Түркістан өңірінде діни бірлестіктердің еркін жұмыс істеуі үшін қолайлы жағдай жасалған

52

Түркістанға Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат вице-министрі Ербол Әлиқұлов жұмыс сапарымен келді. Сапар барысында өңір тұрғындарымен кездесті. Келелі жиынды Түркістан облысы әкімінің орынбасары Бейсенбай Тәжібаев жүргізіп, өңірде атқарылып жатқан жұмыстарды таныстырды.

– Мемлекет басшысының тапсырмасына сай, орталық мемлекеттік орган басшылары халықпен кездесуі жоспарланған. Біздің басты міндетіміз – Министрліктің атқарып жатқан жұмысы туралы, негізгі бағыттарымыз туралы баяндап, сіздердің сұрақтарыңызға жауап беру. 2029 жылға дейінгі Мәдени саясат тұжырымдамасын жүзеге асырудан бастадық. «Мәдениет туралы» заңға кезең-кезеңімен өзгерістер мен толықтырулар енгізу – бұл уақыт талабы. Сонымен бірге, қоғам көтеріп жүрген басқа да өзекті дүниелер бар. Оның ішінде – мәдениет қызметкерлерінің әлеуметтік статусынан бастап, сахнада фонограмманы пайдалану, авторлық құқық, тағы басқа бар. мәдениет ешқашан саясаттың құралы, ешқандай саяси лозунгтар мен ұрандардың жетегінде болмауы тиіс. Ал бұл мәселені біз тек бірреттік шешімдермен емес, барлығына түсінікті заң шеңберінде реттеуіміз керек. – деген вице-министр «Urker», «Тұмар» Ұлттық сыйлықтары мен «Astana media week» медиа-апталығына қатысуға Түркістан облысының өкілдерін шақырды.

Алдағы уақытта «Кинематография туралы» заңға өзгерістер енгізу жоспарланып отыр. Оның ішінде Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясына мемлекеттік қолдау көрсету бойынша жұмыс басталады. «Қазақфильм қатардағы киностудия емес, бұл біздің тарихымыз, біздің рухымыз, ұлттық киномыздың келешекке деген үкілі үміті. Сондықтан да оны сақтап қана қоймай, қарыштап дамуын қамтамасыз ететін боламыз» деді Ербол Шымкентбайұлы. Сонымен қатар, архив саласын да түгелдей цифрландыру жұмысы жүргізілмек. Музей-қорықтардың ұлттық маршрутын мәдени-рухани мазмұнмен күшейту көзделуде. Креативті индустрияны қолдау шаралары пакеті де әзірленіп жатыр. Отандық әдебиетті қолдау және ұлттық мәдениетті шетелде насихаттау мәселесі де назардан тыс қалмайды.

Мемлекет басшысының жарлығымен отандық ақпараттық контенттің бәсекеге қабілеттілігі мен сапасын арттыру, оның құндылығын толықтыру, ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған Ақпараттық доктрина бекітілген. «Масс-медиа» туралы заңы аясында журналистердің мәртебесі артып, мемлекеттік ақпараттық саясат жетіле түспек. «Онлайн-платформа және онлайн-жарнама» туралы заңының талаптарына сәйкес, жалған ақпаратты таратуға қатысты жауапкершілік көзделген.

Министрлік отбасы құндылықтарын нығайту және тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу мақсатында жүйелі жұмыс жүргізуде. Өткен жылдан бастап күнтізбеге Әкелер күні мен Аналар күні қосылды. Елімізде жыл сайын «Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсы өткізіліп келеді. Осы уақыт аралығында конкурсқа 20 мыңнан астам үлгілі отбасы қатысты. Сонымен қатар министрлік тарапынан жастар саясаты саласында кешенді шаралар жүзеге асырылуда. Жастарды жұмысқа орналастыру мәселелерін шешу мақсатында «Жастар практикасы», «Бірінші жұмыс орны», «Ұрпақтар келісімшарты» жобалары іске асырылуда. Жалпы биылғы жылы өңірлік бөліністе Түркістан облысы жастар саны бойынша 2-ші орында.

Дін саласындағы уәкілетті орган ретінде министрлік діни тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін жергілікті атқарушы және мемлекеттік органдармен жүйелі жұмыс жүргізеді. Түркістан өңірінде барлық діни бірлестіктердің еркін жұмыс істеуі үшін қолайлы жағдайлар жасалынған. Оның дәлелі, өңірдегі 800-ге жуық діни бірлестіктердің қызметінен байқауға болады. Этносаралық қатынастар саласындағы жұмыстың тиімділігін арттыру міндетін облыстық Ассамблея жанындағы 6 қоғамдық құрылым жемісті атқарып келеді. Өңірде этносаралық қатынас саласына қатысты 34 жоба жүзеге асырылады.

Айта кетсек, таяуда елордада «Бабалар ізімен: Қазақ даласындағы мұсылмандық мектеп» атты кітаптың тұсауы кесіліп, қалың оқырманға жол тартты. Елге танымал ғалымдар, жазушылар, тарихшылар, депутаттар, зия­лы қауым өкілдері мен дін қайраткерлері қатысқан іс-шарада ұлт руханиятына қосылған жаңа еңбек жайында келелі ойлар айтылып, дін саласында атқарылып жатқан игі жұмыстар талқыға салынды.

