Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев парламент палаталарының бірлескен отырысында қазақстандықтарға жолдау жасап, ауыл шаруашылығын дамыту тапсырған болатын. Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, Түркістан облысында егіншілік, ауылшаруашылығы бойынша жұмыстар атқарылуда. Жетісай ауданында биылғы жылдың бірінші тоқсанында өндірілген аумақтық жалпы өнім көлемі 16,1 млрд теңгені құраса, ал негізгі капиталға бағытталған инвестиция көлемі 4,1 млрд. теңгені құраған. Бұл туралы бүгін Жетісай ауданы әкімінің орынбасары Серік Пірімбеков мәлімдеді.
Ауданда экономикалық жағдайының маңызды көрсеткіші салық базасы және бюджетке түсетін түсімдер болып табылады. Бюджеттің шығысы бойынша үстіміздегі жылдың бірінші тоқсанына жоспар 2 млрд. 874 млн теңге, нақты игерілгені 2 млрд 871 млн теңге немесе 99,9 % құрады.Өзіндік кіріс бойынша бірінші тоқсанға жоспар 926 млн 219 мың теңгені құраса, нақты түскені 1 млрд 175 млн 548 мың теңге, жоспар 126,9 пайызға орындалып 249 млн. 329 мың теңге артығымен түсірілді. 2022 жылдың бірінші тоқсанымен салыстырған 364 млн 371 мың теңгеге артық орындалды. Үстіміздегі жылдың бірінші тоқсаны бойынша өткізілген тауар көлемі 3,9 млрд.теңге, өсім 105,4% құрады (2022 жылдың бірінші тоқсанына 3,2 млрд теңге). Бүгінгі таңда тіркелген шағын және орта бизнес субъектілерінің саны 19 789 бірлік, іс-әрекеттегі шағын және орта бизнес субъектілерінің саны 19 319 бірлік. 2023 жылдың 3 айында ауыл шаруашылығы бойынша жалпы өндірілген өнімнің көлемі 5,8 млрд. теңгені құрап, былтырғы жылмен салыстырғанда 900 млн. теңгеге артып отыр. 2023 жылдың 3 айында ауыл шаруашылығы саласының негізгі капиталына тартылған инвестиция көлемі 532 млн. теңгені құрады. Өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда тартылған инвестиция көлемі 198,5 млн теңгеге артып отыр. 2023 жылдың 3 айында ауданда 13,0 мың гектарға жуық бақша, 1,9 мың га мал азықтық (оның ішінде: 852 га жерге дәндік жүгері, 999 га жерге жаңа жоңышқа), 1,6 мың га көкөніс және т.б. дақылдар егілді. Өткен жылы ауданға 50 ге жуық жаңа ауыл шаруашылығы техникалары сатып алынған болса, биылғы жылдың 3 айында 58 бірлік ауыл шаруашылығы техникалары әкелінді. Өткен жылдың есептік кезеңімен салыстырғанда мал шаруашылығы саласында бірқатар алға ілгерілеу бар. Атап айтсақ ірі қара мал 6,1 мың басқа, қой-ешкі 2,1 мың басқа, жылқы 0,6 мың басқа, құстар 3 мың басқа артқан. Олардан алынған өнім көлеміде 2022 жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда артқан.
