Қазақстан ғарышкерлік дамуының басынан бастап ғарыш кеңістігін игерумен тарихи байланысты болды. «Байқоңыр» ғарыш айлағынан алғашқы жасанды Жер серігі 1957 жылы ұшырылғаны белгілі. Әлемдегі тұңғыш ғарышкер Юрий Гагарин де 1961 жылы «Восток» ғарыш кемесімен қазақ даласынан ғарышқа аттанды.
Бұл бірегей оқиғалар – ХХ ғасырдың ең үлкен жетістігі. Кейіннен АҚШ, Ұлыбритания, Канада, Италия сияқты елдер де өз азаматтарын ғарышқа ұшыра бастады. 70-жылдардың басында бұл қатарға Жапония, Қытай, Нидерланд, Испания және басқа елдер қосылды. Қазіргі таңда әлемнің 200-ден астам елі ғарыш қызметімен айналысады. Олардың көпшілігінде өздерінің ғылыми және қолданбалы маңызға ие жасанды серіктері бар.
Таяуда сенатор Ғалиасқар Сарыбаев өзінің депутаттық сауалында Қазақстанның қолда бар ғарыштық әлеуетін сақтау және зымыран ғылымын дамыту жөнінде пәрменді шаралар қабылдауға шақырды.
Сенатордың айтуынша, «Байқоңыр» ғарыш айлағы – Қазақстанның маңызды ғарыш ресурсы, алайда аэроғарыш өнеркәсібіндегі күрделі жағдайға байланысты оның дамуына қауіп төніп тұр. Ғарыш саласын дамыту проблемаларын шешу Қазақстан Үкіметінің басты міндеті болуы тиіс. Ғарыш саласын дамытудың мемлекеттік бағдарламалары 2014 жылдан кейін жалғасын таппаған. Сондықтан аталған саладағы мемлекеттік саясатты қайта қарау және ұзақ мерзімді даму тұжырымдамасын әзірлеу керек.
Сенатор соңғы жылдары біздің ғарыш айлағымызға сұраныс төмендеп бара жатқанын, сондықтан Қазақстан «Союз-5» жаңа зымыран тасығышын пайдалана отырып «Бәйтерек» жобасын іске асыруды бастағанын атап өтті.
Геосаяси жағдайға байланысты жоба қазіргі уақытта үзіліске душар болған. Байқоңыр ғарыш айлағының белсенділігін сақтау үшін жаңа жұмыс орындарын ашу және мамандардың құзыретін арттыру, сондай-ақ басқа да бірегей зымыран кешендері мен ғарыш инфрақұрылымын пайдалану және «Бәйтерек» жобасын іске асыруды жалғастыру маңызды.
