Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына арналған кезекті Жолдауы «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм» деп аталды. Осы орайда Түркістан қаласының тұрғындарына ақпараттық сайтымыз арқылы түсіндірме жұмыстарын жүргізіп отырмыз.
Жолдауда елдің ертеңі үшін ең қажетті үш мәселенің төркіні мен шешілу жолдары тарқатылды. Яғни еліміздегі құқықтық және экономикалық реформаларға, әлеуметтік әділеттілік пен қоғамдағы оптимизмнің күшеюіне ерекше көңіл бөлінді.
Бұл орайда, әділеттілік, заң мен тәртіп, экономикалық тұрақтылық және халықтың оптимизмі – мемлекетіміздің тұрақты дамуының негізі. Бұл жолғы Жолдауда елдің кадрлық әлеуетін арттыруға ерекше мән берілген. Мемлекет басшысы экономиканы білікті мамандармен қамтамасыз ету қажеттігін атап өтіп, су, энергетика, құрылыс және басқа да салалардағы кадр тапшылығын жоюды маңызды міндет ретінде жүктеді.
– Президент Үкіметке жоғары білім беру саласын халықаралық білім беру кеңістігімен ықпалдастыру жұмысын жалғастыруды тапсырды. Қазір елімізде шетелдік 23 жоғары оқу орны қызметін бастағанын, оларға қолдау көрсету керектігін және мемлекеттік тапсырысты арттыру қажеттігін айтты. Сонымен бірге гранттардың сапалы білім беруге ықпал етуге тиіс екенін, ал қаржыны дұрыс әрі мақсатты түрде жұмсау керектігін ескертті. Білім беру саласында бәсеке болған жерде мықты мамандарды даярлауға, оқу үдерісінің сапалы болуына, ең маңыздысы, ата-аналар тарапынан да таңдау жасауына мүмкіндік болары анық, – дейді Мәжіліс депутаты Жұлдыз СҮЛЕЙМЕНОВА.
Сондай-ақ инновациялық саясатты ғылыми-технологиялық басымдықтармен үйлестіру қажеттілігі де көтерілді. Бұл қадам әр саланың инновацияларын дамытуға серпін беріп, қолданбалы ғылымның әлеуетін арттыруға жол ашары хақ. Президент техникалық және кәсіптік білім беру мекемелерінің де білікті кадрлар даярлаудағы рөлін атап өтті. Үкіметке колледж түлектерін мемлекеттік қызметке қабылдау мүмкіндігін қарастыруды тапсырды.
Мемлекет басшысының кәсіптік білім саласына реформалар жасау туралы айтқан ойлары еліміздің экономикалық дамуы мен әлеуметтік тұрақтылығын нығайтуда үлкен мәнге ие. Президент 2025 жылды Жұмысшы мамандықтары жылы деп жариялай отырып, осы саладағы реформалар арқылы қоғамда еңбекқорлық пен кәсібилікті дәріптеу қажеттігін ерекше атап өтті. Себебі өз ісінің мамандары дәріптелген қоғамда ісіне шексіз берілген нағыз патриот адамдар саны артары түсінікті.
Еңбек адамының мәртебесін көтеру – бұл тек экономиканы дамытуға ғана емес, сонымен қатар қоғамда адал еңбекке деген құрметті қалыптастыруға бағытталған маңызды қадам. Мемлекет басшысының «Адал азамат – Адал еңбек – Адал табыс» қағидаты біздің болашағымызды анықтайтын негізгі ұстаным болуға тиіс. Өз ісін жетік меңгерген, жауапкершілікті терең сезінген мамандар ғана елдің дамуында маңызды рөл атқара алады.
Президенттің мұғалімдерге, дәрігерлерге, мәдениет қайраткерлеріне құрметті атақтар беру туралы бастамасы да қоғамда еңбекке деген оң көзқарасты қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл бастаманың аясын кеңейту – біздің қоғамымызда еңбекқорлық пен кәсібилікті жоғары бағалаудың маңызды қадамы.
Кез келген еңбек қадірлі болуға тиіс. Әрбір адам өз ісіне адал, кәсіби және жауапты болуы арқылы ғана елдің тұрақты дамуына үлес қоса алады. Бұл – біздің қоғамымыздың басты ұстанымы болуы қажет.
Елімізде энергия тапшылығының күшейіп келе жатқанын, сенімді және экологиялық таза қуат көздерінің қажеттілігін ерекше атап өтті. Осы орайда, атом энергетикасын дамыту мәселесі күн тәртібіне қойылды. Президенттің айтуынша, экономиканың қарқынды дамуы энергияға деген сұранысты арттырады, ал мұндай сұранысты тек атом энергетикасы қанағаттандыра алады. Қазіргі уақытта әлемнің 30-дан астам елінде 200-ге жуық атом электр стансасы жұмыс істеп тұр, бұл олардың тиімділігін көрсетеді.
Еліміздің ұлттық мүдделері мен ұзақмерзімді даму жоспарларын ескере отырып, біз де осы бағытта алға қарай жылжуымыз қажет. Президент атом электр стансасын салу туралы шешімді байыппен қабылдау қажеттігін, мұндай стратегиялық маңызды қадамдарды қоғамда кеңінен талқылаудың өзектілігі туралы бірнеше рет атап өтті.
