Этномәдени бірлестіктердің атаулы мерекелері де назардан тыс қалмаған

83

Түркістандық тұрғындардың назарына еліміздегі этномедиация бағытын дамытуға арналған жобалар жүзеге асырылып, кәсіби және қоғамдық негіздегі медиаторлар арнайы курстардан өткендігі жөніндегі ақпараттарды ұсынамыз. Бүгінде Қазақстан Халқы Ассамблеясы мен ЭМБ құрылымдарының қатысуымен этнос өкілдері тығыз орналасқан аудандар мен ауылдық елді-мекендерде көш керуен акциясы өтуде. Этномәдени бірлестіктердің атаулы мерекелері де назардан тыс қалмаған. Осы уақыт ішінде Корея халық батыры Хон Бом ДОның мемориалдық кешені қайта жаңғыртылды және «Славяне» этномәдени бірлестігінің 25 жылдығы, Татар этномәдени бірлестігінің 30 жылдығы, «Алекс» би өнері мектебінің 25 жылдығы, республикалық «Корё ильбо» газетінің 100 жылдығы, Солтүстік Кавказ халықтарының Қазақстанға қоныстанғанына 80 жылдығы, Славяне, Татар, Корей, Неміс бірлестіктерінің мәдени күндері аталып өткен. Қазан айында облыстық Корей этномәдени бірлестігінің құрылғанына 35 жыл толуына орай гала-фестиваль өткізіледі деп жоспарлануда.

Қоғамдық бірлік пен татулықты мақсат еткен өңірлік Қазақстан Халқы Ассамблеясы мүшелері су апатынан зардап шеккен аймақтарға «Күшіміз бірлікте» және «Жүректен-жүрекке» қайырымдылық акциясы аясында 3 тонна гуманитарлық көмек жіберіп, айрықша үлестерін қосқан. Биыл 5 айдың ішінде Ресей, Өзбекстан елдерінің Бас Консулдарымен кездесулер өткізіліп, облыстың сауда-экономикалық, инвестициялық, мәдени-рухани, туризм, білім және ғылым салаларында өзара ынтымақтастық орнату жөнінде нақты ұсыныстар талқыланған. Аталған жұмыстар аймақ экономикасының тұрақты дамуына серпін беріп, өңірдегі қоғамдық келісім мен бірегейліктің нығаюына өз септігін тигізуде. Ассамблеяның бүгінгі күні халық біле бермейтін тағы бір қызметі қайырымдылық жұмыстарын ұйымдастыруға атсалысуы болып отыр. Қазақстанның «Қайырымдылық туралы» заңының 7-бабына сәйкес, Қазақстан халқы ассамблеясы ел ішінде мұқтаж топтарға көмек көрсету қызметін үйлестіруге қолдау көрсететіні белгіленген. Осы мақсатта жыл сайын Қазақстан халқы ассамблеясы жалпыұлттық акциялар ұйымдастырып, жағдайы нашар отбасыларға, Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне материалдық көмек көрсету, көпшілік қолдану мақсатында спорттық алаңдар салу, балалар үйі түлектерін қолдау секілді жұмыстармен де айналысады. Ал этномәдени орталықтары әр халық өкілдерінің өз ұлттық дәстүрлерін сақтауға зор ықпал жасап, еліміздің мәдени жағынан әртарапта дамуына үлес қосып келеді. Көптеген өңірлерде Достық үйлері құрылып, жұмыс істеуде. Жыл сайын Ассамблея мыңдаған іс-шара ұйымдастырып, оларға миллионнан астам адам қатысады. Осылайша ынтымақ ұйытқысына айналған ұйым бұл мақсаттарды жоғары деңгейде орындап келеді.

Қазақстан жүзден аса ұлт пен ұлысқа алтын ұя, Отан болып отырған берекелі шаңырақ. Бір анадан туған балалардың өзі бір-бірінің тілін таппай, пікірі үйлеспей жатқанда әртүрлі ұлт пен ұлысты бір мақсатқа ұйыстырып, бірлігін сақтау оңай дүние емес. Мұндайда көреген саясат пен кешенді бастамалардың көмегі керек-ақ. Халықтың татулығын нығайтып, ынтымағын арттыруда Қазақстан халқы Ассамблеясының ролі ауқымды. Ассамблея тек балалар тәрбиесіне көңіл бөліп қоймай, ел тарихындағы айтулы оқиғаларға, қоғамды дамытуға ықпал ететін шараларға мұрындық болып, елдік мәселелерді талқылауда да биік мінберге айналған. Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күніне орай республикалық ғылыми – әдістемелік семинардың өтуі сөзіміздің дәлелі.