2023 бірінші тоқсанында құрылыс жұмыстарының көлемі 340,2 млн теңгені құрап, 2022 жылмен салыстырғанда 175,5 млн теңгеге артты. 2023 жылы «Ауыл – Ел бесігі» бағдарламасы бойынша 327,9 млн теңгеге салынып жатқан Ынтымақ ауылдық округі, Өркенді елді мекеніндегі футбол алаңын, Жетісай қаласынан құны 1,1 млрд теңгеге салынып жатқан сауықтыру спорт кешенін, 1,3 млрд теңгеге орталық саябақ құрылысн аяқтау жоспарлануда. 80 га 20 пәтерлі 3 тұрғын үйді пайдалану,ға беру жоспарлануда. Пайдалануға берілген тұрғын үйдің жалпы алаңы 7,3 мың шаршы метрді құрап, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 116,6 %-ды құрады. Сонымен қатар, аудандағы 105 елді мекеннің 1 елді мекенде ауыз су құбыры тартылмаған, 104 елді мекені орталықтандырылғын ауыз сумен қамтылған, оның 74 елді мекенінде 24 сағат, 30 елді мекенге ауыз су кестемен берілуде. Тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету мақсатында 2024 жылға өтпелі Жетісай қаласының ауыз су жүйелерін қайта құру жұмыстарына өткен жылға облыстық бюджеттен 272 млн 289 мың теңге, Жаңа ауыл ауылдық округінің 4 елді мекеніне сумен жабдықтау жүйелерін салу нысанына республикалық бюджеттен 1 млрд теңге қаржы бөлініп, құрылыс-монтаж жұмыстары жүргізілуде. Сондай-ақ, Қазыбек би ауылдық округінің 2678 тұрғыны бар Құрбан ата елді мекенінің ауыз су жүйелерін қайта құру жұмыстарына республикалық бюджеттен 422 млн 778 мың теңге, Ж.Ералиев ауылдық округінің 1967 тұрғыны бар Сейфуллин елді мекенінің ауыз су жүйелерін қайта құру жұмыстарына 610 млн 613 мың теңге бөлініп, мердігер мекемені анықтау мақсатында мемлекеттік сатып алу жұмыстары жүргізілуде. Одан бөлек, Мақталы ауылдық округіндегі 4 елді мекенінде, Ж.Ералиев ауылдық округінде 1 елді мекенінде, Қызылқұм ауылдық округіндегі 1 елді мекенінде ауыз су жүйелерін ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізуге биылғы жылға аудандық бюджеттен 136 млн 652 мың теңге, «Мембарана», «Омега» қондырғыларына және кәріз жүйелерін ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізуге аудандық бюджеттен 52 млн 670 мың теңге бөлінген.
Ауданда 112 елді мекеннің 105 елді мекені орталықтандырылған электр желісіне қосылған. 7 елді мекен шалғайда орналасуына байланысты экономикалық тиімсіз болуына байланыста электр желілерімен қамтылмаған. Жаңа ауыл ауылдық округіндегі 3 елді мекеніндегі жаңадан құрылған көшелеріне ЖСҚ әзірленіп 499 млн теңге бөлінді.Абай ауылдық округіндегі 4 елді мекенге, Ж.Ералиев ауылдық округіндегі 8 елді мекенге электр желілерін жүргізуге және трансформатор орнату үшін ЖСҚ әзірленуде. Аудандағы 105 елді мекеннің 56 елді мекені газбен қамтылған, бұл аудандағы елді мекендердің жалпы санының 53 % құрайды. Бүгінгі таңда жалпы құны 2,5 млрд теңгені құрайтын Жаңа ауыл, Достық ауылдық округтеріндегі елді мекендерге жеткізуші газ құбырын салу жұмыстары, жалпы сметалық құны 3,8 млрд теңгені құрайтын Қарақай ауылдық округінде «Жетісай» АГТС салу» және Ынтымақ ауылдық округінде «Киров» АГТС құрылыс жүргізілуде. Нысандар жыл соңына дейін тапсырылатын болады. Сондай-ақ, 2023 жылға 5 елді мекенді табиғи газбен қамтамасыз ету мақсатында «Ауыл ел бесігі» бағдарламасы және республикалық бюджеттерден жалпы 554,6 млн құрылыс жұмыстар өндірістік кестеге сәйкес жүргізілуде. Жаңа ауыл ауылдық округіне қарасты Әбдіхалық, Мырзашөл, Атақоныс елді мекендерін газдандыруға республикалық бюджеттен 181,7 млн теңге бөлініп, мердігер мекемені анықтау мақсатында мемлекеттік сатып алу жұмыстары жүргізілуде. Нысан құрылысы 2024 жылға өтпелі. құрылысы жүргізіліп жатқан 5 нысан пайдалануға берілген жағдайда 1 407 абонент немесе 9 331 халық табиғи газбен қамтылатын болады. Ол аудандағы елді мекендердің жалпы санының 56 % құрайды.
