ТҮРКІСТАН: ТҮЛКІБАСТА ҚҰЛПЫНАЙ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУҒА МЕМЛЕКЕТТІК ҚОЛДАУ КӨРСЕТІЛМЕК

320
Мемлекет Басшысы Қ.К.Тоқаевтың Қазақстан халқына жолдауында ауыл халқының тұрмысын көтеруге аса мән берген. Мемлекет басшысы халықтың табысын арттыру мәселелеріне ерекше назар аударады. Бұл бағытта жүйелі жұмыстар жүргізіліп жатыр. Пилоттық жоба өзінің тиімділігін дәлелдеді. Ол жұмыспен қамту, табыс табудың жаңа мүмкіндіктерімен қатар өңірлік деңгейде азық-түлікпен қамтамасыз ету мәселелерін де шешеді.
Түркістан облысында ауылдық елді-мекендерде жаңа жұмыс орындарын құру, мал мен құстың санын көбейту, шағын кәсіпкерлікті дамыту арқылы халықтың табысын арттыру және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында «Ауыл аманаты» пилоттық жобасы қолға алынды. Жоба аясында Түлкібас ауданына қарасты Мичурин ауылдық округінде құлпынай шаруашылығын дамыту көзделіп отыр.
Аудан әкімі Нұржан Ізтілеуов аталған жобаның іске асу барысын бақылау мақсатында округке қарасты «Клубничный рай» шаруа қожалығында болып, атқарылып жатқан жұмыстармен танысты.
Шаруа жалпы 2 гектарға жуық жерге құлпынайдың «Альбион», «Черный принц», «Азия», «Клери» сұрыптарын егіп, мол өнімге қол жеткізуге ниетті. Осы мақсатта «Ауыл аманаты» бағдарламасы арқылы 2,5 пайызбен жеңілдетілген несие алып, кәсібін өрлетуді көздеп отыр. Бүгінгі таңда өнімдерді сақтайтын қойма құрылысын бастап кеткен. Алғашқы өнімін алып үлгерген кәсіпкер, алдағы уақытта құлпынай келісін 1500 теңгеден саудалауды жоспарлауда. Аудан басшысы аталған шаруашылық төрағасымен сұхбаттасып, аудан әкімдігі тарапынан заң аясында барлық қолдау көрсетуге дайын екендігін жеткізіді. Айта кетейік, биылғы жылы Түлкібас ауданынан мемлекеттік «Ауыл аманаты» пилоттық жобасына Мичурин және Балықты ауылдық округтері еніп, ауқымды жобалар іске асырылмақ.

Жобаның негізгі мақсаты – ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді жан-жақты қолдау, ауыл тұрғындарын аграрлық бизнеске барынша тарту, азық-түлік қауіпсіздігі және азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуға байланысты мәселелерді шешу. Пилоттық жобаның бірінші кезеңін жүзеге асыру нәтижесінде әрбір отбасының табысы орта есеппен 4 есеге артты. Жеке кәсіпкерлер саны 2282-ге өсті. 589 жаңа жұмыс орны құрылды. Атаулы әлеуметтік көмек алушылар саны 65%-ға, жұмыссыздар саны 36%-ға азайды. Біздің есептеуіміз бойынша, жобаны іске асырудың бес жылында экономикалық тиімділік 14,9 млрд теңгені құрайды. Халықтың табысын арттыру бағдарламасы, бірінші кезекте, ауылдық жерлерде жұмыспен қамту деңгейін көтеруге бағытталған. Сондықтан кез-келген жобаны жүзеге асыру кезінде тұрғындарға қандай пайда әкелетіні туралы саралау керек. Жергілікті биліктің ауыл әкімінен бастап өңір басшысына дейінгі міндеті – АӨК қолдау көрсету, ауыл шаруашылығының оған жатпайтын түрлерін дамыту бойынша шаралар қабылдау.

Жобаны іске асыруға 2023 жылы республикалық бюджетте 52,4 млрд теңге (11 мыңнан астам шағын несие) көзделген. Бұл ретте әкімдіктер қазіргі уақытта қаражатқа қосымша қажеттілікті анықтау үшін ауылдық округтерге скрининг жүргізеді.

AMANAT партиясы жанынан азаматтар мен әкімдерді әдіснамалық сүйемелдеуді, оқытуды, өтінімдерді қабылдау және қаражатты бөлу процесінің мониторингін қамтамасыз ететін жобалық кеңсе ашылды.

Осы жоба бойынша микрокредит беру мерзімі 5 жылды құрайды, бұл ретте мал шаруашылығы саласындағы бастамалар үшін 7 жыл кезең көзделген. Максималды сома – 2,5 мыңнан 8 мыңға дейін (зәкірлік кооперация) АЕК, номиналды сыйақы мөлшерлемесі – жылдық 2,5%-дан аспайды.

Қаражатты ала алады: ісін жаңа бастаған және жұмыс істеп жүрген кәсіпкерлер; зейнеткерлік жасқа толмаған қысқартылатын жұмыскерлер; ЖК ретінде тіркеусіз тауарларды өндіру немесе өткізу, жұмыстарды орындау және қызметтер көрсету жөніндегі қызметті дербес жүзеге асыратын тұлғалар (оның ішінде әрекетсіз ЖК); отбасылық кәсіпкерлікте ақы төленбейтін қызметті жүзеге асыратын тұлғалар; ЖК-да өнім өндіретін табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен сату немесе айырбастау үшін жеке қосалқы шаруашылықтың мүшелері; табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен өндірістік кооперативтердің мүшелері.