КЕНТАУ ҚАЛАСЫНА 30 МЛРД ТЕҢГЕГЕ ЖУЫҚ ИНВЕСТИЦИЯ ТАРТЫЛҒАН

291
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына жолдауында

өңірлердегі жер қойнауын игеру ісіне инвестиция тарту үшін заңнаманы және рәсімдерді барынша жеңілдету керектігін айтты. Сонымен қатар, үкіметке индустрия және жер қойнауын игеру салаларының инвестициялық тартымдылығын арттыруды тапсырған болатын. Президенттің тапсырмасына сәйкес өңірдегі Кентау қаласында негізгі капиталға тартылған инвестиция көлемі артып, жаңа негізгі капиталға тартылған инвестиция жобалар құрылуда.

Кентау қаласына өткен жылы негізгі капиталға тартылған инвестиция көлемі 29,7 млрд. теңгені құрады. Бұдан бөлек, өнеркәсіп өнімі – 41,3 млрд. теңге, ауыл шаруашылығы өнім көлемі – 11,8 млрд.теңге, ал жалпы өңірдегі өнім көлемі – 70,3 млрд.теңгеге жетті. Бұл туралы өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Кентау қаласының әкімі Жандос Тасов мәлім етті.
Былтыр шаһарда құны 3 млрд. теңгені құрайтын жаңа 2 инвестициялық жоба – кірпіш зауыты мен темірбетон бұйымдарын шығаратын зауыт іске қосылып, 80 жаңа жұмыс орны ашылды. Алдағы екі жылда 2 инвестициялық жобаны іске аспақ.
«Кентау қаласы бойынша 2020-2025 жылдары өңірлердің кәсіпкерлігін қолдау картасы аясында 943 адамды жұмыспен қамтитын 2 жобаны ашу жоспарланған. Олар – «Ансай кең орнының кендерінен барит концентратын өндіру» жобасы және бұрынғы Кентау кен байыту фабрикасының өнеркәсіп қалдықтарын қайта өңдеу өндірісін іске қосу жобасы. Қазіргі таңда Кентау қаласындағы индустриалды аймақта құны 3,3 млрд.теңгелік 250 жұмыс орнын қамтитын 6 жоба іске асырылған», – деді шаһар басшысы Жандос Тасов.
Инфрақұрылым бойынша Кентау қаласы кәріз жүйесімен 78% қамтылған. Орталықтандырылған электр желісімен шаһар толық қамтамасыз етілген. Бүгінгі таңда қаланы табиғи газбен қамту көрсеткіші – 14%-ды (2461 абонент) құраса, 2023 жылы 52%-ға жеткізу жоспарланған. 2023 жылы Кентау қаласының барлық көшелерін толық жарықтандыру жоспарланған. Өткен жылдың қорытындысымен қаладағы ішкі жолдардың жақсы және қанағаттанарлық жағдайы 86,7%-ға жетті. Биыл қаланың 3 көшесін жөндеуден өткізу жоспарланып отыр.
Еске сала кетсек, былтыр Кентауда және қалаға қарасты елдімекендерде 53 көше жөндеуден өтті. Электр жүйелерін жаңғырту және инфрақұрылымға қатысты өзге де жұмыстар қолға алынды. Қаланы дамыту жұмыстары жалғаса береді. Кентау қаласы бойынша  жалпы халық саны 99 308 адам, қала аумағы 52,7 мың га  құрайды. Қаланың құрамына 4 ауыл кіреді. Жалпы халықтың 37,4 мың адамы экономикалық белсенді, оның ішінде жұмыспен қамтылғаны 35,4 мың адам, жұмыссыздық деңгейі 5,3%, жастар жұмыссыздығы 5,9% құрады. Кентау қаласының өткен жылдың қорытындысы бойынша бюджет кірісінің 28,2 млрд. теңге жоспары 28,3 млрд. теңгеге немесе 100,3 % орындалды. Бюджеттің шығыс бөлігі 28,3млрд. теңгеге яғни 99,3 % орындалды, 201,7 млн теңгесі игерілмеді.

Жалпы өнім көлемі 70,3млрд. теңгені құрап, 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 116,0% құрады.

Кентау қаласы бойынша 2020-2025 жылдары өңірлер кәсіпкерлігін қолдау картасы аясында іске асырылатын жалпы құны – 35,6 млрд. теңгеге 2 жоба және 943 жұмыс орнын ашу жоспарлануда. «ГРК «Металлинвест» ЖШС «Ансай кең орнының барит кендерінен барит концентратын өндіру» жобасы.  Жоба құны 11,6 млрд.теңге. Іске асыру мерзімі 2024 жыл. Жұмысшылар саны 343 адам.  50 га жер бөлінді. «КазОйлЭнерджи» ЖШС бұрынғы Кентау кен байыту фабрикасын қалпына келтіріп, өнеркәсіп қалдықтарын қайта өңдеу бойынша өндірісті іске қосу. Жоба құны 24 млрд.теңге.Іске асыру мерзімі  2024 жыл.Жұмысшылар саны 600 адам. Инвестор тарапынан 11 млрд. теңгеге құрал – жабдықтар алынды.Кедендік рәсімдеу жұмыстары жүргізілді.

