Ұлттық экономика министрлігі мемлекеттік органдармен бірлесіп, азаматтардың қолайлы өмір сүру ортасын құруға бағытталған «Қуатты өңірлер – ел дамуының драйвері» ұлттық жобасын әзірлеген болатын. Ұлттық жобаның мақсаты халықтың базалық көрсетілетін қызметтерге тең қол жеткізуін қамтамасыз ету, тұрғын үй-коммуналдық жағдайды, көліктік байланыстылықты жақсарту және елдің транзиттік әлеуетін, сондай-ақ халықтың ұтқырлығын арттыру болып табылады. Осы ретте Түркістан облысында бірқатар өнеркәсіптік өндіріске қажетті, сондай-ақ уран өндіру үшін маңызды күкірт қышқылын шығаратын зауыт салынады. Римде зауыт жобасы бойынша келісімге “Самұрық-Қазына” қоры мен италиялық Balestra компаниясы қол қойды, деп хабарлады қордың баспасөз қызметі.Құжатта өндіріс нысанын салу жобасының шарттары мен талаптары қамтылған.
“Түркістан облысының Созақ ауданында қуаттылығы 800 мың тонна болатын зауыт пайда болады. Ол “Қазатомөнеркәсіпті” күкірт қышқылымен қамтамасыз етеді”, – деді қор басшысы Жақыпов.
Бұған дейін атомдық компания уран өндіруге қажетті күкірт қышқылын жеткізуде қиындықтар туындағанын хабарлаған.Сонымен қатар қор италиялық Cassa Depositi e Prestiti ұлттық даму институтымен өнеркәсіпке, энергетикалық көшу жобаларына (соның ішінде жаңартылатын энергия көздеріне) және логистикаға баса назар аудара отырып, көптеген салаларда ынтымақтасады.
“Қол жеткізген келісімдер негізінде тараптар бірлескен инвестициялық қор құру арқылы инвестициялау мүмкіндігін қарастыруда”, – деді “Самұрық-Қазына” өкілдері.
CDP – Италияның ұлттық даму институты, Италияның экономикалық өсуінің негізгі драйверлерінің бірі.
Түркістан облысы өз алдына бөлінгенде негізгі өндіріс орындары Шымкент қаласы аумағында қалып қойды. Осыған байланысты, облыс бюджеті толықтай республикалық бюджет трансферттеріне тәуелді болып тұр. Облыс орталығы – Түркістан қаласын рухани астана ретінде дамыту бағытында қабылданған шаралар өңір экономикасының дамуына тың серпін берді. Экономиканың басты көрсеткіші – жалпы өңірлік өнім көлемі 5 жылда 2 есе өсіп, 3,5 триллион теңгеге жетті. Өнеркәсіп өнім көлемі 2 есе артып, 867 миллиард теңгені құрады. 2018-2022 жылдар аралығында индустрияландыру картасы аясында өңірде жалпы құны 56 миллиард теңгеге 43 жоба іске асырылып, 2834 жаңа жұмыс орны құрылды. Жалпы өңірдің өзіндік кірістерді көбейтуіміз қажет. Осыған орай облыстың өнеркәсіптік әлеуетін дамытуға мүмкіндік беретін бірнеше маңызды ірі жобаны іске асыру жоспарлануда. Мемлекет тарапынан қажетті инфрақұрылыммен қамтамасыз етіледі. Биылғы жылдың 5 айында өнеркәсіп өнім көлемінің өсімі сақталды. Өсім негізінен өңдеу, электр және сумен жабдықтау өнеркәсіптері өнімдерінің артуы есебінен болды. Өңдеу өнеркәсібінде 19 жобаны іске асыру жоспарлануда. Нәтижесінде 500-ге жуық жұмыс орны ашылады, – деп атап өтті облыс әкімі Дархан Сатыбалды.
Қазіргі таңда облыс өнеркәсібінің негізін тау-кен, яғни уран өндірісі құрайды. Сондықтан «ҚазАтомпром» ұлттық компаниясы Созақ ауданында күкірт қышқылын өндіретін зауыт салуды жоспарлап отыр деп мәлімдеді өңір басшысы Астанада жиналған ақпарат құралдары өкілдерінің алдында.
Италия – Қазақстан үшін маңызды серіктестердің бірі. Екі ел арасындағы тауар айналымы шамамен 15 миллиард долларға жеткен. Ал келешекте аталған көрсеткішті 20 миллиардқа жеткізу жоспарлануда. Бұл туралы қос мемлекеттің басшылары Қасым-Жомарт Тоқаев пен Серджо Маттарелланың кездесуінде айтылды. Аталған бағыттағы алғашқы қадам Италия мен Қазақстан арасындағы жолаушылар тасымалының ұлғаюы болмақ.
– Мемлекет басшысының Neos әуе компаниясының басшылығымен кездесуі аяқталды. Бұл – италиялық әуе компаниясы. Әуекомпания басшылығы Астана-Рим, Астана-Милан және біздің ашық аспан режимі аясында Италиядан Ақтау арқылы Үндістанға рейстерді ашу туралы жоспарын баяндады. Аталған рейстердің барлығын жыл соңына дейін іске қосуды көздеп отырмыз. Бұл, әрине, туризмді, экономикалық байланыстарды, бизнесті дамытуға серпін береді, – деді ҚР Көлік вице-министрі Талғат Ластаев.
Сондай-ақ өткен жылы Каспий құбыр консорциумы арқылы Қазақстаннан 63,5 млн тонна мұнай жеткізілді. Ел Президентінің айтуынша, Қазақстан Үкіметі мен барлық консорциум қатысушыларының, соның ішінде «ҚазМұнайГазбен» италиялық компанияның бірлескен күш-жігерінің арқасында мұндай нәтижелерге қол жеткізді.
