Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев еліміздің алдында тұрған басты міндеттің бірі – салауатты, саналы, білімді, ақыл-парасаты мол және ғылыми-мәдени өрісі кең ұрпақ тәрбиелеу басты реформаларының бірі екендігін ерекше атап өтті. Сондай-ақ, Қазақстан халқына Жолдауында білім беру саласына қатысты қандай өзгерістер болатынын айтты.
“Орта білімнің сапасы – табысты ұлт болудың тағы бір маңызды шарты. Әрбір оқушының білім алып, жан-жақты дамуы үшін қолайлы жағдай жасалуы тиіс. Сол үшін “Жайлы мектеп” ұлттық жобасы қолға алынды. Біз 2025 жылға дейін 800 мың баланың заманауи мектепте оқуына жағдай жасаймыз. Осылайша, апатты жағдайдағы және үш ауысыммен оқитын мектеп мәселесін толық шешеміз. Бұл ауыл және қала мектептерінің айырмашылығын едәуір азайтады. Жалпы мектеп салу Үкімет және әкімдіктер үшін басты міндеттің бірі болуы керек”, – деді Президент Қасым-Жомарт Тоқаев.
Сонымен қатар, мемлекет басшысы Түркістанда өткен құрылтайда өскелең ұрпақтың тәрбиесі және білімі олардың мәдениеті жайлы сөз қозғады.
“Адал азаматқа тән қасиеттер әрбір жастың бойынан табылуы керек. Ұлттың жаңа болмысы білім, ғылым және мәдениет саласын дамыту арқылы қалыптасады. Осы үш бағытты рухани даму саласындағы жұмыстың мызғымас үштағаны деуге болады. Біз ұрпақ тәрбиесіне баса мән беріп, жастарды жақсылыққа жетелеуіміз керек. Бүгінгі интернет дәуірінде бұл оңай шаруа емес. Ашығын айтсақ, қазір жас ұрпақ әлеуметтік желі арқылы тәрбие алып жатыр. Баланы дұрыс бағытқа бұрып, жол көрсетіп отырмасақ, бұл – өте қауіпті үрдіс. Ғаламтор арқылы жат діни ағымдардың құрығына түскен жастар да бар. Ұрпақтың бойында жаман әдет болса, бұл – ең алдымен, үлкендердің кінәсі. Біз жастарды жаһанданудың қатерлі ықпалынан барынша сақтауға міндеттіміз. Ұрпақ тәрбиесіне ықпал ететін шараларға баса мән беруіміз керек. Бұл салада кемшіліктер көп екені жасырын емес. Мектептегі тәрбие жұмысы ақсап тұр. Соңғы кезде оқушылардың бір-біріне қысым, зорлық-зомбылық, әлімжеттік көрсетуі жиі болып кетті. Оны, тіпті, бейнетаспаға түсіріп, әлеуметтік желіге салу «сәнге» айналды. Кейде балалардың қатыгездігі жан түршіктіреді. Отбасындағы зорлық-зомбылық қоғамдағы тағы бір келеңсіз және өзекті мәселе болып тұр. Мұндай заңсыз әрекет жасағандар міндетті түрде заң аясында тиісті жазасын алуы керек. Еліміздің болашағы отбасында қалыптасады. Ал отбасы бақытты болса, еліміздің келешегі де жарқын болады”, деді президент.
Шығыстың ұлы ғұламасы әл-Фараби тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы екенін айтқан. Бала тәрбиесі – ең алдымен, ата-ананың міндеті. Алайда кейде ата-аналар дұрыс тәрбие берудің орнына өздері жағымсыз үлгі көрсетеді. Балалардың тәртібіне бейтарап, селқос қарайды, тіпті, жауапкершіліктің бәрін мектепке, мұғалімдерге жүктейді. Мемлекеттің ең басты байлығы – адам, яғни азаматтар. Бұл – анық нәрсе. Десек те, ата-аналар баланы, ең алдымен, мемлекет, Үкімет не қоғам үшін емес, өзі үшін дүниеге әкеледі. Әрбір ата-ана саналы ұрпақ өсіруге баса мән беруге тиіс. Сол сияқты мектеп те – білімнің ғана емес, тәлім-тәрбиенің ордасы. Баланың бойына біліммен қатар адамгершілік құндылықтарды сіңіру – ұстаздың міндеті. Осыған орай балабақшадағы және мектептегі тәрбие ісіне бәріміз қоғам болып мән беруіміз керек, сондай-ақ белсене атсалысуымыз қажет.