Сонымен қатар, аз қамтылған 1797 отбасы, 9427 адамға 876,5 млн. теңге (АӘК) атаулы әлеуметтік көмек төленді, оның ішінде 229 адам жұмыспен қамтылды. Мүгедектігі бар адамдарға, қарттарға арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету мақсатында 19 қыркүйек 2022 жылы әлеуметтік қызмет көрсету орталығы құрылып, 2023 жылдың наурыз айынан бастап қызмет көрсетуде. Қалада 1 орталық аурухана, 1 орталық емхана (4 ауылда арнайы медициналық мекемелер), 1 жүйке жүйелерін емдеу мекемесі, «Жансая» шипажайы және мемлекеттік тапсырысты жүзеге асыратын 4 жекеменшік клиникалар бар. 8 жедел жәрдем бригадасы (8 көлік) жұмыс жасайды. 2022 жылы ана өлімі тіркелмеген, нәресте өлімі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 15 көрсеткішке төмендеп, 13 жағдай тіркелген.

Бұдан бөлек, Ащысай ауылын ауыз сумен қамтамасыз етуге 75,8 млн.теңге бөлініп, жұмыстар жүргізіліп, елді мекендер тәулігіне 24 сағат 100% сумен қамтылған. Сонымен қатар, Республикалық бюджеттен «Шұғыла» мөлтекауданы №6, №7, №8 көшелерінің сыртқы сумен қамту желілеріне 2022 жылы 119,9 млн. теңге, 2023 жылы 13,3 млн.теңге қаралып, жұмыстар атқарылуда. Нәтижесінде 377 жеке тұрғын-үй ауыз сумен қамтылатын болады. Бүгінде Кентау қаласы кәріз жүйесімен 78% қамтылған,  124,2 шақырымды құрайды, тозуы 90%. Кәріз жүйесіне қосылған абонент саны 14 152. Кәріз жүйесін ағымдағы жөндеу жұмыстарына 173 млн.теңгеге келісім шарт түзіліп, облыстық бюджет есебінен 100 млн.теңге бөлінді.

«Кентау қаласындағы кәріз су тазарту станциясы мен су тазарту құрылымдарының құрылысы» жобасын іске асыруға техникалық экономикалық негіздемесі (ТЭН) әзірленді. «КАЗЦЕНТР ЖКХ» АҚ келісімдеуге ұсынылды. Жоба «БӘЙТЕРЕК» ҰБХ» АҚ (БЖЗҚ) қаржысы есебінен жүзеге асыру жоспарлануда. Нәтижесінде қала тұрғындарын 100% кәріз жүйесімен қамтамасыз етіледі. Кентау қаласы толық орталықтандырылған электр желісімен қамтамасыз етілген. Абонент саны 25 мың, тұтыну мөлшері-15 мВ/күн. Жалпы трансформаторлардың саны – 346 дана.

Қалада барлығы 18000 абонент бар. Оның ішінде: І кезең -11 300; ІІ кезең – 3 500; ІІІ кезең -3 200 абонент.Бүгінгі таңда 2461 абонент табиғи газға қосылған немесе 14%. 2023 жылы 52 %-ға жеткізу бойынша жұмыстар атқарылады (9360 абонент).Сонымен қатар «Шұғыла» мөлтекауданын газбен қамту үшін 2023 жылға 14,1 млн. теңге қаралған. «Кентау сервис» МКК-сі № 5 ЖЭО кәсіпорны 1934 жылы құрылған. Қондырғылар 1952 жылы орнатылған. Жылу құбырларының ұзындығы 169 шақырымды құрайды. Жылу қуаттылығы-126 Гкал/сағ.

Орталықтандырылған жылуға қосылған 14 мың абонент бар, оның ішінде:бюджеттік мекемелер саны – 108;жеке тұрғын үйлер саны – 2295;көпқабатты тұрғын үйлер саны – 346;коммерциялық нысандар саны – 441.Барлығы100 % жылу жүйесіне қосылып жылумен қамтамасыз етілді.

2023-2024 ж.ж. жылыту маусымында № 5 ЖЭО-ның 6,6 шқ магистралдық құбырларды және 4 дана насос станцияларын қайта құруға 2,1 млрд тг бөлініп, мемлекеттік сатып алу жұмыстары жүргізілуде. 8 дана қазандықтарды  (№ 5,6,7,8,9,10,11,12), магистралдық құбырларды, подстанцияны (ОРУ, ЗРУ) және ішкі орам жылу желілерін қайта құруға ЖСҚ әзірленуде. Кентау қаласында 324 көпқабатты тұрғын үйлердің 56 ауласы бар. 2023 жылы Халық қатысатын бюджет жобасы аясында жергілікті бюджеттен 110,0 млн.тг қаржы бөлініп, 4 аулаға «стрибол-воркаут» ойын және спорт алаңшасын орнату жоспарлануда. 33 ауланың жобалау сметалық құжаматталары әзірленіп, қажетті қаржы 5,1 млрд.тенге.

