КИБЕРҚАУІПСІЗДІКТІ АРТТЫРУ – ҚОҒАМ ТАЛАБЫ

231

Елдегі киберқауіпсіздік тұжырымдамасын іске асыру екі кезеңнен тұрады: бірінші кезең – 2017-2018 жылдар, екінші кезең-2019-2022 жылдар аралығы. Бірінші кезеңде қауіпсіздікті қамтамасыз етуде белгіленген талаптар мен шараларды сақтаудың белгілі бір тәжірибесі қалыптасты. Осы тәжірибе барысында заңнамаға өзгерістер енгізілді. Осы нақты мәселе бойынша мамандар саны артты. Кибершабуылға арналған орталықтар ашылды. Кибершабуылға ұшыраған жағдайлардың тізбегіне көз жүгіртсек, 2017-2018 жылдар аралығындағы бірінші кезеңде Қазақстан кибершабуылы бойынша әлем бойынша 40-орында тұр. Халықтың киберқауіпсіздік қатерлері туралы хабар алып отыруы 63%-ды құрайды, ал ақпараттық қауіпсіздік саласын қызметкерлермен қамтамасыз ету 46% болды.

Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарының ақпараттық қауіпсіздігіне қатерлерді талдау, бағалау, болжау және алдын алу жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру мақсатында Қазақстанда да салалық жедел ақпараттық қауіпсіздік орталығы құрылды. Мемлекеттік қызметтерді көрсетуді оңтайландыру мақсатында ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне тестілеу актісін алу үшін электрондық лицензиялау веб-порталы арқылы өтініш беру тәртібі енгізілді. Киберқауіпсіздік мәдениетін дамыту мақсатында халықтың киберқауіпсіздік қатерлері туралы хабардарлығын арттыру бойынша іс-шаралар тұрақты негізде жүргізілуде, социологиялық зерттеу нәтижелері бойынша халықтың хабардар болу деңгейі 75%.

Кибершабуылға дайындық үшін “Киберқалқан-2” жаңа бағдарламасы әзірленді. Цифрлық министрлік еліміздің осы салада әлемдегі отыздыққа кіруге жақын қалғанын айтады. Біздің көз алдымызда әлем тарихындағы тұңғыш дүниежүзілік киберсоғыс өрістеуде. Оған мемлекеттік органдар, арнайы қызметтер, хакерлер, бүкіл патриоттық ІТ-қоғамдастық жұмылған. Біз де Ресей тарапынан қаптаған қуатты шабуылдарды тойтаруға мәжбүрміз. Ресей біразға дейін бұл шайқаста басымдыққа ие болып келді, өйткені күнібұрын, айлар бойы дайындалған. Осының алдында Ресей Сыртқы істер министрлігі шетелдегі барлық РФ елшілігі бұрын-соңды болмаған кибершабуылдарды бастан өткеріп жатқанын мәлімдеген. Украинаға Anonymous атты хакерлер мен белсенділердің халықаралық желісі көмекке келді. Олардың тегеурінді әрекеті салдарынан Ресейде мемлекеттік қызмет көрсететін ресурстар ақаумен жұмыс істеуде екен. Бұл жағдай мемлекеттердің киберқауіпсіздігі мәселесін күн тәртібіне шығарды.