Аудандағы республикалық, облыстық, аудандық маңызы бар көлік жолдарының жалпы ұзындығы 365,3 шақырымды құрайды. Ал, ішкі көшелердің жалпы ұзындығы 918,4 шақырым. 2023 жылға жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары саласын дамытуға Ұлттық қор, облыстық және жергілікті бюджет есебінен 1 ,9 млрд. теңге бағытталған. Атап айтқанда: «Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында 1,1 млрд. теңгеге 5 елді мекенде жалпы ұзындығы 44 шақырымды құрайтын 61 көшеге орташа жөндеу, жергілікті бюджет және субвенция есебінен 624,2 млн. теңгеге жалпы ұындығы 26,5 шақырымды құрайтын 43 көшеге орташа жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Ұзындығы 4,85 шақырымды құрайтын 10 көшеге 55,1 млн. теңгеге жалпы ағымдағы (тас төсеу) жөндеу жұмыстары жүргізілетін болады. Елді екендерге кіреберіс 2 көпірге жөндеу жұмыстарын жүргіу үшін 20 млн. теңге, аудандық маңызы бар 3 автомобиль жолының жөндеу жұмыстарын аяқтауға облыстық бюджет есебінен 60,2 млн. теңге бөлінді. Үстіміздегі жылға қоғамдық көлікті субсидиялау үшін 63 млн. теңге, автомобиль жолдарын күтіп-ұстау жұмыстарына 30 млн. теңге бөлінді. Бағдаршам орнату жұмыстарына 10,9 млн. теңге, бағдаршамдар мен бейнебақылау камераларын күтіп-ұстау жұмыстарына 6 млн. теңге, бейнебақылау камераларын орнатуға ЖСҚ әірлеу үшін 3 млн. теңге бөлінген.
Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы аясында 5056 азамат тұрақты және уақытша қатыстырылды. «Бастау-Бизнес» кәсіпкерлік негіздерін оқуға 2023 жылы 3 айдың қорытындысымен 946 адам жолданды. Ауданда 7 010 мүгедектігі бар азаматтар тұрады (аудан халқының -3,7%). Оның ішінде І топ- 530, ІІ топ- 1877, ІІІ топ- 3190 адам, мүгедектігі бар балалар саны – 1413. 2023 жылы бірінші тоқсанда 3901 отбасыға 23 522 адамға атаулы әлеуметтік көмек тағайындалып 735,2 млн теңге төленді. Өткен жылдың бірінші тоқсанымен салыстырғанда атаулы әлеуметтік көмек алушылар 107 отбасыға (3%-ға) немесе 438 адамға кеміген. Ауданда 82 мектеп жұмыс істейді, 72-і жалпы орта, 1-уі негізгі орта мектеп, 9-ы жекеменшік бастауыш мектеп. Онда 44 846 оқушы білім алуда. Аудан бойынша бюджеттен мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны негізіндегі 20 балабақшада 2327 тәрбиеленуші, «мемлекеттік-жекеменшік серіктестігі» негіздегі мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша жекеменшік 143 балабақшада 14 439 бала қамтылған.
Бүгінгі таңда ауданда 2 аурухана, 2 емхана, 1 қалалық, 1 ауылдық емхана, 3 бастапқы медсанитарлық көмек көрсету бекеті, 16 дәрігерлік амбулатория, 37 ФАП, 9 медициналық бекет тұрғындарға қызмет көрсетеді. 20 жедел жәрдем бригадасы (20 көлік) жұмыс жасайды. 2023 жылы ана өлімі тіркелмеген. 2023 жылдың бірніші тоқсанына 1077 нәресте дүниеге келген. 2023 жылға 1,6 млрд теңгеге Жетісай аудандық орталық ауруханасына күрделі жөндеу жұмыстары, 2 ФАП, 1 дәрігерлік амбулаторя құрылысы жүргізілетін болады.
