Президент: Халықты, жастарды жұмыспен қамту – Үкімет үшін аса маңызды міндет

339

Халықты, жастарды жұмыспен қамту – Үкімет үшін аса маңызды міндет. Бұл туралы Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев айтты. Президенттің дерегінше, жастардың кәсіпкерлік бастамасына қолдау көрсету үшін жыл сайын тиісті қаржы бөлініп келеді.

«Халықты, жастарды жұмыспен қамту – Үкімет үшін аса маңызды міндет. Әкімдер бұл жұмыстың нәтижелерін тұрақты түрде баяндап тұруы керек», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Осы ретте, Түркістан қаласының әкімі Әзімбек Пазылбекұлы халықты жұмыспен қамту мәселелері бойынша сала мамандарымен жиын өткізіп, Түркістан облысы жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының «Еңбек мобильділігі орталығы» КММ Түркістан қалалық мансап орталығы басшысының міндетін уақытша атқарушы – Әбіләзім Жаңгелді баяндамасын тыңдады.
Түркістанда биыл «Өңірлік жұмыспен қамту картасының» орындалуы бойынша 1840 адам – тұрақты жұмыс орнымен, 2128 адам – уақытша жұмыспен қамтылған. Ал қоғамдық жұмыстарға – 881 адам тартылса, жастар тәжірибесі бойынша – 127 жас маман еңбекке араласқан. Әлеуметтік жұмыс орындарына – 15 адам, тұрақты жұмысқа – 1220 азамат орналастырылды. «10 мың тұрғынға 10 000 жұмыс орны» жобасы бойынша – 231 орын ашылған. Жалпы 2025 жылға дейін 11 096 жаңа жұмыс орнын ашу жоспарланып отыр.
Күні кеше Қ.Тоқаев Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрін қабылдады. Светлана Жақыпова биылғы 1 мамырға дейін 157,8 мың адамды еңбекпен қамту шаралары жүргізілгенін жеткізді. Олардың ішінде 143,2 мың азамат жұмысқа орналастырылған. Жыл басынан бері 232 мыңнан астам адамға атаулы әлеуметтік көмек көрсетілген. Президентке еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету және еңбек құқығын қорғау бойынша қабылданған шаралар туралы ақпарат берілді. Жүйелі жұмыстың нәтижесінде өндірістік жарақат алу көрсеткіші биылғы І тоқсанда 17 пайызға төмендеді, ал өлімге әкеп соғатын қайғылы оқиғалар өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 5 пайызға азайды. Бұдан бөлек, кәсіптік тәуекелдерді анықтау, бағалау және алдын алу, сондай-ақ еңбек қатынастарын декларациялау тетіктерінің автоматтандырылған жүйесі енгізіліп жатыр.
Светлана Жақыпова Жобалардың инновациялық навигаторын енгізу жөнінде айтты. Бұл мемлекеттік инвестицияның тиімділігін арттыру және жұмыс орындарын сапалы түрде жоспарлау үшін әзірленді. Қасым-Жомарт Тоқаевқа әлеуметтік қолдау көрсету үдерісін цифрландыру жұмыстары таныстырылды. Атап айтқанда, министр әлеуметтік-экономикалық орнықтылық пен осал отбасыны бағалауға арналған скорингті моделді қолдану тұжырымдамасын ұсынды. Бұл жобаны енгізу қаражатты шын мұқтаж жандардың пайдасына қайта бөлуге және қолдау шараларының нақты иесіне жетуіне мүмкіндік береді. Кездесу соңында Мемлекет басшысы әлеуметтік саясатты одан әрі жетілдіруге, атаулы көмектің тиімділігін арттыруға, жұмыспен қамту шараларын кеңейтуге, еңбек және әлеуметтік салаларды цифрландыруға бағытталған бірқатар тапсырма берді.

Қазақстан Президенті бұл саладағы мемлекеттік саясат халықты лайықты жұмыспен қамту және әділ еңбекақыға негізделуі тиіс деп атап өтті. Ол үшін Үкіметтің алдына шұғыл шешілуі тиіс бірнеше міндет қойды.

– Бірінші. Еңбек нарығының сұранысына сай мамандар даярлау. Төртінші өндірістік революция жаңа мамандықтардың пайда болуына әкеледі. Бүгінде алған білімнің уақыт өткен сайын жарамсыз боп қалуы жиі кездеседі. Үкімет білім беру бағдарламаларының әлемдік стандартқа сай кешенді жаңаруын қамтамасыз ету қажет, – деді Мемлекет басшысы.

