«Қуатты өңірлер – ел дамуының драйвері» атты ұлттық жоба аясында өңірлерді жан-жақты дамытып, тұрғындар үшін қолайлы өмір сүру ортасын құру қолға алынған. Оның ішінде Түркістан – жылыжай шаруашылығын дамытуда еліміздегі ең ірі өңір. Облыс әкімі Дархан Сатыбалдының тапсырмасымен осы саланы дамытуға қолдау көрсетілуде. Жылыжай шаруашылығымен айналысатын азаматтармен кенздесулер өткізіліп, мәселелері тыңдалып, жүйелі шешімдер қабылданды. Жылыжай шаруашылықтарын қолдау бойынша облыстық бюджеттен 565 млн. теңгеге 100-ден астам шаруаға субсидия төленді. Облыста 1 640 гектарды құрайтын 3 366 бірлік жылыжай бар. Оның ішінде 87,2 гектары – өнеркәсіптік жылыжай. Биыл жылыжайларда 681,5 гектарға қияр, 792,8 гектарға қызанақ, 154,6 гектарға басқа дақылдар (болгар бұрышы, қырыққабат, құлпынай т.б.) және 4,4 гектарға көшет, 3,6 гектарға лимон, 3,1 гектарға гүл егілді. Жылыжай шаруашылықтарынан 140,0 мың тонна өнім жиналды. Қазіргі таңда, 2024 жылдың бірінші айналымына көшет отырғызу жұмыстары атқарылуда. Жылыжай иелері мен жылыжай салуға ниеттеніп отырған азаматтарды қуантқан тағы бір жаңалық – 2024 жылдан бастап Түркістан облысының жылыжай шаруашылықтарына қосымша 150 мың тонна Шұбаркөл көмірінің жеткізілетіндігі.
Жылыжай шарушылықтарын бір орталықтан көмір отынымен қамтамасыз ету үшін арнайы мекеме құрылып («Түркістан Ресурс» ЖШС), көмір өндіруші «Шұбаркөл көмір» АҚ-нан тікелей қаңтар айынан бастап 150 мың тонна көмір отынын тасымалдау келісілді. Бүгінгі таңда, жылыжай шаруашылықтары нарықтан 97,6 мың тонна көмір отынын сатып алып, пайдалануда.
Жылыжай шаруашылығы Мақтаарал ауданындағы Әл-Фараби елді мекенінде де қолға алынған. Кешен «Абдужалил» ЖК деп аталады. Осы орайда облыс әкімі шаруалармен кездесіп, «Ауыл аманаты» пилоттық жобасының мүмкіндіктері жайында кеңінен тоқталды.
– Бұл жобаның басты мақсаты – ауыл халқының табысын арттыру, жұмыссыздар санын азайту. Мемлекет басшысының тапсырмасымен биыл облыста «Ауыл аманаты» жобасы аясында 6 бағытта жұмыс жүріп жатыр. Жоба шеңберінде 3 220 жоба қаржыландырылып, 3 500-ге жуық жаңа жұмыс орны ашылады деп жоспарланған. Іс бастаймын, кәсібімді кеңейтемін деген азаматтарға әрқашан қолдау болады, – деді облыс әкімі.
Аталған жылыжай кешенінде лимон, қызанақ пен қияр және болгар бұрышы өсіріледі. 1998 жылы құрылған кешеннің аумағы – 9 гектар. Шаруа жер көлемін кеңейтіп, басқа да көкөністерді өсіруді қолға алуды көздеп отырғанын жеткізді.
Айта кетейік, «Ауыл аманаты» жобасын іске асыру мақсатында бюджеттен 19,8 млрд. теңге бөлініп, 100 пайызға игерілді. Пилоттық жобаға 16 ауданнан 64 ауылдық округ енгізіліп, 75 жаңа кооператив ұйымдастырылды. Нәтижесінде, 3220 жоба қаржыландырылып, 3 413 жаңа жұмыс орны ашылады. Осы жобалар есебінен қосымша 30 млрд. теңгеге өнім өндіріледі. Келер жылға бағдарламаға 13,2 млрд. теңге бөлінбек.
Бұдан бөлек, өңірдегі Сайрам ауданында жаңа жылыжай іске қосылған болатын. «Zaure group» ЖШС-нің жылыжайы Ақсу ауылындағы 6 гектар жерге орналасқан.
Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды аталған кешенге арнайы барып, жұмысымен танысты. Ауыл шаруашылығын дамыту, осындай жаңа жобаларды көбейту маңызды екеніне тоқталды. Жауапты басқарма мен аудан әкімі басшылығына жаңа жылыжайлар ашу бағытындағы жұмыстарды жандандыруды тапсырды.
Жылыжайда жылына 3500 тонна көкөніс өндіріледі. 55 адам жұмыспен қамтылған. Инфрақұрылым, су, электр мәселесі шешілген.
Бұл шаруада Сарыағашта қалыспаған. Аудандағы Тегісшіл ауылдық округі, Мәдениет елді мекенінің аумағында орналасқан «ADIA» ЖШС жылыжай шаруашылығын дамытуға заманауи технологияны енгізіп, құлпынай өндірісін қолға алып отыр. Жаңа заманауи технологиямен шаруасын дамытып отырған кәсіпкер Аширафи Шимбергенов 2,5 га алқапта жылу жүйесін қажет етпейтін замануи үлгіде жылыжай құрылысын салып, құлпынай өсіруде. Жылыжайдың ерекшелігі – күн сәулесі және арнайы тігілген көрпешелер арқылы өсіріледі. Қазіргі таңда, отырғызылған 240000 түп көшеттен келесі жылдың ақпан-наурыз айларында 72,0 тонна өнім жинау жоспарланып отыр. Сонымен қатар ауыл тұрғындарын тұрақты және мезгілді жұмыспен қамтамасыз етуде.