“Балалар арасында жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарды дәріптеген абзал. Оқушылар мектеп бітіргенде, ең алдымен, адал азамат болып шығуы керек. Отаншылдық және мемлекетшілдік қасиет әр баланың бойынан табылуы қажет. Балалар мен жасөспірімдерді тәрбиелейтін патриоттық ұйымдардың жұмысын жандандырған жөн. Отанға деген сүйіспеншілік бұл – үлкен жиындарда ұран тастау немесе тек ән шырқау емес. Отаншылдық бұл – шынайы патриоттық сезім. Тұратын үйіңді, аулаңды, қалаңды таза ұстау, қоғамдық орындарды бүлдірмеу, ұқыпты болу, яғни әр жерге қоқыс лақтырмау, түкірмеу деген сөз. Өкінішке қарай, қазіргі таңда елордамыздың өзінде азаматтарымыз қоршаған ортаға бейқам қарап, әсіресе, жаз кезінде саябақтарды қоқысқа толтырып кетіп жатады. Мұны жасап жатқан бөтен біреу емес, өз азаматтарымыз. Астанаға келген шетелдіктер, көптеген қонақтар соның бәрін көреді, таңғалады. Әрине, бұл – ұят нәрсе. Өйткені өз Отанын шын сүйетін адам оның табиғатын қорғайды, әр гүліне, әр ағашына жанашырлықпен қарайды, бір сөзбен айтқанда, нағыз патриот екенін нақты іс-әрекетімен көрсетеді. Мен еріктілер туралы үнемі айтып жүрмін. Себебі еріктілер – ең алдымен, патриот жандар. Олар еліміздің дамуына, оның келбетін жақсартуға зор үлес қосып жатыр. Біз бүкіл қоғам болып еріктілерді қолдауымыз керек, олардың еңбегін бағалап, марапаттап отыру қажет”, деді.
Сонымен бірге президенттің айтуынша балаларға экологиялық тәрбие беру маңызды. Оларды табиғатқа жанашырлықпен қарауға үйреткен жөн. Мәдени мұраларымызды танып-білуге, қорғауға дағдыландыру керек. Оқушылар театрға, мұражайға және тарихи орындарға жиі барып, рухани жағынан дамуы қажет. Мұндай шаруа бүкіл еліміз бойынша тұрақты түрде жүргізілуге тиіс. Оқу-ағарту министрлігі мен Мәдениет және спорт министрлігі осы мәселемен бірлесіп шұғылдануы керек деген болатын.
