«Қазақстан киберқалқаны» жүйесін құрудың маңызы зор

19

Түркістан қаласының тұрғындарының назарына еліміздегі киберқалқан жөнінде мәліметтерді ұсынамыз. Мемлекет бас­шысының бастамасымен «Қазақстан киберқалқаны» сияқ­ты жүйені құру, оның қызметін құ­қықтық қамтамасыз етуге жаңа талаптар қоя отырып, бізді заман талабына сай алға басуға жетелейді. Бұл ретте, құқықтық қам­та­масыз етуді нормативтік-құ­қықтық базаны құру деп қана түсінуге болмайды. Дегенмен, нормативтік-құқықтық базаны құрмай жүйенің қызмет етуі мүмкін емес. «Қазақстан киберқал­қа­нының» қалыпты жұмыс істеуі үшін құқық қорғау жүйесінің арнайы дайындықтан өткен және жоғары білікті қызметкерлерінің саны жеткілікті болуы қажет екені түсінікті. Мұның отандық киберкеңістікті техникалық қорғау жүйелерінің заңдық қондырғыларын реттеуге ғана емес, кінәлілерді анықтап, жауапкершілікке тарту бо­йынша кейінгі атқарылатын әрекеттерге де қатысы бар. Халықаралық ынтымақ­тас­тыққа да жаңаша көзқарастар қажет. Өзара сындарлы іс-қимылы қалыптасқан елдер­дегі әріптестермен бірге кибер­қыл­мыстарға қарсы тұрудың заманауи, кері байланыстың жылдамдығына сай алгоритмін жасауға әбден болады. Осы орайда, отандық және халықаралық үкіметтік емес ұйымдармен жұмыс жасаудың тәжірибесі назар аударарлық. Құқыққа қайшы контентке қарсы тұру бойынша сенім телефондарының халықаралық желісі, айталық, контентті сақтау орны бойынша ҮЕҰ-ны анықтауға мүмкіндік береді. Мұндай ҮЕҰ ұлттық құқықтық тәртіп органдарына өзіндегі қыл­мыс жасалуы мүмкін нақты сер­верін көрсете отырып қана жүгінеді. Өзара іс-қимылдың мұндай жүйесі балалар порнографиясын таратуға қарсы күресте өзінің тиімділігін дәлелдеді. Тиісті оқытулардың маман­дандырылған жоғары заң оқу орындарында жүйелі түрде жүр­гізілуінің қажеттігі анық. Соған орай, бірінші кезеңде оқыту әдістемесінің өзін сапалы түрде әзірлеу міндетті шарт болып та­былады, онсыз кейінгі күш-жігер текке зая болуы мүмкін.