Жасанды интеллекттің қарқынды дамуына бірнеше негізгі фактор әсер етті. Бірінші, үлкен деректердің жинақталуы мен желілердің дамуы. Екінші, нейрожелі технологияларының дамуындағы күрт серпіліс.
Еліміз жасанды интеллект саласына енді ене бастағанымен, мүлдем қалыс қалған жоқпыз. Оған дәлел – түрлі салаларда іске асырылған жобалар. Мысалы, медицинада инсульт белгілерін диагностикалауға көмектесетін «Cerebra», ортодонттарға жақтың компьютерлік томографиясын жедел оқуға жәрдемдесетін, «ортодонтиялық талдау», электрокардиограмманы қашықтан декодтайтын «Smart ECG» құрылғылары іске қосылды. Сондай-ақ «Smart City» тұжырымдамасындағы көлік, экология, энергетика, деректерді талдау, нөмірлерді, тұлғаларды тану жүйесі және жол қозғалысы ережесін бұзушылықтарды тіркейтін TargetAI ақылды бейне аналитика платформасы жұмыс істеп тұр. Өнеркәсіп саласында жер қойнауын пайдаланушылардың өндірістік үдерісін оңтайландыруға арналған brains.app жасанды интеллект өнеркәсіптік платформасы, оқиғаларды көп факторлы талдау негізінде геологиялық-техникалық іс-шараларды іріктеуге арналған «Neuron Oil» платформасы бар.
Айта кетейік, 2021 жылы DSGI зерттеуінде еліміз цифрлық дағдылар деңгейінде 134 елдің рейтингінде 43-ші орынға ие болды. Бұл елдегі қолданыстағы цифрлық технологияның сенімділігін, тұрақтылығын, жеделдігін көрсетеді.
Әлем елдері жасанды интеллектіні дамытуда көбіне сапалы деректер жиынтығының болмауы, деректердің қол жетімсіздігі, цифрландырудың төмен деңгейі, интернет сапасының нашар болуы, елді интернетпен толық қамтымау, есептеу қуатының болмауы секілді мәселелерге тап болады. Бұл проблемалардың біразы бізде де бар. «Speedtest Global Index» дерегі бойынша еліміз мобильді интернет жылдамдығы бойынша 67-орында (35,90 Мбит/с) болса, кеңжолақты интернет желісі жылдамдығы бойынша 99-орында (47,53 Мбит/с) тұр. Сондықтан жасанды интеллектіні дамытамыз десек, интернет жылдамдығы жоғары болу керек. Тұжырымдамада «5G желісі бірінші кезекте Астана Хаб өңірлік орталықтары орналасқан жерлерде, «TechGarden-де», жоғары оқу орындары мен ғылыми-зерттеу ұйымдарының жасанды интеллект зертханаларында қамтамасыз етілетін болады», деп көрсетілген.
Сондай-ақ жаңа үрдістерге ілесіп, озық технологияларды бірден меңгеріп кете қоймайтынымыз да жасанды интеллектінің дамуына үлкен кедергі. Елімізде технологиялық, цифрлық сауаттылық деңгей төмен. IT мамандар да жаңа қосымшалар жасағанымен, сұраныстың аз болатынын айтады. Өйткені көбі олардың қандай артықшылығы бар екенін, технологияның қалай жұмыс істейтінін, оларды әртүрлі салаларда қалай қолдануға болатынын білмейді.