“Мен ұрпақты еңбекқорлыққа, бизнес жүргізу шеберлігіне баулу мәселесі жөнінде үнемі айтып жүрмін. Мәселен, кейбір көрші елдердің жастары шетелдерге барып, белсенді түрде кәсіппен айналысады, дүкен ашады, ұлттық тағамдарын дәріптейді, қысқасы, нәпақасын табады. Осындай әрекеттерден біздің жастарымыз да үлгі алса, жаман болмайды. Әрине, бұл – елден кетіп, еңбек ет деген сөз емес, бұл – ең бастысы, еңбектің жақсы-жаманы жоқ деген сөз. Әр мәселені әбден саясиландырып, бос сөз қумай, қол қусырып қарап отыра бермей, нақты жұмыспен, қаражат әкелетін заңды іспен шұғылдану керек деген сөз. Мен былтырғы Құрылтайда ұрпақты еңбекке баулуға қатысты бірқатар тапсырма бердім. Соның негізінде мектептерге еңбек сабағы қайтарылды. Осы бағыттағы жұмысты одан әрі жалғастыруымыз керек. Сондай-ақ біз ел болып қарапайым еңбек адамын қадірлей білуіміз қажет. Қажетсіз мамандық болмайды, біліксіз маман болады. Ерінбей еңбек еткен жан өз ісінің майталманы атанады. Ал кәсібін толық меңгерген адам қашанда сұранысқа ие болады. Біз еңбек адамының мәртебесін көтеруге баса мән береміз. Елімізде түрлі саланың кәсіби мерекесі бар. Көбінесе мұндай мейрамдар назардан тыс қалып жатады. Менің ойымша, «Еңбек күніне» орай ең үздік мамандарды мемлекеттік деңгейде ұлықтаған жөн. Бұл қадам қоғамда еңбек культін орнықтыруға жол ашады. Шын мәнінде, қандай жұмыс істеп жүргенің емес, оны қалай істеп жүргенің әлдеқайда маңызды. Министр немесе әкім болсын, құрылысшы, дәрігер, мұғалім болсын, ең бастысы, әркім өз міндетін адал атқаруы керек. Нанын адал еңбекпен табуы қажет. Қазақстанның Еңбек Ері Вадим Басин еңбек адамын насихаттау туралы жақсы ой айтты. Нағыз еңбек адамы дегеніміз кім? Бұл, ең алдымен, өзіне жүктелген міндетті орындау үшін барын салып еңбек ететін білікті маман. Нағыз еңбек адамы бұл – істің адамы, яғни әр ісіне, әр қадамына жауапкершілікпен қарайтын адал азамат. Ал жауапсыздықтың салдары неге апарып соқтыратыны кешегі өрт кезінде айқын көрінді. Осындай келеңсіз жағдайлар тек орман шаруашылығында емес, басқа да салада бар”, деді.
Әрбір адам жауапсыз қадамның арты бүкіл елге қасірет әкелуі мүмкін екенін терең түсінуге тиіс. Барлық салада, барлық деңгейде жауапкершілік болса ғана, ісіміз оңға басады. Шын мәнінде, сын сағатта кімнің кім екені анық көрінеді. Елге жаны ашитын адам қиын жағдайға тап болған жұртқа нақты іспен көмектесуге дайын болады.
“Өкінішке қарай, қазір қоғамды ішінен ірітетін жағымсыз дүниелер көбейіп бара жатыр. Өздерін, тіпті, Алпамыс батыр сияқты ел қорғаны санайтын қылмыс әлемінің серкелері, яғни криминалдық топ басшылары бар. Көптеген адамдар, әсіресе, жастар соларға қатты еліктейтін болды. Ел ішінде арзан бедел жинап жүрген алаяқтар аз емес. Олардың бәрі – халықтың санасын улайтын секта өкілдері. Бір қарағанда олар елге жанашыр болып көрінеді. Ал, түптеп келгенде, психологиялық айла-тәсілдермен жұртты адастырады. Қоғамға жалған құндылықтар таратып, көпшілікті тура жолдан тайдырады. Мұның бәрін идеологиялық қоқыс немесе мүлдем қажеті жоқ ақпарат деуге болады. Біз өркениетті ел ретінде халқымыздың дүниетанымына жат нәрселерге қарсы тұруға тиіспіз. Ол үшін, ең алдымен, оқу-ағарту жұмысын күшейтуіміз керек. Жас ұрпақтың, әсіресе, қазіргі құбылмалы заманда сыни тұрғыдан ойлай білуі маңызды. Балаларымыздың танымы кең болуына жағдай жасауымыз қажет. Бұл туралы белгілі қоғам қайраткері Жақсыбек Құлекеев өте орынды пікір айтты. Мектепте оқушылардың тұлға ретінде қалыптасуына ықпал ететін дәрістер оқытылуға тиіс. Жастар ақпаратты қорыта білуді, уақытын дұрыс пайдалануды, қаржы сауаттылығын мектеп қабырғасынан біле бастауы қажет. Өскелең ұрпақты түрлі ойындарға құмар болудан сақтандыру керек. Бұл мәселе бойынша Құрылтайдың бірқатар мүшесі, соның ішінде белгілі спортшы Ислам Байрамуков жақсы айтты. Жеңіл жолмен пайда табу жақсылыққа апармайтынын үнемі түсіндіріп отырған жөн. Адал табыс адал еңбекпен келеді. Мен тағы бір нәрсеге баса назар аударғым келеді. Бұл – нашақорлық. Бұл – ұлт саулығына зор қауіп төндіретін кесел. Есірткі жастардың жанын да, тәнін де улап жатыр. Біз есірткіні қолданудың, дайындаудың және таратудың жолын кесіп, тамырына балта шабуға тиіспіз. Әйтпесе, бүкіл еліміздің болашағы бұлыңғыр болады. Бұл мәселе мені қатты алаңдатады. Химиялық есірткілер нарықта кең ауқымда сатылуда. Криминалдық топтар жастарды осындай заңсыз әрекеттерге тартып жатыр”, деді.
