12 сәуір-адамның ғарышты игеру дәуірі басталды

54

Түркістан қаласының тұрғындарының назарына 12 сәуірді әлемдік қауымдастық айрықша атап өтетінін және ғарыш саласындағы айрықша мәліметтерді ұсынамыз. 1961 жылы дәл осы күні адамның ғарышты игеру дәуірі басталды. Юрий Гагариннің «Байқоңыр» ғарыш айлағынан ұшуы – әлемдік ғылым дамуының жарқын көрінісі. Содан бері 60 жылдан астам уақыт кезеңінде адамзат баласы ғарыш кеңістігін игеруде үлкен жетістіктерге қол жеткізді.

Ғарыш технологияларының ғылымға, техниканың дамуына игі ықпалын тигізіп отырғаны сөзсіз. Осы уақытта орбитада мыңдаған жер серіктері ұшып жүр. Олар адамзат үшін қажетті аса маңызды стратегиялық міндеттерді орындауда.

Әдетте, ғарышты игеруге қатысып жатқан мемлекеттерді көбіне бейресми түрде ғарышқа ұшқан ғарышкерлерінің және жер серіктерінің санымен бағалап жататыны бар. Қазақстан тәуелсіздік алған кезде жер серігі де, ғарышкері де жоқ мемлекет еді. Алайда, әлемдегі тұңғыш ғарыш айлағы – «Байқоңыр» біздің елде. Тәуелсіздік алғаннан бергі уақытта Қазақстан ғарышқа азаматтарды ұшырған 40, жасанды жер серігін шығарған 70 мемлекеттің қатарына қосылды. Ал түркітілдес мемлекеттер арасынан ғарышқа алғаш болып азаматын ұшырған Қазақстан еді. Қазақстанның ғарышты игеруге деген ұмтылысы КСРО ыдырамай тұрып-ақ басталды. Ал 1961 жылдан бері ғарышқа адам ұшырып келе жатқан айлақтан қазақ түгілі түбі түркінің бірде-бір перзенті ғарышқа ұшқан жоқ. КСРО ыдырайтын кезде осынау олқылықтың орнын толтыруға еліміз мықтап кірісті. Сөйтіп, 1991 жылғы қазанда Тоқтар Әубәкіров ғарышқа ұшқан болатын. Кейін 1994 жылы Талғат Мұсабаев зеңгір көкке самғаса, 2015 жылы Айдын Айымбетов Жердің төңірегінде ұшып жүрген халықаралық ғарыш стансасына барып қайтты. Әрине, бұл жерде Талғат Мұсабаевтың ғарышқа 3 рет ұшқанын атап өткен жөн.

Қазақстан басшылығы ғарыш саласында мол пайда да, ел дамуына септігі тиетін кешенді ғылым да жатқанын білді әрі осы бағытта нақты саясат ұстанды.  Қазақстан Үкіметінің 1991 жылғы 12 тамыздағы қаулысына  сәйкес елімізде Ғарыштық зерттеулер институты құрылды. Оны академик Өмірзақ Сұлтанғазин басқарды. 2005 жылы жарғылық капиталын 100 процент мемлекет өз мойнына алған «Казкосмос» ұлттық компаниясы құрылған еді. Компания 2007 жылы «Қазақстан ғарыш сапары» ҰК» акционерлік қоғамы болып қайта жасақталған. Сол кезден бері бұл компания елге қызмет етіп келеді.