Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен бекітілген он жобаның бірі – «Қауіпсіз ел» ұлттық жобасы. Осы орайда, Президенттің Жолдауда айтқан тапсырмасына сәйкес, бүгінде түркістандық полиция органдарының жұмысы сервистік модельге бейімделе бастады. Соған орай «жұртқа жақын полицей» қағидаты енгізіліп, нақты міндеттер қойылды.
Түркістан облысы Полиция департаментінің бастығы Мұрат Қабденовтің мәлімдеуінше, облыс орталығына айналған Түркістанға мұндай өзгеріс оң әсерін тигізді десек те болады. Қазіргі таңда туристік аймаққа айналған өңірде жаңа технологиялар мен заманауи құрылғылар іске қосылып, жаңа жұмыс тәсілін жүзеге асыру қарқынды жүргізілуде.
– Өзім басшылық қызметке тағайындалған соң сервистік модельге тез әрі жылдам көшу жолдарын қарастырып, Түркістан қаласына арнайы мамандарды шақырттым. Олар әкімдік жанынан құрылған ведомствоаралық топтың жұмысын жандандырып, полицейлерді жаңа жұмыс тәсіліне бейімдеді. Соның нәтижесінде Түркістан қаласында 12 станционарлық полиция бекеті орнатылып, туристер мен тұрғындардың тәртіп сақшысының көмегіне тез арада жүгінуі үшін 11 дана арнайы «SOS» шақырту дабылы іске қосылды. Бұған қоса облысымызда жалпы 1333 бейнебақылау камерасы жұмыс істеп тұр. Оның 952-сі тікелей Жедел басқару орталығына қосылған. Орталықта жаңа технологияларды игерген, тәжірибелері толысқан білікті мамандар қызмет атқарады. Олардың жұмысын үнемі бақылап отырамын. Себебі, бұл – жұмысты оңайлатудың тиімді тәсілі. Ал, полиция қызметі бір жүйеге түскен соң жаңа идеялар туындап, бұл қызметтің өзгеше қырларын ашуға мүмкіндік туады. Бір сөзбен айтқанда, полицияны алдағы уақытта үлкен өзгерістер күтіп тұр. Түркістан – республика көлемінде адам санына шаққанда қылмысы ең аз аймақ әрі криминогендік жағдайы тұрақты өңір. Десе де, бізде қылмыс аз екен деп тоқмейілсуге болмайды. Қазір қылмыстың алдын алу және оны болдырмау мақсатында профилактикалық жұмыстарға басымдық беріп жатырмыз, – дейді М. Талапұлы.
Сондай-ақ облыстық Полиция департаментінің бастығы учаскелік инспекторлардың жұмысы, мақсат-міндеттері туралы да пікірін білдірді.
– Сервистік модельге көшуге байланысты учаскелік полиция инспекторларына үлкен міндеттер жүктеліп отыр. Мақсатымыз – олардың жүктемелерін азайтып, жұмыс істеулеріне қолайлы жағдай жасау. Мемлекет басшысының қолдауымен учаскелік инспекторлардың мәртебесін көтеру, қызмет барысында қажетті өкілеттіліктерді беру туралы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік фельдъегерлік байланыс және ішкі істер органдарының қызметі мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы қабылданды. Бұған қоса ҚР «Ішкі істер органдары туралы» Заңға учаскелік полиция инспекторларына құқықбұзушылықтарға ықпал ететін себептерді жою туралы ұсыныс енгізуге өкілеттік беретін, сондай-ақ учаскелік көмекшінің мәртебесін бекітетін түзетулер де ұсынылды. Себебі, бұдан былай учаскелік полицей азаматтардың құқықтарын қорғау, отбасылық, тұрмыстық зорлық-зомбылық, қоғамдық, жол қауіпсіздігі, көші-қон, қоршаған ортаны қорғау, аумақтарды абаттандыру және басқа да мәселелерді шешуге атсалысатын болады. Және әрқайсысына көмекшілер тағайындалып жатыр. Осыдан кейін учаскелік инспектор кез келген қылмыс пен құқықбұзушылықтың алдын алып, қылмыспен күресуде жоғары нәтиже көрсетуі керек. Аудан, қала көлемінде қазір 700-ге учаскелік полиция инспекторы жұмыс істейді. Учаскелік полицейлердің мәртебесін арттыру бағытында оларға барлық жағдай жасалып, техникалық жабдықтармен қамтамасыз етілген. Соның нәтижесі болар, 2021 жылы облыс полицейлері республикада көш бастады, – деді облыстық Полиция департаментінің бастығы.
Сондай-ақ Мұрат Талапұлы қоғаммен байланыс, халық арасында құқықтық сауаттандыру жұмыстары жайында ой қозғады.
