары өнімділігімен байланысты. Екінші жыл қатарынан дәнді дақылдардың рекордтық өнімі қамтамасыз етілді. Өнім көлемі шамамен 27 млн тонна. 1 млн тонна көлемде бұршақ дақылдарының және 4,7 млн тонна көлемде майлы тұқымдардың рекордтық өнімі алынды. Мақта жинау бойынша жоғары көрсеткіштер күтілуде. Жалпы сала бойынша ең жоғары өсуді Ақмола (15,7%-ға), Қостанай (15,4%-ға), Солтүстік Қазақстан (10,5%-ға) облыстары көрсетті», — деді ол.

Серік Жұманғариннің айтуынша, барлық 7 негізгі көрсеткіш бойынша өсу 12 өңірде тіркелді. Олар – Ақтөбе, Алматы, Батыс Қазақстан, Жамбыл, Қостанай, Қызылорда, Павлодар, Түркістан, Жетісу, Ұлытау облыстары және Астана және Алматы қалалары. Атырау облысында 3 көрсеткіш бойынша төмендеу бар.