Еске салайық, бұған дейін оқу-ағарту министрі Асхат Аймағамбетов биылғы оқу жылының ерекшелеріктерін айтып берген болатын. Биыл 400 мыңға жуық бала 1-сыныпқа барады. Сондай-ақ, 170 мың түлек мектеп бітіреді. Ал 2023 жылғы қаңтардан бастап педагогтердің, балабақша тәрбиешілерінің және басқа да білім саласы қызметкерлерінің жалақысы тағы да 25 пайызға өседі.
Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев парламент палаталарының бірлескен отырысында білім сапасын, әсіресе, орта білімнің деңгейін арттыру үшін батыл шешім қабылдау қажет екенін айтты.
“Адам капиталының сапасын барынша арттыру керек. Бұл мәселе менің айрықша назарымда екенін білесіздер. Себебі, Қазақстанның басты байлығы – адам. Қарым-қабілеті зор, білімді азаматтар елімізді алға бастайды. Сол үшін білім беру жүйесін жан-жақты дамыту қажет. Соңғы жылдары мемлекет бұл салаға инвестицияны едәуір көбейтті. Балабақша тапшылығы біртіндеп азайып келеді. Барлық облыста мектеп салу, оны жөндеу жұмыстары қарқынды жүргізіліп жатыр. Оқу орындарын материалдық-техникалық жабдықтау ісі жанданды”, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Президент мұның өзі жеткіліксіз екенін, сол себепті білім сапасын, әсіресе, орта білімнің деңгейін арттыру үшін батыл шешім қабылдау қажет екенін айтты.
“Білім беру саласында ұстаз – ең басты тұлға. Оның қоғамдағы абырой-беделін арттыра беруіміз керек. Алайда, мұғалімдердің, директорлардың және педагогикалық оқу орындары түлектерінің көпшілігі Ұлттық біліктілік емтиханынан өте алмады. Маған кейбір тәжірибелі ұстаздар тиісті министрлік дайындаған тапсырмалар тым күрделі деп шағымданды. Бәлкім, оны жеңілдету, жетілдіру керек шығар. Бұл салада қатып қалған қатаң ереже болмауы керек. Бірақ, негізі, ұстаздарға қойылатын талап жоғары болуға тиіс”, – деді мемлекет басшысы.
Президент мұғалім тапшылығын желеу етіп, мектепке кез келген адамды жұмысқа ала беруге болмайтынын айта кетті. Оның айтуынша, мұндай әрекет ұстаздардың біліктілік деңгейін күрт төмендетеді.
“Сол себепті, мұғалім даярлау ісін жетілдіру үшін нақты шаралар қабылдау қажет. Бұл – өскелең ұрпақтың болашағына байланысты өте маңызды міндет. Білім беру жүйесіндегі менеджментті жақсартуға баса мән берілуге тиіс. Осы салаға нағыз кәсіби мамандарды тарту қажет. Бізде Президенттік жастар кадр резерві бар. Дәл сол сияқты білім саласына өзгеріс әкелетін 1 мың маман арнайы дайындықтан өтетін болады. Осыған орай, тиісті бағдарлама қабылданады. Кадр мәселесі жоғары білім беру жүйесі үшін де өте өзекті”, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев парламент палаталарының бірлескен отырысында.
