Жергілікті биліктің ең басты мақсаты – тұрғындардың өмір сүруіне қолайлы жағдай жасау және өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету. Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы Түркістан облысына жасаған сапарында облысты әрі қарай дамытуды тапсырды. Бұл ретте, еліміз жаңа дәуірге қадам басты, Әділетті Қазақстанды құру ісі басталды. Алдағы жолдың қиындығы да аз емес. Бірақ, ауқымды саяси өзгерістерді ашықтық, әділдік пен өзара сенім арқылы бірлесе отырып жүзеге асыратын болсақ, бізді алдымызда жарқын болашақ күтетіні сөзсіз. Мемлекет басшысы жаңа бастаманың басты шарттарын өзінің «ӘДІЛЕТТІ МЕМЛЕКЕТ. БІРТҰТАС ҰЛТ. БЕРЕКЕЛІ ҚОҒАМ» Жолдауында айқындады. Сондай-ақ, халықтың көкейінде жүрген өзекті мәселелер бойынша нақты тапсырмалар берген болатын.
Жолдауда халықтың талап-тілегін ескере отырып, әйелдердің зейнет жасын 2028 жылға дейін 61 жас деңгейінде қалдыру; Ең төменгі жалақы деңгейін 60 мың теңгеден 70 мың теңгеге дейін көтеру; 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап бала күтімі үшін төлемақы төлеу мерзімін сәби бір жарым жасқа толғанға дейін ұзарту; Балабақша тәрбиешілерінің әлеуметтік мәртебесін арттырып, жалақысын көбейту; Білім алуға жылдық өсімі 2-3 пайыз болатын жеңілдетілген несие беру; Емдеу мекемесі жоқ ауылдарда алдағы екі жылда медициналық және фельдшерлік-акушерлік бөлімшелер салынып, қажетті құрал-жабдықпен толық қамтамасыз ету; Еңбекпен қамтитын түрлі шаралар арқылы келесі жылы
100 мың жасқа жұмыс беру; Жақын шетелдерден әкелінген автокөліктерді заңдастыру мақсатында утилизация және алғашқы тіркеу үшін төленетін қаржы көлемін 200-250 мың теңгеден асырмай, бәріне бірдей және бір реттік алым алу;2025 жылға дейін жолдарды 95% – ға жақсарту; Кәсіпкер жастарға 2,5% шағын несие беру; Ұлттық қордың жыл сайынғы инвестициялық табысының
50 пайызын балалардың 18 жасқа толғанға дейін арнаулы жинақтаушы есепшотына аудару және тағы да басқа мәселелер қаралған.
Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлының тапсырмасына сәйкес тұрғындардың өмір сүруіне қолайлы жағдай жасау және өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету мақсатында ағымдағы жылы Сарығаш ауданының бюджеті 17,5 млрд. теңгеге жоспарланған болса, І тоқсан қорытындысы бойынша 3,8 млрд. теңге, яғни жоспар 123,8 пайызға орындалды. Ал өткен жылы аудан бюджеті 35,4 млрд. теңгені құраған болатын. Сондай-ақ, ішкі кіріс көздері бойынша 2023 жылға жоспар 7,8 млрд. теңге болса, 2023 жылдың І-тоқсанында кіріс нақты 144,1% орындалды. Өндірілген өнім көлемі бойынша ағымдағы жылдың қорытындысымен өнім көлемін 34,5 млрд. теңгеге жеткізу жоспарлануда. 2023 жылдың І-тоқсанында өнім көлемі 8,1 млрд. теңгені құрап, жоспар 106,8 пайызға орындалды. Ауыл шаруашылығы саласы бойынша 2023 жылдың қорытындысымен инвестиция көлемін 35,8 млрд. теңгеге жеткізу жоспарлануда. Ал негізгі капиталға бағытталған инвестиция көлемі өткен жылы 26,8 млн. теңгені, НКИ 164,1% құрады. Ал құрылыс саласы бойынша 2023 жылы құрылыс жұмыстарының көлемі 7,2 млрд. теңгеге жоспарланды. 2023 жылдың 1-тоқсанында құрылыс жұмысы нақты 849,6 млн. теңге, яғни 112,7 пайызға орындалды.
Сонымен қатар, 2023 жылы Дербісек ауылдық округі, Дербісек елді мекеніне 70 га инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылым құрылысына (электрмен, сумен қамту) 200,0 млн. теңге қаржы қаралды. Одан бөлек, Жібек-жолы ауылдық округі, Қарабау елді мекеніне 27 га инженерлік коммуникациялық инфрақұрылым құрылысына (электрмен, сумен қамту) 388,2 млн теңге қаржы қаралды. Меморандумға тұру арқылы демеуші есебінен 6 елді мекеннің инженерлік коммуникациялық инфрақұрылым құрылысының (электрмен, сумен қамту) ЖСҚ-ы әзірленуде.