– Жоғарыда айтқанымдай, қазір ішкі істер саласы бір ғана мақсатты көздеп отыр. Яғни сервистік модельге көшу арқылы халыққа қолайлы қызмет көрсету. Шындығында, қай салада болмасын заманға сай өзгерістер болмаса, дамуға да мүмкіндік жоқ. Түркістанға келгелі әр аптаның сәрсенбісі күні азаматтардың жеке өтініштері бойынша қабылдау өткізіп тұрамын. Бұл халық пен полицей арасындағы қарым-қатынасты нығайтуға мүмкіндік береді. Яғни әрбір тұрғын тікелей маған келіп, заң аясындағы мәселелерін, полицейлердің жұмысына деген арыз-шағымдарын айта алады. Және кез келген азаматпен ашық сөйлесіп, әрбір істің оң шешімін тауып беруге тырысамын. Мұндай ашықтық тәртіп сақшыларының жұмысын бақылауда ұстауға көп септігін тигізеді. Бұған қоса тұрғындар барып көмегіне жүгіне алатын, қандай да бір кеңес ала алатын департамент, басқарма, бөлімдердің жанынан азаматтарды қабылдау бөлмелері (фронт-офистер) жұмыс істеп тұр. Тіпті, «Жұртқа жақын полицей» қағидатына сәйкес, тұрғын үйлерде біріктірілген станционарлық полиция пункттері салынуда. Алдағы уақытта мұндай пункттердің санын 57-ге жеткізбекпіз. Бұл игі жұмыстардың барлығы қоғамның тыныштығы үшін. Сондықтан біз үшін бәрінен бұрын әрбір азаматтың қауіпсіздігі маңызды. Қазақстан полициясы құрылғалы бері тәртіп сақшылары қоғам тыныштығын барынша қырағылықпен күзетіп келеді. Дегенмен, осыдан 30 жыл, тіпті, 20 жыл бұрынғы құқық қорғау қызметінің жұмыс істеу тәсілін бүгінгі күнмен салыстыра алмаймыз. Біздің қолға алып жатқан жаңа жоспарлар мен тиімді стратегиялардың түпкі мақсаты – халықтың сеніміне ие болу. Бүгінде Ішкі істер министрінің тапсырмасына сәйкес, түркістандық полицейлер қызмет ауқымын кеңейтіп, қылмыспен күресудің жаңа тәсілдеріне бейімделіп жатыр. Оған түбегейлі бет бұру үшін біршама уақыт керек. Тіпті, әлемдегі алпауыт елдердің бірі Ұлыбританияның өзі құқық қорғау саласын реформалауға 15 жыл уақытын сарп етті. Мұндай сервистік модельге 50 жылдан соң көшкен елдер де бар. Біздің бұл сервистік модельге көшу процесін академияларда жаңа форматпен білім алып жатқан болашақ сақшылар жеделдетеді деп сенемін, – деді ол.
Облыстық Полиция департаментінің бастығы ішкі істер саласында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу бойынша атқарылып жатқан жұмыстар туралы баяндап өтті.
– Таяуда Ішкі істер министрінің бірінші орынбасары Марат Қожаев Түркістан қаласына арнайы іссапармен келіп, осы мәселе төңірегінде арнайы жиналыс өткізді. Ол «полиция ел сенімін ақтап, адал қызмет ету үшін бірінші кезекте халықтың жағдайын жасап, қамқоршы да жанашыр болуы керек. Басты мақсат сол! Сыбайлас жемқорлықты жасамақ түгілі, мүлде ойға алмауымыз шарт. Жемқорлыққа жол берген қызметкерге жаза қатаң. Осыны естен шығармаңыздар» деп түркістандық полицейлерге қатаң ескерту жасады. Полицей – халық сенімінің айнасы. Егер ел алдында жүрген тәртіп сақшысы жемқорлыққа бой алдырса, басқалардан не күтуге болады? Сондықтан бәрін өзімізден бастауымыз керек. Ішкі істер органдарына өз ісін жете білетін мықты мамандар қажет. Сондықтан кадр саясаты басқармасына жемқорлықтың зияны мен салдары жөнінде департамент қызметкерлеріне түсіндірме жұмыстарын жүргізіп отыруды тапсырдым. Бұл жұмыстар қазір өз деңгейінде орындалып жатыр. Сондай-ақ, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігімен тұрақты байланыс орнаттық. Кадр саясаты басқармасының қызметкерлері мен агенттіктен құралған топ қалалық, аудандық полиция бөлімдерін аралап, осы мәселе жөнінде кеңес өткізеді. Бұл бойынша барлық қала, аудандарды түгел аралап шығу жоспарланған. Менің пайымдауымша, кісі өлтіруші бір адамды өлтіріп, қанішер атануы мүмкін, ұрлықшы біреудің мүлкін ұрлап, ұры атануы мүмкін, ал, парақор бір мемлекеттің түбіне жетіп, құрдымға жіберетін өте қауіпті қылмыскер. Осыны естен шығармағанымыз абзал! Расында, полиция болу оңай емес. Оған бүкіл жан-дүниеңді, болмысыңды арнауың қажет. Отыз жылдағы жетістіктерге осындай лайықты жандардың арқасында жеттік. Бүгінгі ізбасарлар сол сара соқпақтан ауытқымай, елдің тыныштығы үшін аянбай қызмет етулері тиіс, – деді М. Талапұлы.
Саламат Айбар