Келесі маңызды мәселе – білім беру жүйесі туралы. Бұл сала ұлт сапасын жақсарту ісінде аса маңызды рөл атқарады – деген Қасым-Жомарт Тоқаев білім саласындағы олқылықтар мен атқарылар жұмыстарды жіпке тізгендей етіп айтып берген болатын.
Қазақта «Ел боламын десең, бесігіңді түзе» деген сөз бар. Сондықтан, мектепке дейінгі тәрбие жұмысы басты назарда болуы керек. Алайда, бізде екіден алты жасқа дейінгі балалардың жартысынан астамы ғана балабақшаға барады. Мұндай олқылыққа жол беруге болмайды – деген болатын өз Жолдауында Мемлекет басшысы.
Ендеше елдегі мектепке дейінгі білім беретін мекемелердегі жұмыстың қалай жүріп жатқанын бағамдап көрейік. Дәл осы Президент атап өткен 2-ден 6 жасқа дейінгі балалардың сапалы біліммен қамтамасыз етілуі жайлы Оқу ағарту министрлігі жұмыстың жүріп жатқанын айтады.
Қазіргі кезде 2-6 жас аралығындағы балалардың 88%-ы, ал жалпы балалар санының 57,7%-ы мектепке дейінгі оқумен қамтылған. Сонымен қатар, жергілікті әкімшіліктермен бірлесіп, бүлдіршіндерді біліммен қамтуды одан әрі ұлғайту мақсатында жергілікті бюджетпен құрылыс салу арқылы мектепке дейінгі ұйымдарды іске қосу және ашу бойынша жұмыс жалғасады. Сондай-ақ МЖӘ аясында мектепке дейінгі ұйымдар желісі және жекеменшік мектепке дейінгі ұйымдарда мемлекеттік тапсырыстарды орналастыру кеңейіп жатыр – дейді министрлік.
Сонымен қатар, министрлік мектепке дейінгі ұйымдардың қызмет көрсету сапасын арттыру үшін онда мемлекеттік тапсырыстарды орналастыруға қойылатын талаптарды күшейткендігін атап өтті.
Осы орайда, осы мектепке дейінгі ұйымдарға қатысты Мемлекет басшысының Жолдауында айтылған тағы бір мәселеге назар аудара кетуді жөн көрдік.
Балаларды балабақшамен қамтамасыз ету мәселесін түпкілікті шешу қажет. Оған қоса, тәрбиешілердің әлеуметтік мәртебесін арттырып, жалақысын көбейту керек. Осы саладағы мамандарға қойылатын нақты талаптар бекітілуге тиіс. Олардың жұмыс жүктемесін де біртіндеп азайтқан жөн. Өз ісіне адал ұстаздар білім беру саласының дамуына зор үлес қосады. Сондықтан, балабақшаны емес, тәрбиешіні аттестациялау қажет – деген болатын Тоқаев өз Жолдауында.
Мемлекет басшысының тапсырмасы аясында мектепке дейінгі ұйымдардың педагогтерін аттестаттау жүйесі жаңартылып, олардың жалақысы көтеріледі, сондай-ақ тәрбиешілердің жүктемесі азайтылады. Бұл мектепке дейінгі тәрбиешілерге балаларға көбірек көңіл бөлуге және дамыту мен оқыту іс-шараларының тиімділігін арттыруға көбірек мүмкіндік береді – дейді Асхат Аймағамбетов. Министрдің сөзіне қарағанда, қазіргі таңда бірнеше балабақшада пилоттық жоба жүргізіліп жатыр. Егер ол сәтті жүзеге асатын болса, тәрбиешілерге еңбекақы төлеу жүйесі, мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің еңбекақысын арттыру бойынша есеп ұсынылады. Сонымен бірге, нормативтік құқықтық актілерге де өзгерістер енгізілмек.
