Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша мемлекеттік және қоғамдық институттар тарапынан отбасылардың әл–ауқатын арттыру бойынша кешенді шаралар қабылданып жатыр. Президент тапсырмасына сәйкес Түркістан қаласындағы «Фараб» кітапханасында «Отбасы.Тұлға.Азаматтық қоғам» – атты Түркістан облысы ата-аналар форумы болып өтті. Форум Түркістан облысының қоғамдық даму басқармасы және «Түркістан облысының ата-аналар қауымдастығы» қоғамдық бірлестігінің ұйымдастыруымен жүзеге асты.
Жиынға Түркістан облысы әкімінің орынбасары Бейсен Дәулетұлы, ҚР Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі Ұлттық комиссия мүшесі Баян Айтбекқызы, «Түркістан қалалық әйелдер алқасы» ҚБ төрайымы Ұлжалғас Әбенқызы қатысты. Сондай-ақ, кездесуде қоғамдағы түрлі отбасылық психолог, отбасы академиясының негізін қалаушылар мен отбасылық дәрігергерлер өздерінің баяндамасын жасады. Форум Түркістан облысында отбасы инистутын нығайтуға, бала тәрбиесіндегі ата – ананың рөлін арттыруға, балаларға қатысты зорлық-зомбылықты болдырмау және алдын – алу бойынша мәліметтермен ата-аналарды, келген қонақтарды хабардар ету мақсатында ұйымдастырылған.
«Сіздерді 15 мамыр – халықаралық Отбасы күнімен шын жүректен құттықтаймын!!!Халқымыз үшін отбасы ұғымы аса маңызды. Расында әрбір отбасы – тұтас қоғамның айнасы. Әке, Ана және Бала арасындағы үйлесімді даму мемлекетті алға жетелейді. Дана халқымыз «Отан – отбасынан басталады» десе, қаһарман батырымыз Бауыржан Момышұлы «Отбасының өнегесі – Отанның өнегесі» деген болатын. Отанды сүюге тәрбиелейтін бірден-бір орта ол – отбасы. Отбасылық құндылықтар, салт-дәстүр сақталған Түркістан өңірі демографиялық өсім бойынша көш бастап келеді. Отбасы саясатына қатысты мәселенің барлығы Президент Қасым-Жомарт Кемелұлының үнемі назарында. Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша мемлекеттік және қоғамдық институттар тарапынан отбасылардың әл–ауқатын арттыру бойынша кешенді шаралар қабылданып жатыр. Өздеріңізге мәлім, Мемлекет басшысы «Толық адам» тұжырымдамасын үнемі айтып жүреді. Бұл дегеніміз, бірінші кезекте – аға буынның ақыл-кеңесі мен жиған тәжірибесін бойға сіңіре отырып, жаңа білім алуға құлшынысты жаңа заман адамы. Ал мұндай жан-жақты толыққанды тұлғаны бақытты, тәрбиелі, махаббат билік құрған толық отбасы ғана тәрбиелей алады. Сондықтан отбасы құндылықтарының алға озып, әл-ауқаттың өсуі қай кезде де мемлекет үшін де, қоғам үшін де маңызды міндет болып қала береді. Біз жылдағы дәстүрмен облысымызда кезекті «Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсын бастадық. Бұл шын мәнінде нағыз халықтық қолдауға ие ұлттық жобаға айналды. Бүгінде кейбір БАҚ елімізде отбасылық құндылықтардың өзгергенін жазып жатады. Дегенмен, шын мәнінде, біздің қоғамда үлгі болатын отбасылар өте көп. Әртүрлі жобалар мен байқаулар бізге осыны көрсетіп келеді. Қуатты мемлекет те, ынтымағы жарасқан қоғам да – ең алдымен бірлігі бекем, берекесі мол отбасынан құралады. Өнегелі отбасылар – ертеңгі ел басқаратын зиялы азаматты да тәрбиелейді, бәсекеге қабілетті қоғамды қалыптастырады. Сондықтан бұл мерекенің мәні айрықша. Отбасы күні мерекесі баршаңызға құтты болсын! Дендеріңізге саулық, баянды бақыт пен татулық тілеймін! Отбасыларыңыз аман болсын! Елге – ел қосылып, Түркістанымыз түрленіп, Қазақстанымыз дами берсін!»,- деді Бейсен Дәулетұлы.
