«Digital Almaty» форумының пленарлық отырысында ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайылов өңірдегі интернеттің сапасын жақсарту мәселесін қозғады.Үкімет басшысы былтыр Қазақстанда «қолжетімді интернет» ұлттық жобасы қабылданғанын жеткізді.
«Еліміздің 20 қаласына 5G интернет желісі іске қосылды. Оны қазір 2 млн астам адам пайдаланады. «Қолжетімді интернет» ұлттық жобасының басты ерекшелігі – 2027 жылға дейін елімізді 100 пайыз қамту. Сондай-ақ биыл екі мың шалғайдағы ауыл мектебін жоғары жылдамдықты интернетпен қамтамасыз етеміз. Келесі жылы 8 млн астам адамды 5G интернет желісін қолданатын болады»,- деді Әлихан Смайылов.
«Цифрлық Қазақстан» бағдарламасындағы негізгі бағыттардың бірі – «Цифрлық Жібек жолы».
«Қазақстан цифрлық әлемде жаңа Жібек жолының негізгі қатысушысы болуға ұмтылуда. Көршілерімізбен бірге біз Каспий түбіндегі талшықты-оптикалық байланыс желілері арқылы Парсы шығанағы елдеріне оптикалық қолжетімділікті қамтамасыз ету нұсқаларын қарастырып жатырмыз»,- деп атап өтті Үкімет басшысы.
Еске салайық, Алматыда Еуразиялық үкіметаралық кеңес мүшелерінің пленарлық отырысы өтіп жатыр.
Kcell жоғары сапаны сақтай отырып, 5G жобасын қалай жедел іске қоспақ
Еліміздің 3 ірі қаласын 5G интернетпен қамту мәселесі күрделеніп отыр. Атап айтқанда, Алматы, Ақтау және Ақтөбе шаһарларында тұратын радиофобтар үйінің төбесіне еліміздің ірі мобильді операторы Kcell-дің 18 базалық станциясын орнатуға қарсы шыққан. Бірақ осындай қиындықтарға қарамастан Kcell базалық станцияларды жоспарға сай, тіпті кейбір өңір бойынша межені асыра орындап жатыр. Нақты тоқталсақ, қазіргі таңда аталған оператор жобаланған 400 станцияның 360-қа жуығын орнатып үлгерген. Тиісінше 15 қалада тұратын 360 мыңнан астам абонент бесінші буын байланысының игілігін көріп отыр. Елордада өтіп жатқан Digital Bridge форумы аясында «5G: цифрлық трансформация драйвері» панельдік сессиясына қатысқан Kcell басшысы Асхат Өзбеков осылай мәлім етті, деп хабарлайды Kazinform.
Былтыр желтоқсан айында байланыс операторлары арасында өткен радиожиіліктерді бөлу аукционында Kcell компаниясы жеңімпаз атанды.
Талапқа сай, ол 2027 жылға дейін ел бойынша 7 мыңнан астам базалық станция орнатуға міндеттелді.
Алайда, күні кеше «Digital Bridge» форумында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев бұл жұмыстарды жеделдетіп, жоспарды екі жыл ерте, яғни 2025 жылы тәмамдауды жүктеді.
«Шын мәнінде, біз 5G базалық станцияларын салу бойынша кестеден озып келе жатырмыз және бірқатар факторлар болмаса, қарқынды жылдамдата алар едік. Бүгінде көптеген өңірлерде радиофобия проблемасына тап болудамыз. Соның салдарынан базалық станцияларды орнатудан бас тартуға немесе оларды бөлшектеуге тура келуде және осындай кейстердің саны 20-ға жуық. Бүгінгі күні байланыс операторларының алдында тұрған тағы бір сын-қатер – инфрақұрылым құрылысына арналған орындардың, базалық станциялар үшін тіректердің болмауы», – деді Kcell АҚ басқарма төрағасы Асхат Өзбеков панельдік сессиясында.
Сонымен қатар, Асхат Өзбеков 5G инфрақұрылымын қалыптастыруды жол құрылысымен салыстырды.