Еліміз жақында Қазақстан халқының бірлігі күнін атап өтеді. Бұл – ырыс-ынтымақты, татулық пен келісімді дәріптейтін мейрам. Қазақстан үшін бұл – аса маңызды мереке. Еліміз Бірлік күнін міндетті түрде атап өтуге тиіс. Себебі, қасиетті Отанымыздың іргесі бүтін, тұғыры мығым болсын десек, бірлігіміз әрқашан бекем болуы керек. Бұл – анық ақиқат.Ассамблеяның алқалы жиынын жыл сайын ел бірлігі күніне орай өткізу дәстүрге айналды. Бұл сессия – көктем мезгілінде мемлекеттік деңгейде өтетін ең ауқымды іс-шара. Мұнда еліміз үшін өте маңызды ұсыныстар айтылады. Материалды көшіріп басқанда және басқаша пайдалану кезінде azh.kz сайтына гиперсілтеме міндетті түрде қойылуы тиіс. Сондай-ақ ВК, Instagram пабликтерінде жариялауға тыйым салынады.

“Мен былтырғы сессияда Ата заңымызға өзгерістерді референдум арқылы енгізу туралы бастама көтердім. Көп ұзамай халқымыз өзінің тарихи таңдауын жасады. Конституцияға енгізілетін өзгерістерді қолдап дауыс берді. Бұл – Ата заңымыз қабылданғаннан кейінгі алғашқы референдум. Біз осы бастама көтерілген кезде ел тағдырын айқындайтын маңызды жолдың бастауында тұрдық. Мақсатымызды айқындап, нақты жоспар құрдық. Дәл осындай тарихи сәтте халықтың бірауыздан қолдау білдіруі өте маңызды болды. Осыған орай түрлі ұсыныс айтылды. «Өзгерісті Парламент арқылы жасау қажет» деген пікірлер де болды. Бірақ біз әрбір азаматтың пікірін білген жөн деп шештік. «Мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы – халық» деген қағидатты ұстандық. Осылайша, «Келісіп пішкен тон келте болмайтынына» бүкіл ел болып көз жеткіздік.Бір жылдың ішінде атқарылған жұмысқа зер салсақ, былтырғы референдумның тарихи маңызы зор екенін түсінеміз. Бұл Әділетті Қазақстанды құру ісіне бүкіл халықты жұмылдырған науқан болды. Жұртымыз жауапты сәтте ұлт ретінде ұйыса алатынын көрсетті. Референдумның түпкі нәтижесі және халқымыздың басты жетістігі – осы.Біз «бірлік пен тұрақтылық болмаса, саяси-экономикалық реформалар жүзеге аспайды» дейміз. Әрине, бұл – дұрыс пайым. Бірақ бірлік дегеніміз мақсатымызға апаратын жол ғана емес. Бұл – мемлекеттілігіміздің ең басты тірегінің бірі”,– деді Президент.

Ассамблеяның міндеті – этносаралық қатынастар саласында мемлекеттік органдармен және азаматтық қоғам институттарымен тиімді өзара іс-қимылды қамтамасыз ету, қоғамда этносаралық келісімді және толеранттылықты одан әрі нығайту үшін қолайлы жағдай жасау, ел бірлігін нығайту, қазақстандық қоғамының негіз қалаушы құндылықтары бойынша қоғамдық келісімді қолдау әрі дамыту. 2007 жылғы мамыр айында Қазақстан Республикасы Конституциясына бірқатар өзгерістер енгізілді. Қазақстан халқы Ассамблеясына конституциялық мәртебе беріліп, ҚР Парламенті Мәжілісіне тоғыз депутат сайлау құқығына ие болды. Осы арқылы Ассамблеяның қоғамдық-саяси рөлі артты. 2008 жылғы 20 қаңтарда Тұңғыш Президент «Қазақстан халқы Ассамблеясы» туралы әлемде баламасы жоқ заңға қол қойды. ҚХА еліміздің саяси жүйесінің толыққанды субьектісіне айналып, оның қызметінің нормативтік-құқықтық негіздері айқындалды.