Аудандағы бөлшек сауда бойынша 2023 жылдың қорытындысымен сауда көлемін 52,0 млрд. теңгеге жеткізу жоспарлануда. І тоқсан қорытындысы бойынша 6,9 млрд. теңгеге, яғни 110,2 пайызға орындалды. Өткен жылы бөлшек сауда көлемі 50,7 млрд. теңгені құрап, НКИ 153,1% құрады. Сонымен қатар, шағын және орта бизнес бойынша 2023 жылдың 1-тоқсан қорытындысы бойынша 22 009 бірлікті құрап, 1930 бірлікке көбейген. Әлеуметтік сала бойынша 2023 жылы 500 жаңа жұмыс орындарын ашып, мүмкіндігі шектеулі 278 азамат жұмысқа орналастыру жоспарланған. 240 отбасына 21,1 млн. теңге тұрғын үй көмегі төленеді. «Еңбек» жобасына 9703 азамат қатыстырылады. 2023 жылы 12 455 адамға 1 274,7 млн. теңге АӘК тағайындалу жоспарлануда.
Аудандағы денсаулық саласы бойынша бүгінгі таңда Қарабау, Шымырбай елді мекендерінде фельдшерлік акушерлік тірек салуға, Жемісті, Тың, Жылға елді мекендерінде дәрігерлік амбулатория салуға, Сарыағаш ауданында перинаталдық орталығы бар медициналық кешен салуға ЖСҚ әзірленуде. 2023 жылы Сарыағаш аудандық орталық аурухана ғимаратын күрделі жөндеуден өткізуге 1 795,7 млн. теңге жоспарланған. Меморандумға тұру арқылы 10 елді мекенге дәрігерлік амбулатория және 4 елді мекенге фельдшерлік-акушерлік пункт құрылысына ЖСҚ-ы демеуші есебінен әзірленуде.
Білім беру саласы бойынша «Жайлы мектеп» құрылысын салу ұлттық жобасы бойынша 2023-2025 жылдарға 10 мектеп (Сарыағаш қаласында 2000 орын, 900 орын және 300 орын, Ынтымақ е/м 900 орын, Дербесек е/м 900 орын, Жаскешу е/м 600 орын, Еңкес е/м 1200 орын, Ақ үй е/м 1200 орын, Таскескен е/м 600 орын, Көктерек кенті 1200 орын) бекітілді. 2023 жылы 4 жайлы мектептің (Сарыағаш қаласында 900 орын, Сарыағаш қаласында 300 орын, Дербесек е/м 900 орын, Жаскешу е/м 600 орын,) құрылыс жұмыстарын бастау жоспарлануда. Қазіргі таңда, “Жайлы мектеп” ұлттық пилоттық жобасы негізінде 2023 жылы салынатын мектептердің инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылым құрылысының (су, газ, электр жүйесімен қамту) жобалық-сметалық құжаттарын әзірлеу үшін меморандумға тұру арқылы демеуші есебінен жұмыстар жүргізілуде. Өткен жылы 9 мектептің күрделі жөндеу «Ауыл Ел бесігі» жоба аясында күрделі жөндеу жұмыстары басталып, 4 мектеп пайдалануға берілсе, 5 мектептің күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілуде. 2 мектеп жергілікті бюджет есебінен күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіліп, №6 Аймаутов мектебі пайдалануға берілген, ал №13 «Мәңгілік ел» мектебі ағымдағы жылы құрылысы жүргізілуде.
Ауыз сумен қамту бойынша ауданда 68 елді мекеннің орталықтандырылған ауыз сумен қамтылғаны 42 е/м, 61,8% құрауда. 8 е/м басқарма тарапынан «Производственная компания «Геотерм» ЖШС барлау жұмыстарын жүргізуде. 2023 жылы 4 елді мекеннің (Жылға, Нұрауыл, Шайхана, Құрама) ауыз су жүйелерінің құрылыс жұмыстарын жүргізу үшін республикалық бюджеттен 668,9 млн. теңге қаржы қаралған. Меморандумға тұру арқылы 9 елді мекенге ауыз сумен қамтамасыз ету құрылысына ЖСҚ-ы демеуші есебінен әзірленуде. Табиғи газбен қамту бойынша ауданда 68 елді мекеннің 49-і табиғи газ жүйесімен қамтылып, 76,1 пайызды құрайды. 2023 жылға 5 елді мекенді (Жонарық, Жылға, Нурауыл, Ердәуіт, 51 разъезд, Шеңгелді) табиғи газбен қамтамасыз етуге 2 165,1 млн. теңге қаржы қарау үшін республикалық бюджетке ұсынылды. Сонымен қатар 10 елді мекенді (Әлімтау, Жайдақ құдық, Көктал, Әлімтау а/о Тасқұдық, Құрысай, Сарысу, Дарбаза а/о Тасқұдық, Шайхана, және Қарақалпақ, Қызыласу) табиғи газбен қамтамасыз етуге ЖСҚ әзірленуде. Қалған 4 елді мекен (50 разездъ, Сөк-Сөк, 49 разездъ, Бесқұдық) экономикалық жағынан тиімсіз, шалғайда орналасқан.