Көшелерді жарықтандыру және қайта жаңғырту мақсатында жалпы құны 127,8 млн. теңгеге 85 көшеге 1270 дана жарық шам, 200 дана жарық бағаналар орнатылды. Нәтижесінде қала көшелерінің жарықтандырылуы 90%-ға жеткізілді.2023 жылы Кентау қаласының барлық көшелерін толық жарықтандыру жоспарлануда.Қала бойынша жалпы ішкі жолдар 268 көше, 173,5 шақырымды құрайды, оның ішінде, асфальт 175 көше немесе 77,3%, қиыршық тас 88 көше немесе 19,0% және топырақ 5 көше 3,7% құрап отыр. Сонымен қатар, МЖӘ (ГЧП) аясында 2020-2025 жылдары аралығында 128 көшені жөндеуден өткізу және күтіп ұстау жұмыстары жүргізілуде.

«Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында –80,7 млн теңгеге Қарнақ ауылының 10 көшесін орташа жөндеу жұмыстары аяқталып, пайдалануға берілді. 2023 жылға308,5 млн.теңгегеосыжоба аясындаХантағы және Ащысайауылдарында 7 көшеге  орташа жөндеу жұмыстары жүргізіледі. Өткен жылы субвенция есебінен 259,2 млн. теңгеге қаланың 7 көшесі жөндеуден өткізілді. Биылғы жылы 242,3 млн.теңгеге қаланың 3 көшесін, 4,8 шақырым жолдарды жөндеуден өткізу жоспарлануда.

Қазіргі таңда Кентау қаласының аумағы 52,7 мың га. (оның ішінде, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер 31,2 мың га., елді мекен 10,8 мың га., өнеркәсіптік көлік, байланыс, ғарыш қызметі, қорғаныс, ұлттық қауіпсіздік мұқтажына арналған жерлер 414 га., Су қоры 754 га., арнайы жер қоры 9,5 мың га.).Қазіргі таңда, Сауран ауданы аумағынан жалпы көлемі 75,5 мың га. жерді Кентау қаласына қосу жолымен шекараны 128,3 мың га. өзгерту бойынша тиісті жұмыстар атқарылуда. Облыстық мәслихатқа бекітуге ұсынылған. 2023 жылы Оңтүстік-Батыс ш/а ИКИ жүйелерін салуға – 1,6 млрд.теңге, оның ішінде: Сумен қамтамасыз етуге – 0,5 млрд.теңге, Электр желілеріне – 1,1 млрд.теңге бөлінді.

Қаланың 2021-2025 жылдық даму жоспарына сәйкес 5 қабатты 60 пәтерлі 10 үйдің және 25 пәтерлік 24 үйдің  жобалау-сметалық құжаттамасы әзірленген. Облыстық құрылыс басқармасына бюджеттік өтінім ұсынылған.Қазіргі уақытта Кентау қаласының жер асты суларының деңгейін төмендету мақсатында “Қосқорған су қоймасын одан әрі толықтыра отырып, Кентау қаласында су төмендету жүйесін салу” екі кезеңнен тұратын жобасын іске асыру бойынша жұмыстар жүргізілуде.Жобаның негізгі мақсаты, Кентау қаласы аумағында жер асты суларының деңгейін төмендете отырып, Түркістан қаласының су нысандарына су жеткізу.Кентау қаласы бойынша 25 мектеп (23 мемлекеттік, 2 жекеменшік),  20 055 оқушы бар.33 балабақшада (14 мемлекеттік, 19 жеке меншік) 5778 бүлдіршін  тәрбиеленуде.

«Жайлы мектеп» бағдарламасы аясында   1500 орындық 2 мектеп құрылысы үшін жер телімі бөлініп, мемлекеттік актісі алынды. 2025 жылы мектептерді пайдалануға беру жоспарлануда.Қалада 4 балалар мен жасөспірімдер спорт мектептері, 1 МЖӘ (мемлекеттік-жекешелік әріптестік) аясындағы балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі және 1 «Кентау спорт клубы» орналасқан.Кентау қаласы және оған қарасты ауылдарда 5 клубтық мекеме (қалалық мәдениет сарайы -1, ауылдық клубтар -4), 10 кітапханалар (оның ішінде 6 қалалық, 4 ауылдық), 1 тілдерді оқыту және дамыту орталығы  халыққа қызмет көрсетеді.

«Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында Хантағы ауылында орналасқан шығармашылық үйі ғимаратына 51,9млн. теңгеге күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілді. Қазіргі таңда ғимарат пайдалануға берілді. 2023 жылы Б. Саттарханов атындағы БЖСМ аумағына 250 орындық спорт кешенінің құрылысына 54,0 млн. теңгеге ЖСҚ әзірленуде.2024 жылы «Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында Қарнақ ауылында 300 орындық мәдениет үйі құрылысын жүргізуге бюджеттік өтінім ұсынылды. Жоба құны – 1,4 млрд теңге.