Түркістан облысының тұрғындарының назарына Инновация саласына қатысты бірқатар мәлімет береміз. Бүгінде Инновация саласы экономиканың басты драйвері екені анық. Дегенмен соңғы жылдары отандық инновация саласына көбірек көңіл бөлініп, қолға алған іс-шаралар көп болғанымен, өткен жылы Қазақстан Жаһандық инновация индексінде 132 елдің ішінен 83-орынға ие болды. Бұл алдыңғы жылмен салыстырғанда, әлдеқайда төмен көрсеткіш. Өйткені 2021 жылы 79-орында болған еді. Жалпы жыл өткен сайын дамып, алға жылжудың орнына, елдегі инновация саласы кері кетіп бара жатқанға ұқсайды. Осыған байланысты «QazInnovations» АҚ инновацияларды дамыту жөніндегі ұлттық агенттігі Инновациялық экожүйені дамыту орталығының директоры Мадияр Абилов Қазақстанның инновациялық әлеуеті, академиялық орта және жеке сектормен байланыс, саладағы мәселелер, сонымен бірге отандық инновацияның болашағы жайлы айтып берді. Оның сөзінше, инновацияны дамыту ел экономикасын, отандық ғылым саласын дамытудың бірден-бір жолы екені белгілі. Осы бағытта Қазақстан қандай іс-шараларды қолға алды? Оны нығайтуға қалай ықпал етіп отыр?
– Қазіргі таңда Қазақстанда түрлі мемлекеттік органдар, даму институттары, ұлттық компаниялар мен холдингтер ұсынатын шағын және орта бизнесті, ірі кәсіпорындарды, инноваторларды, ісін жаңа бастаған кәсіпкерлерді қолдаудың бірқатар құралы бар. Сонымен қоса инноваторларға ғылыми және технологиялық инновацияларды дамытуды ынталандыруға, сондай-ақ қазақстандық кәсіпорындардың әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған түрлі бағдарламалар мен бастамалар арқылы қолдау көрсетіледі.
Қазақстанның инновацияны дамытуға қалай ықпал ететініне тоқталсам, оған бірнеше мысал келтіруге болады. Соның бірі – инновациялық орталықтар құру. Елімізде бірнеше инновациялық орталық, соның ішінде Astana Hub және TechGarden-ді атап өтуге болады. Олар кәсіпкерлер мен стартаптарға өз идеяларын дамытуға және коммерцияландыруға көмек көрсетеді. Егін егу кезіндегі жобаларды қаржыландыруды ынталандыру үшін Дүниежүзілік банкпен бірлесіп іске асатын «Өнімді инновацияларды ынталандыру» жобасы шеңберінде Tumar Venture Fund қаржыландырудың венчурлік қоры құрылды.
Сонымен Неліктен компанияларға инновацияларды енгізу маңызды? Бұл мәселеде қандай кедергілер бар? Стартаптар не үшін қажет? Отандық өнеркәсіп кәсіпорындарының осы және өзге де сұрақтарына «QazIndustry» АҚ мен АSTANA HUB бірлесе Zoom форматында ұйымдастырған дөңгелек үстелі барысында технологиялар жөніндегі сарапшылардың пікірі осындай.
Мамандар цифрлық шешімдерді өндірістік ортаға енгізудің практикалық тәжірибесімен, табысты мысалдары және цифрлық шешімдерді енгізудің нәтижелерімен бөлісті. Дөңгелек үстел барысында қатысушылар “Инновацияларды енгізудегі кедергілер” және “Өнеркәсіптік кәсіпорындардағы жаңа мүмкіндіктерді басқару” тақырыптарын талқылады. Спикерлер кәсіпорындарға жаңа идеялар мен технологияларды енгізу барысында туындауы мүмкін кедергілерді, сондай-ақ инновацияларды енгізудің дұрыс таңдалмаған стратегиясынан, қаржыландырудың болмауынан, ұйымдастыру жұмыстары мен персонал біліктілігінің төмен деңгейінен туындайтын проблемалар жөнінде айтты. Онлайн-кездесуге қатысушыларға спикерлерге сұрақтар қоюға мүмкіндік берілді. Жиын барысында өнеркәсіптік компаниялардың өкілдері нақты инновациялық шешімдерді енгізуге қызығушылық танытты. Онлайн кездесуге жалпы саны 80-ге жуық қатысушы қатысты. Дөңгелек үстелді ұйымдастырушылар атап өткендей, мұндай іс-шаралардың негізгі мақсаты кәсіпорын қызметкерлерінің цифрлық сауаттылықтарын және біліктіліктерін арттыру, Индустрия 4.0 туралы түсінік қалыптастыру, қазақстандық өнеркәсіпте цифрлық трансформация құралдарын қолданудың өзекті мәселелерін талқылау болып табылады. Алдағы уақытта да QazIndustry жоспарына сәйкес осы бағыттағы оқыту- семинарлары тұрақты түрде жалғасатын болады.
