«Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы осыдан төрт жыл бұрын қабылданған болатын. Бағдарлама мақсаты – ел экономикасын барынша дамытуды қолға алу және цифрлық технологиялар негізінде тұрғындардың өмір сапасын жақсарту. Осы ретте Түркістан облысында интернет сапасы мен цифрландыруға қатысты бірқатар жаңашылдықтар орын алуда. Оның ішінде атап айтар болсақ, ең бірінші және ең өзекті мәселе бұл интернет сапасы. Мысалы, төрт жыл бұрын 838 елді мекеннің 380-і 3G, 4G мобильді интернетімен, 306 елдімекен 2G байланысымен қамтылса, 152 елдімекенде мүлдем байланыс болмаған. Ал қазіргі таңда 658 елдімекенде 3G, 4G мен 111 елдімекен 2G, ал мүлдем байланыс жоқ елдімекендер саны 62-ге қысқарды. Одан бөлек, басқарма тарапынан бірнеше сәтті жобалар іске асырылды. Оның ішіндегі атап өтетін тиімді жоба, бұл облыстағы мемлекеттік органдардың байланыс арнасы қызметін оңтайландыру. Осының арқасында соңғы үш жылда 929 млн теңге қаржы үнемделді. Ал осы жылдың шілде айында Түркістан облысының «109» байланыс орталығы іске қосылды. Бүгінгі таңда 10231 өтініш өңделді, оның 209-і мерзімі кешіктіріліп орындалған. Орталықтың жұмысын қамтамасыз ету мақсатында «Цифрлық даму орталығы» КММ құрылды. Өткен мәслихат сессиясында 36 штатқа айлық жалақысы бойынша қаржысы бекітілді. Орталықтың негізгі атқаратын жұмысына 109 байланыс орталығы, кабельдік кәріздер, әкімдіктің ситуациялық орталығы, жобалық кеңсе, облыстағы ауылдық елді мекендердің байланыс сапасына талдау жұмыстарын жүргізу жатады.
Ал ауылдағы баяу интернет мәселесін қалай шешуге болады. Осы мәселеге қатысты ҚР Білім және ғылым министрлігінің мәліметінше, осы жылы мектепте пилоттық режимде 20 Мбит/с жылдамдықпен шексіз трафикпен сымсыз радиорелелік (РРЛ) байланыс жүргізілді. Бұл тұрақты интернетті қамтамасыз етуі керек.
Бұған дейін мектеп интернетке спутниктік технология арқылы айына 10 Гбит шегі бар 8 Мбит/с жылдамдықпен қосылды. «Жер бедерінің күрделілігіне және жердегі беріліс қорабының болмауына» байланысты жоғары сапалы интернет жүргізу мүмкін емес.
Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің хабарлауынша, Аққұм ауылындағы Kcell операторының базалық станциясы 2020 жылы орнатылған, алайда деректер сапалы интернет байланысын қамтамасыз етпейтін спутниктік беріліс қорабы арқылы беріледі. Оған қоса Қазақстанда Старлинк жобасы арқылы сапалы интернетпен елдімекендерді толық қамтыған алғашқы аймақ болады. Өңірдегі 330 проблемалы мектептің 203-іне жылдам интернет құралы орнатылды. Қалған білім ордалары да сәуір айының аяғына дейін толық қамтылады. Ал шалғай елдімекендерге жаңа жеткізілген интернет сапасы қандай? Түркістан облысында 911 мемлекеттік мектеп бар. 330 білім ордасы шалғай және таулы аумақтарда орналасуына байланысты, техникалық мүмкіндігіне қарай жылдамдығы төмен интернет желісімен қамтылған. Бүгінгі таңда 203 мектепте 20 мбит/с жылдамдықпен жұмыс істеген интернет, қазір Starlink спутниктік желісі арқылы 200 мбит/с жоғары жылдамдыққа жетті. Қалған 127 мектепке орнату жұмыстары жүргізіліп жатыр. Бұл жұмыстар сәуір айының соңына дейін аяқталады деп жоспарланып отыр.
Жалпы Starlink жобасының мақсаты – әлемде, әсіресе байланыс әлсіз немесе мүлдем жоқ шалғай аймақтарда жоғары жылдамдықты интернетке қолжетімділікті қамтамасыз ету. Starlink жобасы ғаламшардың кез келген нүктесіне жылдамдығы жоғары интернет жеткізуді көздейтін құрал.