Ел өміріндегі әрбір маңызды шешім, соның ішінде атом электр стансасын салу мәселесі, жұртшылықтың қатысуымен қабылдануға тиіс. Осыған орай Президент атом электр стансасын салу туралы жалпыұлттық референдум өткізуге шешім қабылдағанын мәлімдеді. Бұл референдум 2024 жылдың 6 қазанында өтетін болды. Референдум қоғамдағы кең ауқымды диалогтің айқын көрінісі болмақ және «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидатын жүзеге асырудың тағы бір қадамына айналады. Мұндай қадамдар арқылы елімізде жаңа қоғамдық-саяси мәдениет қалыптасады және маңызды мемлекеттік шешімдер қабылдаудың жаңа үлгісі жасалады. Президенттің бұл бастамасы қоғамды ортақ мақсаттарға жетелейтін маңызды диалогтің негізі.
ҚР ДСМ штаттан тыс бас онкологы, «Қазақ онкология және радиология ҒЗИ» АҚ басқарма төрағасы, ҰҒА Академигі Диляра ҚАЙДАРОВАның пікірінше, Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев биылғы Жолдауында денсаулық сақтау саласындағы мемлекеттік-жекешелік әріптестікке (МЖӘ) ерекше тоқталуы медициналық қауымдастықтың көкейінен шықты. Өйткені, мемлекеттік-жекешелік әріптестік – денсаулық сақтау жүйесін дамытуда шешуші рөл атқарады, бұл жеке сектордың ресурстары мен тәжірибесін мемлекеттік қолдау мен бақылаумен тиімді үйлестіруге мүмкіндік береді, бұл ел азаматтары үшін медициналық қызметтердің қолжетімділігі мен сапасын жақсартуға ықпал ететіні даусыз.
МЖӘ озық технологиялар мен заманауи емдеу әдістерін енгізу үшін бірегей мүмкіндіктер ұсынады, бұл күрделі денсаулық сақтау салалары, әсіресе онкология үшін өте өзекті мәселе. Жеке секторды тарту – жаңа медициналық мекемелерді құру, жабдықтау процесін жеделдетуге, сондай-ақ мамандардың біліктілігін арттыруға көмектесіп, пациенттерді емдеу нәтижелеріне тікелей әсер етеді.
Бұдан басқа, МЖӘ сапалы медициналық көмекке қол жеткізудегі теңсіздікті азайта отырып, өңірлерде денсаулық сақтау инфрақұрылымын дамытуға мүмкіндік береді және Орталық клиникаларға жүктемені азайтады.
Айта кетейік, соңғы 8 жылда МЖӘ аясында ҚР онкологиялық көмек көрсету саласында заманауи медициналық объектілерді, оның ішінде ПЭТ/КТ-орталықтарын, Алматы, Астанада, Қазақстан өңірлерінде салу және жарақтандыру бойынша бірқатар жобалар іске асырылды.
Атап айтқанда, 2019 жылы Orhun Medical медициналық компаниясымен мемлекеттік-жекешелік әріптестік шеңберінде Қазақ онкология және радиология ҒЗИ-да ПЭТ/КТ-орталығы пайдалануға берілді. 2022 жылы Шымкент қалалық онкоорталығында МЖӘ жобасы аясында ПЭТ-аппараты, сондай-ақ пациенттерге жаңа буын сәулелік терапиясын жүргізу үшін заманауи сәулелік үдеткіш орнатылды.
Ал 2024 жылдың қыркүйегінде Орал қаласында Онкологиялық ауруларды инновациялық диагностикалау орталығы ашылды. Сондай-ақ, МЖӘ аясында, өңірде заманауи КТ-симулятор мен сәулелік үдеткішпен жабдықталған Ядролық медицина орталығы ашылды. Жаңа орталықта медициналық көмек барлық пациенттерге Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (ТМККК) шеңберінде, Орал қаласы мен Батыс Қазақстан облысының тұрғындары үшін ғана емес, республиканың барлық тұрғындары үшін де тегін көрсетіледі.
Сондай-ақ қыркүйек айының ортасында Алматыда Қазақ онкология және радиология ҒЗИ (ҚазОРҒЗИ) базасында Онкологиялық ауруларды инновациялық диагностикалаудың екінші орталығы жұмыс істей бастайды. Аталған орталықтар онкологиялық ауруларды ерте анықтауды айтарлықтай жақсартады, бұл пациенттердің өмір сүруін арттыру мүмкіндігін арттырады.
Бұдан басқа, «Қазақмыс» корпорациясымен Талдықорған қаласында су жаңа онкологиялық орталық салу туралы келісімге қол жеткізілді. Талдықорғанда қазіргі заманғы онкологиялық орталықтың құрылысы Жетісу халқы үшін ғана емес, жақын маңдағы өңірлер – Алматы, Шығыс Қазақстан және Абай облыстары үшін де өзекті. Жобаны іске асыру облыс әкімдігі Жетісу, «Kazakhmys Holding» ЖШС және Қазақстан Денсаулық сақтау министрлігі арасында қол қойылған үшжақты мәміленің арқасында жүзеге асты.