Сапалы электрмен қамту бойынша аудандағы 7 елді мекен (Дархан, Көктерек, Дарбаза, Келес, Жылысу, Дербісек, Жемісті) сапалы электр қуатымен қамтамасыз ету бойынша құрылыс жұмыстары жүргізілуде. Осы жылы Құркелес а/о Еңкес е/м электрмен қамтамасыз ету бойынша құрылыс жұмыстарын бастау үшін 553,1 млн. теңге қаржы қаралды. “Оңтүстік Жарық Транзит” ЖШС инвестициялық бағдарламасы бойынша ағымдағы жылға жалпы 16,5 шқ электр желілері жаңартылып, 4 дана трансформаторды орнату жұмыстары жүргізілетін болады.
Жол саласы бойынша ағымдағы жылы 710,9 млн. теңгеге 26,5 шақырымды құрайтын 17 ішкі жолдарға орта жөндеу жұмыстары жүргізіледі. 2023 жылға «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында Құркелес ауылдық округіне қарасты Ақниет, Еңкес, Жаңаарық елді мекендерінен 15 көшеге орта жөндеу жұмыстарын жүргізуге 779,6 млн. теңге қаралды. Аудандандағы мәдениет, спорт салалары бойынша «Ауыл-Ел бесігі» жобасы арқылы 141,7 млн. теңгеге Дихан баба елді мекенінде кітапхана мен мәдениет үйінің құрылысы жүргізілуде. Осы жылы «Ауыл-Ел бесігі» жобасы арқылы 2 елді мекен Жылға елді мекеніне спорт кешені және Құрама елді мекеніне спорт кешені құрылыстарын бастау үшін 550,5 млн теңге қаржы қаралған. Қанағат елді мекеніне 150 орындық мәдениет үйі мен кітапхана құрылысын бастау үшін 150,0 млн теңге қаржы қаралды. Туризм саласы бойынша Сарыағаш ауданында 21 қонақ үй, 1 балалар шипажайы, 1 балалар лагері, 1 демалыс базасы және 56 шипажай қызмет көрсетеді. Аудан бойынша 2023 жылы жалпы құны 1,1 млрд.тг құрайтын 3 емдеу шипажайдың құрылыс жұмыстары іске асырылуда. Нәтижесі бойынша 95 жаңа жұмыс орнын ашу жоспарлануда. Сонымен қатар, жалпы құны 222 млн.тг құрайтын 2 қонақ үй жобасы іске қосылды. Онда 10 жаңа жұмыс орындары ашылды.
Сонымен қатар, Президентіміз ауылдарды дамытуға ерекше назар аударуды тапсырған болатын. Қазіргі уақытта «Ауыл аманаты» бағдарламасының аясында шаруаларды несиелендіру бағытында жұмыстар жүргізілуде. Несиелендіру 6 бағытта жүзеге асырылатын болады: ол өсімдік, мал, құс, балық шаруашылықтары. Сондай-ақ, кооперативтерді жабдықтау мен тұрғындардың өз кәсібін ашу бойынша іске асырылатын болады. Жеке кәсіпкерлікті дамыту үшін 8,6 млн. теңгеге дейін несие 5 жылға дейін беріледі, ал мал шаруашылығы, ауыл шаруашылығы кооперативтерін құру үшін 27,6 млн. теңгеге дейін 7 жылға дейін ұсынылады. Сарыағаш ауданында бұл бағдарламаны пилоттық режимде Жартытөбе, Жібек Жолы ауыл округтерінде іске асыру жоспарланған.
Бұдан бөлек, ауданда Мемлекет басшысының «10 мың тұрғынға 100 тұрақты жұмыс орындарын ашу» жөніндегі тапсырмасының аясында 2 420 жұмыс орындары ашылды. Жаңа жұмыс орындарын ашу жұмыстары өз жалғасын табатын болады. Мемлекеттік тапсырыс аясында мектепке дейінгі ұйымдарда 25 мыңға жуық бала қамтылған. Қазіргі уақытта білім беру ошақтарын көбейтуге ерекше көңіл бөлінуде. Мемлекет басшысының арнайы тапсырмасы бойынша «Жайлы мектеп» пилоттык ұлттық жобасы әзірленген. Салынатын мектептер жаңа форматта болады. Замануи мектеп түлектерінің 90-95%-ы жоғары оқу орындарына грантқа, немесе шетелдегі ең мықты, танымал оқу орындарына түскен. Осы тәжірибені пайдалана отырып, жобаны барлық өңірде іске асыру көзделді. Жоба аясында 10 жаңа мектептің құрылыс жұмыстарын жүргізу жоспарланған. Атап айтқанда:Сарыағаш қаласы Самал мөлтек ауданында –
2000 орындық;Еңкес, Көктерек, Ақүй елді мекендерінде –
1 200 орыннан 3 мектеп;Сарыағаш қаласындағы Телемұнара мөлтек ауданында, Дербісек, Жаскешу, Ынтымақ елді мекендерінде – 900 орыннан 4 мектеп;Таскескен ауылында – 600 орындық 1 мектеп және Сарыағаш қаласы Оспанов көшесінде – 300 орындық мектептің кұрылысы жоспарлануда. Бұл мектептерді 2024-2025 жылдары пайдалануға беру жоспарлануда.