Қоғамдық бірлік пен татулықты мақсат еткен өңірлік Қазақстан Халқы Ассамблеясы мүшелері су апатынан зардап шеккен аймақтарға «Күшіміз бірлікте» және «Жүректен-жүрекке» қайырымдылық акциясы аясында 3 тонна гуманитарлық көмек жіберіп, айрықша үлестерін қосқан. Биыл 5 айдың ішінде Ресей, Өзбекстан елдерінің Бас Консулдарымен кездесулер өткізіліп, облыстың сауда-экономикалық, инвестициялық, мәдени-рухани, туризм, білім және ғылым салаларында өзара ынтымақтастық орнату жөнінде нақты ұсыныстар талқыланған. Аталған жұмыстар аймақ экономикасының тұрақты дамуына серпін беріп, өңірдегі қоғамдық келісім мен бірегейліктің нығаюына өз септігін тигізуде. Ассамблеяның бүгінгі күні халық біле бермейтін тағы бір қызметі қайырымдылық жұмыстарын ұйымдастыруға атсалысуы болып отыр. Қазақстанның «Қайырымдылық туралы» заңының 7-бабына сәйкес, Қазақстан халқы ассамблеясы ел ішінде мұқтаж топтарға көмек көрсету қызметін үйлестіруге қолдау көрсететіні белгіленген. Осы мақсатта жыл сайын Қазақстан халқы ассамблеясы жалпыұлттық акциялар ұйымдастырып, жағдайы нашар отбасыларға, Ұлы Отан соғысы ардагерлеріне материалдық көмек көрсету, көпшілік қолдану мақсатында спорттық алаңдар салу, балалар үйі түлектерін қолдау секілді жұмыстармен де айналысады. Ал этномәдени орталықтары әр халық өкілдерінің өз ұлттық дәстүрлерін сақтауға зор ықпал жасап, еліміздің мәдени жағынан әртарапта дамуына үлес қосып келеді. Көптеген өңірлерде Достық үйлері құрылып, жұмыс істеуде. Жыл сайын Ассамблея мыңдаған іс-шара ұйымдастырып, оларға миллионнан астам адам қатысады. Осылайша ынтымақ ұйытқысына айналған ұйым бұл мақсаттарды жоғары деңгейде орындап келеді.

Қазақстан жүзден аса ұлт пен ұлысқа алтын ұя, Отан болып отырған берекелі шаңырақ. Бір анадан туған балалардың өзі бір-бірінің тілін таппай, пікірі үйлеспей жатқанда әртүрлі ұлт пен ұлысты бір мақсатқа ұйыстырып, бірлігін сақтау оңай дүние емес. Мұндайда көреген саясат пен кешенді бастамалардың көмегі керек-ақ. Халықтың татулығын нығайтып, ынтымағын арттыруда Қазақстан халқы Ассамблеясының ролі ауқымды. Ассамблея тек балалар тәрбиесіне көңіл бөліп қоймай, ел тарихындағы айтулы оқиғаларға, қоғамды дамытуға ықпал ететін шараларға мұрындық болып, елдік мәселелерді талқылауда да биік мінберге айналған. Саяси қуғын-сүргін және ашаршылық құрбандарын еске алу күніне орай республикалық ғылыми – әдістемелік семинардың өтуі сөзіміздің дәлелі.

Еліміз жақында Қазақстан халқының бірлігі күнін атап өтеді. Бұл – ырыс-ынтымақты, татулық пен келісімді дәріптейтін мейрам. Қазақстан үшін бұл – аса маңызды мереке. Еліміз Бірлік күнін міндетті түрде атап өтуге тиіс. Себебі, қасиетті Отанымыздың іргесі бүтін, тұғыры мығым болсын десек, бірлігіміз әрқашан бекем болуы керек. Бұл – анық ақиқат.Ассамблеяның алқалы жиынын жыл сайын ел бірлігі күніне орай өткізу дәстүрге айналды. Бұл сессия – көктем мезгілінде мемлекеттік деңгейде өтетін ең ауқымды іс-шара. Мұнда еліміз үшін өте маңызды ұсыныстар айтылады. Материалды көшіріп басқанда және басқаша пайдалану кезінде azh.kz сайтына гиперсілтеме міндетті түрде қойылуы тиіс. Сондай-ақ ВК, Instagram пабликтерінде жариялауға тыйым салынады.