– Қол қойылған құжатқа сәйкес, Жаңаөзен қаласында 2024-2026 жылдары қуаттылығы шамамен 240 МВт, жалпы құны 306 млн долларды құрайтын жел, күн және газ электр станциялары салынады, – деді «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ басқарма төрағасы Мағзұм Мырзағалиев.
Бүкіл әлемде технологияның қаншалықты жылдам дамып жатқаны мен энергияға жаһандық сұраныстың артқанын ескере отырып, Мемлекет басшысы италиялық кәсіпкерлерді маңызды шикізатты өндіру мен өңдеуде ынтымақтастыққа шақырды. Сондықтан жақын арада оңтүстік өңірде күкірт қышқылын шығаратын зауыт пайда болады.
– Біз мұнай-газ және мұнай-химия саласында инжинирингтік қызмет көрсететін ірі еуропалық компаниялардың бірі саналатын Maire Tecnimont-пен келісімге қол қойдық. Оған сәйкес, компания Қазақстанда толыққанды кеңсесін ашады. Сондай-ақ «Balestra» компаниясымен Түркістан облысында қуаттылығы 800 мың болатын күкірт қышқылы зауытын іске қосу туралы келісім де жүзеге асады. Бұл зауыт «Қазатомөнеркәсіп» компаниялар тобының кәсіпорындарын күкірт қышқылымен қамтамасыз етеді, – деді «Самұрқ-Қазына» қоры басқарма төрағасы Нұрлан Жақұпов.
Келіссөздер аясында Алматыдағы ЖЭО-3 544 МВт қуаттағы құрамдас циклді қондырғының бірлескен құрылысы туралы да айтылады. Сонымен қатар италиялық технологияларды пайдалана отырып, дәнді дақылдарды өсіру мен елімізде өңдеуді қарастыратын ауыл шаруашылығы жобаларын жүзеге асыру да жоспарда бар.
Өткен жылдың қаңтар-наурызында өңдеу өнеркәсібі саласының өндіріс көлемі 97034,6 млн.теңгені, ал өнеркәсіптік өндірістің индексі өткен жылдың тиісті кезеңіне 110% құраған. Бүгінгі күні аталған қызмет түрі өндірісінің үлесі облыстың өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлемінің 46,4% құрады. Өткен жылдың қаңтар-наурызында тамақ өндіру өнеркәсібінде өндіріс көлемі 24964,8 млн.теңгені құрады, өткен жылдың тиісті кезеңінен 5,3% төмендеді, бұл ірі қара мал, шошқа, қой, ешкі, жылқы және жылқы тектес жануарлардың жас немесе тоңазытылған ет өндірісінің 13,5%, үй құсының жас немесе тоңазытылған еті 47,2%, ірімшік және сүзбе 39,4%, өзге де сүт өнімдері 4,3%, дәнді және өсімдік дақылдарынан жасалған ұн; олардан майда тартылған ұн қоспаларының 9% кемуінен орын алды. Сонымен қатар, басқа тәсілмен дайындалған немесе консервіленген балық өндірісі 27,8%, жеміс және көкөніс шырындар өндірісі 12,5%, сары май және сүтті спредтер 2,5 есеге жоғарлады.
Сусындарды өндіру саласында өндіріс көлемі 74,9% артты, ал өндірілген өнім көлемі 4256,2 млн.теңгені құрады, бұл коньяк спирттің өндірген өнімнің 3,5 есе жоғарлауынан орын алды.2023 жылдың қаңтар-наурызында тоқыма бұйымдарын өндіретін кәсіпорындар 15405,8 млн.теңгенің өнімін өндірді және өткен жылдың тиісті кезеңінен 3,3 есеге жоғары болды, бұл мақта талшығы өндірісінің 3,4 есеге артуынан орын алды.Кокс және мұнай өнімдерін өндіру өнеркәсібінде 2945,6 млн. теңгенің өнімі өндірілді, бұл 2,5 есеге жоғары, өндірістің өсуі негізінен мұнай жол битумдар өндірісінің 2,6 есе артық өндірілуінен болды.Өзге де металл емес минералды өнімдер өндірісі өткен жылдың тиісті кезеңіне 23,1% жоғары болды, ал өндірілген өнім көлемі 4466,5 млн.теңгені құрады. Аталған салада өндіріс көлемінің негізінен отқа төзімсіз құрылыс кірпіштердің 35,8%, құрылыс ерітінділердің 5,8 есе өсуінен болды.
Машина өнімдерін жасау өндіріс көлемі өткен жылдың қаңтар-наурызында 11210,5 млн.теңгені құрады, өнеркәсіптік өндіріс индексі алдыңғы жылдың тиісті кезеңіне 113,8% құрады, бұл өзге де злектронды және электр сымдар мен кабельдер өндірісінің 2,3 есе, кернеуі 1000 В артық электр тізбектерін ажыратуға, ауыстырып қосуға немесе қорғауға арналған аппаратура (жоғары вольтты аппаратура) өндірісінің 2 есеге өсуінен орын алды.Сонымен бірге, резеңке және пластмасса бұйымдар өндіру өндірісінде өндіріс көлемі 1408,1 млн.теңгені құрады. Алдыңғы жылдың тиісті кезеңінде киім өндіру саласы бойынша ерлерге арналған жұмыс киімі өндірісінің 11,7% кемуінен, өнеркәсіптік өндірістің индексі 10,9% төмендеді, ал өндіріс көлемі 438,2 млн.теңгені құрады.
Ал, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі ұсынған мәлімет бойынша өткен жылы елімізде 170 өнеркәсіп жобасын іске асыру көзделген екен.
