Зайырлы мемлекет және дін

30

Түркістандық тұрғындардың назарына дін саласындағы саясат жөнінде мәлметтерді ұсынамыз.Жалпы дін саласындағы саясат туралы сөз болса, тек ел басқару деп щындығына, яғни сөз астарына тарихқа жүгінсек, саясат өте кең ұғымды қамтиды. Жеке от басының белгілі бір мүддесі ол да саясат. Себебі белгілі бір нәтижеге жету үшін белгілі мақсат жоспар алдын-ала жасалатын болса сол жоспарға байланысты өмір сүру ерекшелігін қалыптастырып бейімделіп өмір сүру саясат болып шығады. Енді әрбір ұлттың, елдің және мемлекеттердің өзіне тән саясаты болып соған байланысты бір-бірімен дау-дамайға түсіп немесе жақсылыққа жарысып жатады. Сондықтан заман өзгерісіне, табиғат құбылысына байланысты саясатты үнемі бейімдеп отыру шарт, болмаса тіршілік ету мәнісі жоғала бастайды. Енді осы үлкенді-кішілі саясаттар түп негізінде Алла тағала тарапынан түскен саясатқа тәуелді түрде өзгеріске ұшырап отыратыны жалпы көпшілікке беймәлім немесе ертегі болып көрінеді. Жалпы адамзат баласынан ұзақ өмір сүретін және өткен өмірден хабар беріп тарих кешенін жалғастыратын кітап, яғни кітапхана. Ал болашақты болжау да керек емес пе? Тек өткенінен өнеге алып қана қоймай болашақты болжай білген халық қана жер бетінде тұрақтап қалуға тиісті. Ал қалған халық өзгерістерге ұшырап бірімен-бірі қосылып немесе жер бетінен тұқымы жоғалып отырады. Осы өзгерістер алдын-ала құпия түрде жоспарланып кітап түрінде түсіріліп отырады. Адам баласына тек сол құпияны өз кезегінде шешіп отыру шарт. Сол кезектің уақыттың белгісі тіл болып табылады. Ал тілді дамытатын дыбыс. Діннің де жоғарғы көрінісі осындай үлкенді-кішілі дерттерді қалыпқа келтірумен бағасын алу керек. Тура жол деп есті қалыпқа келтіру ғылымы болып шығады. Демек, бүкіл «Суфизм» немесе әртүрлі діни ағымдар болсын есті дамытуға қандай әсер береді сонымен бағалану керек. Әрине қазіргі таңда жаратушыны осылай танисың деп, отырсаң опақ түрегелсең сопақ, ананы айтпа, мынаны жасама деп естияр азаматтың өзін өмірден түңілдіріп, не ғылымға не білімге септігі жоқ қаралай есі шығып кеткен дін топтары қаптап кетті. Адамзаттың дамуына, ғылымға, білімге, есті дамытуға септігін тигізе алмаған қандайда бір дін ұстанымы қисық жол болып табылады да, Ібілістің салған ылаңы деп түсіну керек. Ес дыбысқа тәуелді өседі. Сол дыбыстың ем-шипа рахмет болып келетінін екінің бірі түсіне бермейді. Құран сол таңба түрінде берілген құпия дыбыстар жиынтығынан тұрса, екінші жағынан құпия сөз ғылымы. Адам баласына ең қиыны сол сөздер арап сөзінің ішіне жасырылып, оны тек таңбалардың дамуымен ғана есеп арқылы анықтап мағынасын түсінуді бұйырған.

Дін – мемлекеттік саясаттағы және қоғам азаматтарының рухани өмірі мен мәдениетіндегі маңызды факторлардың бірі болып табылады. Адам мен қоғам өмірінде ерекше орын алатын дін рухани мәдениеттің қалыптасу үдерісінде негізгі функцияларды атқарады, мәдениеттер мен өркениеттердің дамуына ықпал етеді.. Ақыл-есжәнеаңыздықдәлелдергенегізделгениман, кеңпейілді Аллаға жасалған ғибадаттар арқылы адам жүрегін және ойларын жамандықтардан тазартып, қоғамға да бейбітшілік пен тыныштықта өмір сүру мүмкіндігін ұсынады.Әлем бойынша 113 мемлекет өзін зайырлы ел деп жариялаған болса, соның бірі – Қазақстан Республикасы. Конституцияның 1-бабында ҚР өзін демократиялық, зайырлы мемлекет ретінде көрсетілген.Зайырлы мемлекет азаматтық қоғамның құрамдас элементі ретіндегі діни бірлестіктердің қызметін де реттеп отырады. Мемлекеттің зайырлы сипаты азаматтық қоғам субъектілерінің заңдар мен құқықтық нормаларды қатаң сақтауын және өз қызметтерін осы құқықтық, заңнамалық шеңберде жүзеге асыруын талап етеді. Сонымен қатар, еліміздің Ата Заңымыз қоғамдағы әрбір адамның діни сенім бостандығына кепілдік береді және конфессиялық, этникалық және басқа да белгілері бойынша кемсітушіліктің кез келген түріне тыйым салады.

Еліміздегі қоғамының рухани тұрғыдан дамуына дәстүрлі діндер өте маңызды рөл атқарады. Әлемдік діндердің жалпы адамзаттық және гуманистік құндылықтарының этносаралық және конфессияаралық келісім мен татулықты орнықтырудағы атқаратын рөлі ерекше. Еліміздегі діни ұстаным қоғамның бойына зайырлылық пен зиялылықты, имандылық пен салауаттылықты, ұлттық дәстүрмен рухани құндылықтарды дәріптеп, оларды этносаралық және конфессияаралық қарым-қатынастарды құрметтеу мәдениетіне, дүниетанымдылық пен төзімділікке және этикалық әдетпілікке қалыптастырады. Қорытындылай келе, қоғамдағы адамның ішкі жан дүниесін дамытуымен дін айналысса, мемлекет қоғамның дамуына жағдай жасау арқылы қоғам тұтастығын, бейбітшілік пен келісім ішінде өмір сүруін мақсат етеді. Мемлекет қоғамның рухани дамуына діннің ерекше үлес қосатындығын мойындайды. Дін адамның дүниетанымының, қоғамдық сананың, әлеуметтік мінез-құлықтың маңызды құрамдас бөлігі болып тқала беретіні айдан анық.