“Мен былтырғы сессияда Ата заңымызға өзгерістерді референдум арқылы енгізу туралы бастама көтердім. Көп ұзамай халқымыз өзінің тарихи таңдауын жасады. Конституцияға енгізілетін өзгерістерді қолдап дауыс берді. Бұл – Ата заңымыз қабылданғаннан кейінгі алғашқы референдум. Біз осы бастама көтерілген кезде ел тағдырын айқындайтын маңызды жолдың бастауында тұрдық. Мақсатымызды айқындап, нақты жоспар құрдық. Дәл осындай тарихи сәтте халықтың бірауыздан қолдау білдіруі өте маңызды болды. Осыған орай түрлі ұсыныс айтылды. «Өзгерісті Парламент арқылы жасау қажет» деген пікірлер де болды. Бірақ біз әрбір азаматтың пікірін білген жөн деп шештік. «Мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы – халық» деген қағидатты ұстандық. Осылайша, «Келісіп пішкен тон келте болмайтынына» бүкіл ел болып көз жеткіздік.Бір жылдың ішінде атқарылған жұмысқа зер салсақ, былтырғы референдумның тарихи маңызы зор екенін түсінеміз. Бұл Әділетті Қазақстанды құру ісіне бүкіл халықты жұмылдырған науқан болды. Жұртымыз жауапты сәтте ұлт ретінде ұйыса алатынын көрсетті. Референдумның түпкі нәтижесі және халқымыздың басты жетістігі – осы.Біз «бірлік пен тұрақтылық болмаса, саяси-экономикалық реформалар жүзеге аспайды» дейміз. Әрине, бұл – дұрыс пайым. Бірақ бірлік дегеніміз мақсатымызға апаратын жол ғана емес. Бұл – мемлекеттілігіміздің ең басты тірегінің бірі”,– деді Президент.

Ассамблеяның міндеті – этносаралық қатынастар саласында мемлекеттік органдармен және азаматтық қоғам институттарымен тиімді өзара іс-қимылды қамтамасыз ету, қоғамда этносаралық келісімді және толеранттылықты одан әрі нығайту үшін қолайлы жағдай жасау, ел бірлігін нығайту, қазақстандық қоғамының негіз қалаушы құндылықтары бойынша қоғамдық келісімді қолдау әрі дамыту. 2007 жылғы мамыр айында Қазақстан Республикасы Конституциясына бірқатар өзгерістер енгізілді. Қазақстан халқы Ассамблеясына конституциялық мәртебе беріліп, ҚР Парламенті Мәжілісіне тоғыз депутат сайлау құқығына ие болды. Осы арқылы Ассамблеяның қоғамдық-саяси рөлі артты. 2008 жылғы 20 қаңтарда Тұңғыш Президент «Қазақстан халқы Ассамблеясы» туралы әлемде баламасы жоқ заңға қол қойды. ҚХА еліміздің саяси жүйесінің толыққанды субьектісіне айналып, оның қызметінің нормативтік-құқықтық негіздері айқындалды.

Ассамблея жұмысының арқасында елімізде этносаралық және конфессияаралық келісімнің бірегей моделі, әрбір азамат этникалық және діни ерекшелігіне қарамастан Конституцияда кепілдік берілген азаматтық құқықтары мен бостандықтарын толық пайдалана алатындай ерекше сенім, ынтымақ, өзара түсіністік ахуалы қалыптасты.
Ассамблея сессиясы (Ассамблея мүшелерінің жиналысы) – оның жоғары басшылық органы. Сессиялар аралығындағы кезеңде ҚХА басқаруды Ассамблея Кеңесі жүзеге асырады. Кеңеске республикалық этномәдени бірлестіктердің өкілдері, қоғам қайраткерлері, Парламент депутаттары, министрлер, облыс әкімдері енеді. Ассамблеяның өңірлердегі құрылымдарын облыс әкімдері басқарады.