Таяуда елімізде мал шаруашылығы өнімдерін цифрлық қадағалау бойынша қанатқақты жоба таныстырылған болатын.
Жобаның міндеті – «Ауыл шаруашылығы жануарларын бірдейлендіру» АЖ-да және Бірыңғай автоматтандырылған басқару жүйесі АЖ-ның Ветеринарлық қауіпсіздік модулінде «Vet Monitoring» модулін сынап, іске қосу.
Жоба аясында екі цифрлық үдеріс сынақтан өткізілді: «Мемлекеттік шекарадан – межелі пунктіге дейін» және «Туғаннан бастап – өнімге дейін». Ақпараттық жүйелердің жұмысы «Жайлау» фермерлер базарының аумағында таныстырылды. Сөрелерден ет сатып алып, QR коды арқылы оның қайдан шыққаны туралы ақпаратты біле аласыз.
«Мемлекеттік шекара – межелі пункт» үдерісінің әрекет ету принципі: Шарбақты ветеринарлық бақылау бекетінде Алматыға баратын ет, сүт немесе басқа да мал шаруашылығы өнімдері тексерістен өтеді. Мемлекеттік ветеринарлық инспектор ақпараттық жүйеге тексеріс бойынша мәліметтерді енгізіп, ветеринарлық сертификаттың заңдылығын растайтын QR-коды бар тексеру актілерін жасап, жүктің тексерістен өткені туралы аумақтық инспекцияларға хабарлама жібереді.
«Ветеринарлық тексеріс кезінде сынама алынса, зертханаға тиісті хабарлама жіберіледі. Сынама алынған жүгі бар көлік сараптама нәтижелерін күтпестен әрі қарай жүре береді, ол бірнеше күннен кейін келуі мүмкін. Зертханалық зерттеу нәтижесін QR-кодты сканерлеу арқылы сынама актісінен, көруге болады. Сынамалардан нормадан ауытқулар табылса, әрі қарай өткізуге шектеу қойылады», деп түсіндірді ауыл шаруашылығы вице-министрі Аманғали Бердалин.
«Туғаннан – өнімге дейін» үдерісі ветеринарлық-санитарлық сараптаманың барлық функционалын цифрландырады: малды союдан және сараптама жүргізуден бастап, нарықта сатуға дейін. Ол сондай-ақ қажетті анықтамаларды беруді, сараптама жүргізуді және өткізу орындарында QR-код жасауды қамтиды.
«Vet Monitoring» модулінде ұсынылған үдерістер ашықтықты қамтамасыз етеді, рәсімдер санын едәуір қысқартады, ветеринарлық тексеру мен сараптама жүргізбей, мал союдың алдын алады. Сондай-ақ мал басының толық әрі нақты есебін жүргізіп, оларды цифрлық бақылауға мүмкіндік береді. Қанатқақты жоба 2024 жылғы 31 наурызға дейін жалғасты.
Бүгінгі таңда Бірыңғай автоматтандырылған басқару жүйесі АЖ-да бордақылау алаңдарына, сою пункттеріне, етті сақтау, өңдеу және малды, өнімдер мен шикізатты өткізу орындарына, сондай-ақ ветеринарлық препараттарды, жем-шөп пен жем-шөп қоспаларын өндіру, сақтау және өткізу жөніндегі ұйымдарға есептік нөмірлер беретін мемлекеттік қызметтер қолжетімді.
Бүгінгі таңда ел аумағында 851 сою нысаны бар (68 ет өңдеу кәсіпорны, 251 сою пункті, 532 сою алаңы). Ветеринарлық талаптарға сәйкес келмегендіктен, 106 сою нысаны жұмыс істемейді (оның ішінде 27-сі – ет өңдеу кәсіпорыны, 77-сі – сою пункті және екеуі – сою алаңы), 661 сою алаңының есептік нөмірлері қайтып алынды.