«Осындай іргелі еңбектің жарық көріп, оған мүфтияттың бастамашы болғаны бәрімізді қуантып отыр. Пре­зидентіміз озық ойлы әрі саналы ұлт болу туралы жиі айтып келеді. Бұл – әрқайсымыздың алдымызға қойылып отырған үлкен міндет. Соның ішінде мүфтият тарапынан жасалып жатқан жұмыстар – бір төбе. Атап айтқанда, бү­гінгі жарық көріп отырған кітап – шын мәнінде, қоғам сұранысына жауап беретін еңбек. Мұнда қазіргі қоғам­дағы сын-қатерлерге тарихи таныммен жауап берудің жолы көрсетілген. Алаш қай­раткерлері «Қазақ» газетінің алғашқы нөмірлерінің бірінде «Қазақ қияметке дейін қазақ болып жасайды» деп жаз­ған еді. Ал Әлихан Бөкейхан «Құдайдан кейінгі құдірет – мәдениет күші» дегені бар. Сіздердің қалам арқы­лы атқарып жатқан еңбектеріңіз де – сол күш, жоғары деңгейде жүзеге асырып жатқан ғылыми жұмыстарыңыз», деген болатын іс-шараның шымылдығын ашқан «Қазақ газеттері» серіктестігінің бас директоры, академик Дихан Қамзабекұлы.

Жаңа кітап таныстырылмында Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы бабалар ұстанған сара жолды насихаттаудағы басты мақсат – келешек ұрпаққа ғасыр­лар бойы қалыптасқан ұлттық және діни құндылықтарға негізделген дәстүрлі діннің негіздерін жеткізу екенін атап өтті. «Себебі дәстүрлі дінімізбен көкірек көзін суарған жастар жат ағымның жетегінде кете қоймасы анық. Осы салада бірнеше жоба қолға алынды. Соның бірі «Бабалар ізімен: Қазақ дала­сындағы мұсылмандық мектеп» кітабын шығару болатын. Бұл еңбекте асыл дініміз исламның Қазақ даласына келу тарихы, халқымыздың әдет-ғұрпы мен салт-дәстүріндегі діннің алар орны мен бабалар ұстанған шариғат парыздары, иман негіздері, сондай-ақ мұсылмандық әдеп жоралғылары қамтылды. Кітап үш бөлімнен тұрады. Бірінші бөлім «Дәстүрлі діни танымның тарихи негіздері» деп аталады. Екінші бөлім дәстүрлі діни таным ұстындарына арналды. Ал үшінші бөлімде дін мен дәстүр сабақтастығы кеңінен жазылған», деді ол.

Бас мүфти «Дәстүрлі діни танымның тарихи негіздері» деп аталатын бірінші бөлімде Қазақ даласындағы дәстүрлі діни мектептердің өзіндік ерекшеліктері, мұсылмандық дүниетанымның тарихи және рухани бастаулары, қазақ халқының мәдениетінде ислам құндылықтарының құрылымы, қазақ даласынан шыққан ғұлама-ғалымдар, ахун-ишандар мен әулиелер, мешіттер мен медреселер мәде­ниеті, сонымен қатар зиярат, кесенелер туралы жазылғанын атап өтті. «Мұндағы тарихи деректерді сараптай келе, исламтану үрдісінің ортағасырлық Қазақстанда сонау VІІІ ғасырдан бастау алып, ХХІІ ғасырларда шарықтау кезеңінен өткені, яғни Қарахандар дәуірі, одан кейін діни-мәдени өрлеу Алтын Орда кезінде Қазақстанның дала­лық аймақтарында толық және біржола ислам үстемдік құрып, осы негіздер болашақта сақталып отырғаны жайында қазақ хандығының толыққанды мұсылман мемлекеті ретінде дамығанын көреміз», деді ҚМДБ төрағасы.

«Дәстүрлі діни таным ұстындары» деп аталатын екінші бөлімде иман, сенім негіздері баяндалып, мұсылмандық мектеп және толеранттық, ислам дінінің негіздері, бес парыз, иман, ихсан тү­сінігі, әдеп мәселесі шариғат мәтін­дері­­мен қатар ата-бабаларымыз, би-ше­шенде­ріміздің даналық сөздері, ақын-жыраула­рымыздың өлеңдері, қазақ халқының мақал-мәтелдерімен байланыстырыла түсіндірілген.

«Сондай-ақ «Дін мен дәстүр сабақ­тастығы» деп аталған үшінші бөлім­де қазақы әдет-ғұрыптардың басым бө­лігінің имани ұстаныммен ұштасатыны, дәстүр мен діннің біте қайнасып, бө­лінбес дүниеге айналғандығы туралы әңгімеленеді.

 

Жиынға қатысушылар түйткілді мәселелерді ортаға салды. Залдағы азаматтар көкейдегі сұрақтарын қойып, ұсыныс-пікірлерін білдірді. Кездесуден соң азаматтарды өзекті мәселелер бойынша жеке қабылдап, өтініштерін тыңдады. Бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерімен брифинг өткізіп, сауалдарға жауап берді. Вице-министр көтерілген мәселелер мен ұсыныстар назарға алынып, әрі қарай жұмыс жалғасатынын жеткізді.