Қазақстан Президенті осы бағытта алдағы үш жылда  алдыңғы қатарлы 180 колледж бен 20 жоғары оқу орнының күшейтілетін айтты. Үкіметке жоғары және кәсіби техникалық білім берудің сапасын бақылау тапсырылды. Сапалы жұмыс орындарын құру – екінші негізгі міндет.

– Біздегі құрылып жатқан жұмыс орындарының көбі қысқа мерзімге бейімделген. Мұндай әдіспен халықты тиімді жұмыспен қамтамасыз ету мүмкін емес, еңбек нарығын уақытша ғана тұрақтандырады. Сондықтан, біз ең алдымен маман жетіспейтін өңдеу өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, туризм, қызмет көрсету, ақпараттық технологиялар салаларында тұрақты жұмыс орындарын ашуымыз қажет, – деді Мемлекет басшысы.

Үшінші міндет – Жұмыспен қамтудың жаңа қалыптары. Қасым-Жомарт Тоқаев жаһандық технологиялық трендтер еңбек нарығының кең көлемде трансформациялануына әкелетінін айтты.

– Қазіргі кезде еңбек шарты, кәсіподақ, еңбек демалысы сияқты ұғымдар өзгеріске ұшырауда. Фрилансерлердің, аут-сиафферлердің және басқаларының саны көбеюде. Осыған байланысты нормативтік реттеулерді қайта қарау қажет, – деді Қазақстан Президенті.

Мемлекет басшысы жастарды жұмысқа орналастыруды төртінші негізгі міндет ретінде атап өтті.

– Жоғары оқу орындарды бітірген түлектердің жұмысқа орналасуы 50 пайыздан сәл ғана асады. Біздегі «Жасыл ел», «Дипломмен ауылға», «Серпін», «Жастар – Ел тірегі», «Жастар практикасы» сияқты бағдарламалардың тиімділігін арттыру керек. Олардың қайсы нақты жұмыс істейді, қаншасы жүзеге аспай жатыр? Осыларды қайта қарау қажет. Бұл мәселені ұдайы назарда ұстау керек, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Бесінші – инклюзивтілік. Қазақстан Президенті Үкіметке «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы арқылы мүмкіндігі шектеулі азаматтардың жұмысқа орналасуын қамтамасыз етуді қарастыруды тапсырды.

– Бүгінде Қазақстанда мүмкіндігі шектеулі 410 мың адам еңбекке қабілетті. Олардың тең жартысы қалыпты еңбек жағдайында жұмыс істей алмайды.  Яғни, 120 мың адам жұмысты қажет етіп отыр, – деді Мемлекет басшысы.

Қасым-Жомарт Тоқаев еңбек мобильділігін арттыруды алтыншы міндет деп көрсетті.

– Бұл мәселеге кешенді түрде қарау керек. Шенеуніктерге емес, адамдарға ыңғайлы болатын тиімді жолдарын қарастыру қажет. Үкімет пен әкімдерге бірлесіп мобильді еңбектің тиімділігін арттыру тетіктерін жасауды тапсырамын, – деді Қазақстан Президенті.

Үкіметке жүктелген соңғы міндет – гендерлік тең құқықты нығайту. Қасым-Жомарт Тоқаев біртіндеп әйелдердің еңбегін қорғау, олардың мемлекеттік басқарудың барлық деңгейлерінде және корпоративтік салаларға қатысуын қамтамасыз ету шараларын әзірлеу қажеттігін айтты.

“Еңбек нарығының сұранысына сай мамандар даярлау. Төртінші өндірістік революция жаңа мамандықтардың пайда болуына әкеледі. Бүгінде алған білімнің уақыт өткен сайын жарамсыз боп қалуы жиі кездеседі. Үкімет білім беру бағдарламаларының әлемдік стандартқа сай кешенді жаңаруын қамтамасыз ету қажет. Осы бағытта алдағы 3 жылда алдыңғы қатарлы 180 колледж бен 20 жоғары оқу орны күшейтіледі. Президент Үкіметке жоғары және кәсіби техникалық білім берудің сапасын бақылауды тапсырды. Тұрақты әрі сапалы жұмыс орындарын құру – екінші міндет. Біздегі құрылып жатқан жұмыс орындарының көбі қысқа мерзімге бейімделген. Мұндай әдіспен халықты тиімді жұмыспен қамтамасыз ету мүмкін емес, еңбек нарығын уақытша ғана тұрақтандырады. Сондықтан, біз ең алдымен маман жетіспейтін өңдеу өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, туризм, қызмет көрсету, ақпараттық технологиялар салаларында тұрақты жұмыс орындарын ашуымыз қажет”,- деді Президент.