Президент Жолдауында баса айтылған білім саласындағы тағы бір мәселе – орта білім жүйесін жетілдіру.
Орта білімнің сапасы – табысты ұлт болудың тағы бір маңызды шарты. Әрбір оқушының білім алып, жан-жақты дамуы үшін қолайлы жағдай жасалуға тиіс. Сол үшін «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы қолға алынды – деді Қасым-Жомарт Тоқаев халыққа арнаған Жолдауында.
Бұған дейін де мектепке, орта білімге қатысты бірнеше бағдарлама болған. Алайда, нақты нәтиже көре алған жоқпыз. Дегенмен, білім саласында бұған дейін байыпты бағдарламалардан көрі, халықты хайпқа бейімдеу көбірек болған секілді. Әйтпесе әліппені оқу бағдарламасынан алып тастау, жыл сайын оқу жылы басталарда хиджаб пен форма мәселесі, үштілді оқу т.б. қарапайым халыққа білім беруден гөрі көпсөзділікке, әрдеңені сылтау етіп, болатын жағын емес, болмайтын, «өнбес дауды өспес ұлға» қудырып қоятын.
Бүгінгі таңда елімізде төрт ауысыммен оқитын мектептер бар. Ал апатты мектептер жайлы айтпаса да белгілі. Еліміз бойынша мектепке мұқтаж оқушы саны 200 мыңнан асады. Қазіргі демографиялық жағдайды ескере отырып, бұл көрсеткіш 2025 жылға қарай 1 млн-ға жетуі мүмкін деген болжам жасауға болады.
Ал Мемлекет басшысының жолдауында айтылған «Жайлы мектеп» ұлттық жобасын жүзеге асыру бойынша Оқу-ағарту министрлігінің атқарып жатқан, анығы қолға ала бастаған шаралары жайлы да министрлік басшысы айтып берді.
Ұлттық жоба аясында кемінде 800 мың оқушы мектеппен қамтамасыз етіледі. Бұл оқушы орнының тапшылы, үш ауысымда оқитын және апатты мектептердің мәселесін толығымен шешеді. «Жайлы мектеп» жобасы аясында мектептерді салу мен жабдықтаудың бірыңғай стандарты жұмыс істейді. Осы жоба аясында ашылған мектептер заманауи пән кабинеттерімен, зертханалармен толық қамтамасыз етіледі. Жаңа мектептерде оқу бағдарламасына сәйкес оқу алаңдары кеңейтіледі – деп уәде беріп отыр Асхат Аймағамбетов.
Әрине, қазіргі компютер заманында, интернет дәуірінде кез келген мектепте оқу зертханалары, робототехника кабинеттері, спорт залдары, әмбебап шеберханалар мен студиялар болуы заңдылық.
Президент Жолдауда жоғары сыныптарда жаратылыстану-математика бағытындағы пәндер мен тіл пәндеріне басымдық беруді тапсырды.
Қазіргі заманауи білім беру бағдарламалары, қоғамдағы ІТ саласына деген сұраныс, техникалық ғылымның мүмкіндіктері – барлығын ескере келе Мемлекет басшысының не себепті жаратылыстану пәндеріне, әсіресе математика, физика, химия, биология пәндерінің сағаттарын көбейтуге тапсырма беріп отырғанын түсінуге болады.
Жаһандық интернет тұтастығын ескерер болсақ, қазақ көшінің де ел соңында қалмауы басты назарда болуы тиіс. «Оқусыз – білім жоқ, білімсіз – күнің жоқ» екенін түсінген жұрт, сол білімнің қазіргі заманға қайсысы сай келетінін де білгені маңызды.
Бұл тұрғыда «оқу бағдарламалары жаңартылып, мұғалімдерге қосымша курстар ұйымдастырылады» – деген министрліктің мүддесі қандай екенін пайымдап көрейік.