Айта кетсек, өңірімізде отбасылар саны 400 мыңға жуық, оның ішінде 182 мың көп балалы отбасы. Бүгінгі таңда облыста халық саны 2 млн. 125 мың адамды құрайды. Яғни, 2022 жылғы 1 мамырмен салыстырғанда 31,6 мың адамға немесе 1,5%-ға өсіп отыр.
Халқымызда «Отан – отбасынан басталады» деген жақсыт тәмсіл бар. Елдің тұтастығы, азаматтардың бақытты болуы, мемлекеттің келешегі ең әуелі әрбір отбасының жағдайымен, елдегі отбасы институына қатысты хал-ахуалмен тығыз байланысты.
Қазақстанда Тәуелсіздік жылдары отбасы институтын жақсарту, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу, балалар құқықтарын қорғау, баршаға бірдей тең құқықты қамтамасыз ету сияқты бағыттар бойынша біраз жұмыстар атқарылды.
Ажырасу және некесіз бала туу үрдісінің өсуі, толық емес отбасылар санының артуы, алимент төлеудегі проблемалар, «азаматтық» және кейбір этникалық топтар өкілдері арасында туысқандық некелер, діни мекемелер арқылы неке қию, қыз алып қашу және оларды күштеп тұрмысқа беру оқиғалары, ерлер мен әйелдердің репродуктивті денсаулығы мәселесі, қаламаған жүктілікті үзу жағдайлары, ерте жастан некеге тұру, кәмелет жасына толмағандардың жүкті болуы, ерте жастан аборт жасату проблемалары, отбасындағы зорлық-зомбылық және қатыгездік жағдайлары және тағы басқалары – мемлекет және қоғам болып жұмылуды қажет ететін түйіткілді мәселелер.
Демографиялық жағдайды жақсарту территориясы үлкен, халқы аз Қазақстан үшін маңызды мәселе. Ал демографиялық өсімді қамтамасыз ету үшін денсаулық сақтау саласы, әлеуметтік қамсыздандыру, ана мен бала капиталын дамыту мемлекеттік саясаттың негізгі басымдығы болуы тиіс. Осы орайда, аталған салада шешімін күткен мәселе жетерлік.
Айта кетерлік мәселе, кәмелет жасына толмаған балалары бар отбасылардың шаңырағы жиі шайқалады. Яғни, әкесіз немесе анасыз өсіп жатқан балалардың саны көбейіп келеді. Бұл жекелеген отбасының емес тұтас ұлттың басты проблемаларының бірі. Толық емес отбасында тәрбиеленген бала көбінесе психологиялық, материалдық, моральдық тұрғыдан кедергілерге тап болады.
Қорыта келгенде айтарымыз, отбасы институтын нығайту, елімізде қалыптасқан өзекті мәселелерді шешу – мемлекетіміздің күн тәртібіндегі маңызды мәселенің бірі. Жаһандану үдерісі әрі жаңа коммуникациялық технологиялардың пайда болуымен қатар келген сын-қатерлер мемлекеттік органдар, қоғамдық ұйымдар мен жекелеген азаматтан сергектік пен нақты әрекетті талап етеді. Отбасын бұзуға әкелетін әрбір себептің түп-тамырына үңіліп, оны шешудің нақты тетіктерін қабылдаған жөн. Мемлекеттік саясат азаматтарды бүтін отбасы болуға итермелейтін нәтижелі бағдарламалар қабылдап, заңнамада толық отбасыға, ана мен бала капиталына көрсетілетін қолдау көлемін арттыруға бағытталуы тиіс.
Мектеп бағдарламасына жоғары сынып оқушылары үшін отбасы құруға, әке мен ана рөліне қатысты дәрістер енгізілсе, жас отбасылардың ажырасуы азайып, жұбайлық өмірге саналы түрде баратындар саны көбейер еді. Бұл ретте, отбасы құндылықтарына қатысты оң мысалдарды халқымыздың тарихы мен дәстүрінен де көптеп кездестіруге болады.
