Бұл — IT-дің шабуылдардан қорғауға бағытталған саласы. Яғни желілерге, дербес компьютерге, бағдарламалар мен құрылғыларға рұқсатсыз кіруден сақтайды. Осы салада жұмыс істегісі келетіндер есте ұстауы керек маңызды жайт: киберқауіпсіздік дегеніміз хакер болуға үйретеді. Сондықтан сіз үнемі құқық қорғау ұйымдарының бақылауында боласыз. Хакерліктің «ақ» (white hat hackers немесе ethical hackers) және «қара» (black hat hackers) деген екі түрі болады. Қайсысы жақсы, қайсысы жаман екенін түсіндірудің қажеті шамалы деп ойлаймыз. Қара хакерлер ақпаратты ұрлап, оны қылмыс мақсатында қолданады. Арнайы бағдарламалар ойлап тауып, алаяқтық жасайды. Сол арқылы табыс табады. Ал мәдениетті яки ақ хакерлер болса, компаниялар мен киберқауіпсіздік мамандарына желідегі осал тұстарды тауып беруге көмектеседі. Яғни қорғаныс жасайды. Киберқауіпсіздік бойынша бакалавриат пен магистратура бағдарламасында киберқауіпсіздік негіздері, компьютерде кодтау, бағалау, әлеуметтік инженерия және желідегі қауіпсіздік қамтылады. Бұл сала мамандары қазір өте мықты сұраныста. Қаржы компанияларынан бастап, үкімет ұйымдарына дейін киберқауіпсіз мамандарын ұстайды.
Қазақстанда киберқауіпсіздікті «Ақпараттық қауіпсіздік», «Желі қауіпсіздігі» оқу бағдарламалары аясында оқытады. Ал жекелеген бағдарлама Astana IT University мен Нархоз университетінде бар.
Қай елдерде оқыған дұрыс?
Малайзия — жылына 7 000 доллардан бастап;
Швеция — жылына 15 000 еуродан бастап;
АҚШ — жылына 30 000 доллардан бастап;
Германия — жылына 12 000 еуродан бастап;
Ұлыбритания — жылына 14 000 еуродан бастап.
IoT саласындағы табыс мөлшері шамамен қандай?
2019 жылғы есеп бойынша жылдық табыстың орташа көлемі 146 360 доллар болған;
2029 жылға қарай жылдық табыс мөлшері 190 268 долларға дейін өседі деген болжам бар;
2029 жылға қарай жоспарланып отырған жұмыс орнының саны: 48 100.