«5G құрылысы екі жолақты Әл-Фараби даңғылына ұқсайтынын айтқым келеді. Яғни, дұрыс қолданған жағдайда бұл – кептелісті, жалпы жүктемені азайтады. Көріп отырғанымыздай, қазіргі уақытта 5G-дің мүмкіндігі кең, сигнал жаман емес», – деп атап өтті Асхат Өзбеков.
Бір базалық станцияны орнатуға 6 айдан 9 айға дейін уақыт кетеді. 9 қабатты үйдің құрылысына қажет болатындай құжаттар рәсімдеу процесі тағы бар.
Kcell басшысының айтуынша, бұл бюрократиялық талаптарға байланысты болып отыр. Жұмыс қарқынын жеделдету үшін оператор хабарлама тәртібімен жұмыс істеуді ұсынады.
Бұған қоса, радиофобтар мәселесі де өзекті. Бір адамның қарсылығы бірден 100 немесе одан көп тұрғынның 5G игілігін көру мүмкінгін шектеп отыр.
«Барлығымыздың проблемамыз бірдей, яғни әріптестерімізбен бірге осы мәселеге тап болып отырмыз. Салынған 18 5G базалық станциясының 300-ге жуығы қайта жинап алынды. Егер қаланың белгілі бір бөлігінде шартты түрде 6 базалық станция жұмыс істейтін болса, онда олардың біреуін алып тастағаннан кейін бүкіл аудан бойынша байланыстың деградациясы болатыны белгілі. Яғни, осы алты станция радиусындағы барлық абоненттер зардап шегеді. Бірақ барлық 5G базалық станциялары 4G-мен бірге, яғни екі жиілікте бірден екі қабатта жүретінін атап өткім келеді. Тиісінше, олардың әрқайсысына үлкен жүктеме түседі және олардың әрбіреуін алып тастау қазір теріс салдарға алып келеді», – деді Асхат Өзбеков.
GSMA өкілі Джек Раули көптеген елдерде 5G және кез келген басқа жаңа технологиялар төңірегінде жалған мәлімдемелерге негізделген ақпараттық вакуум пайда болғанын атап өтті.
«Қазақстан Президенті барлық министрліктер бірлесіп жұмыс істеуі тиіс екенін атап өтті. Олар халықаралық тәжірибеге сәйкес келетін реттеу тетіктерінің қалыптасуын қамтамасыз етуі керек. Радио сигналдарының деңгейін реттеу жөніндегі халықаралық ережелерге назар аударып, елде осындай тәртіптерді тиімді енгізу қажет. Дұрыс ақпаратты халыққа жеткізудегі басты мәселе – сенім. Үкімет ұялы байланыс, азаматтардың денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін радиосигналдар деңгейіне нормаларды белгілейтін болса, онда тұрғындар мобильді индустрия өкілдеріне қарағанда мемлекетке көбірек сенім артатын болады. Үкімет университет профессорларының және халық арасында сенімге ие басқа да ғылыми мамандардың өкілдерін тарта алады», – деп пікір білдірді GSMA департаментінің ғылыми-зерттеу және тұрақты даму жөніндегі аға директоры Джек Раули.
Телекоммуникация комитетінің басшысы Ержан Мейрамов радиофобтарға байланысты миллион тұрғыны бар қалалар бойынша станцияларды алып тастау көрсеткіші 20 пайызға дейін жететінін атап өтті.
«ДДҰ желісі бойынша зерттеулер бар. Денсаулық сақтау министрлігімен бірлесіп, базалық станцияның рұқсат етілген сигналдарының нормативтерін өзгерту мақсатында ұлттық зерттеу бастаймыз. Осы мәселелерге жауапты орган ретінде депутаттармен бірлесіп, қол жинау, дауыс беру рәсімдерін жеңілдету мақсатында тұрғын үй қатынастары туралы заңға түзетулер енгіземіз. Өйткені, шешімді МИБ емес, үй Кеңесі қабылдауы керек. Бұл мәселе тезірек шешіледі деп үміттенеміз», – деді Ержан Мейрамов.