Кибербуллинг – бұл цифрлық технологияларды пайдалана отырып қорқыту

16

Бұл мақалада Түркістан облысы тұрғындарының назарына кибербуллингтен балаларды сақтау жөнінде ақпараттарды ұсынамыз. Кибербуллинг туралы арнайы заңдар қолданылатын елдерде бұл жағдай интернетте ауыр эмоционалдық күйзелістерді тудыруға бағытталған мінез-құлықтық қылмыс әрекет ретінде қарастырылады. Осы елдердің кейбірінде интернет-қудалаудың құрбандары қорғаныс үшін жүгініп, қудалаушының олармен қарым-қатынас жасауына тыйым салуға, қудалаушының өзімен қатысуын тыйым салуға, интернет-қудалау үшін пайдаланылатын электрондық құрылғыларды уақытша немесе тұрақты пайдалануын шектеуге қол жеткізе алады. Егер әлеуметтік желілердің бірінде (Vk.com, Instagram, TikTok т.б.) балаңыздың аккаунты болса, оның қатысушылары өз профильдері мен блогтарында орналастырған ақпаратты, оның ішінде суреттер мен бейнелерді мұқият зерттеңіз. Балаңыздың әлеуметтік сервисі қандай сайттарымен байланысты екенін тексеріңіз. Сіздің балаңыздың парақшалары қауіпсіз болуы мүмкін, дегенмен оларда қауіпті сайттарға сілтемелер болуы ықтимал. Балаңызға әлеуметтік желіде немесе интернет қолжетімді құрылғыларда болуы ықтимал келеңсіз жағдайлар туралы хабарлау қажеттігін түсіндіріңіз. Балаңыздың желідегі өмірін тексеріңіз. Оның интернеттегі достары кім екенін анықтап, достарының тізімін тексеріңіз.

Балалардың жеке пошта ашуына жол бермеу үшін отбасылық электрондық жәшік ашыңыз. Балалардың интернетті пайдалану қағидаларын жасап, оны орындауды талап етіңіз. Компьютерде жұмыс істеген кезде баланы бақылаңыз, өзіңіздің оның қауіпсіздігіне алаңдайтыныңызды және әрдайым көмек көрсетуге дайын екеніңізді көрсетіңіз.

Интернетке қосылатын компьютер ата-аналардың бақылауында ортақ бөлмеде болуы керек. Балаларды өз рұқсатыңызбен ғана бағдарлама жүктеуге үйретіңіз. Олардың абайсызда вирусты немесе басқа да жағымсыз бағдарламалық жасақтаманы жүктеуі мүмкін екенін түсіндіріңіз. Стандартты ата-аналық бақылауға қосымша ретінде жағымсыз контентті бұғаттау құралдарын пайдаланыңыз.

Сондай-ақ, мұндай жағдайға тап болмау үшін қандай әрекет ету қажеттігі айтылады. Енді қаланың білім басқармасы мен барша мектеп ұжымы осы бағдарламаны жетілдіріп, маусым айына дейін бекітуі тиіс. Сөйтіп, балаларды бопсалау мен қысымнан қорғап, аман алып қалуға болады. Егер ұстаздар оқушының мінез-құлқында қандай да бір өзгеріс барын байқаса, оны мұқият бақылауға алуы қажет. Ал кибершабуылға ұшырағанын немесе жоғары сынып оқушыларынан теперіш көргенін анықтаса, жасырмай мектеп директоры мен ата-ананы да дереу хабардар етуі тиіс. Әрмен қарай, бұл құрықтан баланы құтқарудың жолдарын іздеуі керек. Егер мектеп ұжымының оқушыны тығырықтан шығаруға шамасы жетпесе, арнайы мамандардың көмегіне жүгінгені жөн. Кейін болған жайтты журналға тіркеп, оқушының мінезіндегі өзгерісті тағы бір ай бойы бақылауы қажет