STEM білім беру тәсілдеріне негізделген жаратылыстану-математика пәндерін оқытуды күшейту жоспарланып отыр. Сонымен қатар жоғары сынып оқушыларының ағылшын тілін үйренуіне, нақтырақ айтқанда, 10-11 сыныптардағы ағылшын тілі сағатын көбейтуге, бағдарламаларды жаңартуға және мұғалімдердің біліктілігін арттыруға баса мән беріледі. 2024 жылдан бастап CEFR бойынша 3-сыныпта ағылшын тілін оқыту сағаттарын ұлғайту мен қазақ және орыс тілдерін меңгеру үшін қажетті оқу жүктемесін қамтамасыз ету шаралары қабылданады – деді министр өз сөзінде.
Білім саласына қатысты Мемлекет басшысы өз Жолдауында баса айтқан тағы бір мәселе – ұстаздардың біліктілігі.
Әділетті Қазақстанды құру ісінде мұғалімдердің рөлі айрықша екені сөзсіз. Мемлекетімізде соңғы жылдары ұстаз мамандығының абырой-беделін арттыру үшін көп жұмыс жасалды. Дегенмен, бұл бағытта әлі де біршама өзгерістер жасау қажет – деген болатын Мемлекет басшысы.
Білімнен басталатын жол – білімге барып тіреледі. Балабақшадан басталған білім сапары – қайта айналып балабақшаға келеді. Осы орайда балабақшада, бастауыш мектепте дұрыс қаланған іргетас – болашақ ұрпақтың біліміне берілген кепілдік. Мемлекет басшысының да Жолдауда айтпақ ойы осы. Берген тапсырмасы да осының негізінде айтылды.
Олай болса, министрлік мұғалімдерді даярлау бойынша не істеп жатыр? Тағы да министрдің сөзіне назар салайық.
Педагогикалық және басқа да жоғары оқу орындарын аккредиттеу стандартын әзірлеу бойынша жұмыстар жүргізіліп жатыр. Бұл педагог кадрларды даярлау сапасын арттыру үшін қажет. Қазіргі уақытта ЖОО-ларды аккредиттеу жалпы критерийлер бойынша жүргізіледі. Педагогикалық жоғары оқу орындарын аккредиттеудің әзірленген стандартын болашақ оқытушылар даярланатын ЖОО-ның білім беру бағдарламаларын аккредиттеу барысында тәуелсіз аккредиттеу агенттіктері пайдаланады деп жоспарланып отыр – дейді Асхат Аймағамбетов.
Дұрыс айтады. Білім саласында ұстаздың біліктілігі мен оқушының білімі – «тауық бұрын пайда болды ма, жұмыртқа бұрын пайда болды ма?» дейтін жаңылтпашқа ұқсайды. Оқушы білімді болуы керек пе, ұстаз білікті болу керек пе? Бүгінгі оқушы ертеңгі ұстаз десек, кешегі оқушы бүгінгі оқушыға ұстаз болып отыр. Өмір дирмені шыр айналғанда, кешегі ұрпақтың бүгінгі ұрпаққа тәлім үйретерін ескерсек, білім саласындағы ұстаз-оқушы дуетінің үндескені маңызды.
Ал Оқу-ағарту министрлігі осы мәселені ескеріп, «Педагог» кәсіби стандартын қабылдау бойынша жұмыстарды аяқтауға таяп қалғандарын айтады.
Осы кәсіби стандартты ескере отырып, білім беру бағдарламалары, педагогтерді сертификаттау және аттестаттау рәсімдері, үздіксіз кәсіптік даму мазмұны әзірленіп, жаңартылады, педагог кадрларды қызмет бабында жоғарылату стратегиясы құрылады. Кәсіби стандарт бекітілгенге дейін педагогтермен және басқа да мүдделі тараптармен кең талқылаулар жүргізіледі. Нәтижесінде «Педагог» кәсіби стандарты білім берудің барлық деңгейіндегі педагогтердің кәсіби даму траекториясының бірыңғай бағдарына айналады – дейді министр.
Медина Сатыбалды
