ЖАСТАРҒА ӨЗ ІСІН ДӨҢГЕЛЕТУГЕ, ӨНДІРІСТІ ЖОЛҒА ҚОЮҒА МҮМКІНДІК МОЛ

105

Түркістан облысында шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту, кәсіпкерлерге қолдау көрсету мақсатында бірқатар жобалар қолға алынған. Кәсібін жаңа бастаған жастарға өз ісін дөңгелетуге, өндірісті жолға қоюға және дамытуға мүмкіндік беретін мемлекеттік грант бөлініп келеді. Осы орайда Облыстық қоғамдық даму басқармасының «Жастар ресурстық орталығы» КММ-нің басшысы Ернар Бектаев жас кәсіпкерлердің жұмысымен танысты.Мемлекеттік қолдауға ие болған жас кәсіпкерлердің бірі – Бәйдібек ауданы, Шаян ауылының тұрғыны Айдын Санақова. Ол өз кәсібін 5 жыл бұрын үй жағдайында бастаған. Кейін өнімдері сұранысқа ие болып, мемлекеттік грантты жеңіп алады. Нәтижесінде «Ақ дастархан» атты кондитерлік өнім орталығын ашты. Қазіргі таңда 10 отбасын жұмыспен қамтып отыр. Тағы бір жас кәсіпкер – Алдияр Жабағы. Бұл салада 5 жылдық тәжірибесі бар. 2022 жылы «Бастау Бизнес» қайтарымсыз грантын ұтып алып, Бәйдібек ауданы Шаян ауылында «Еркенұр» шаштаразында өз кәсібін бастаған.

Жас кәсіпкерлер алдағы уақытта мемлекеттен берілетін мүмкіндіктерді пайдаланып, өз кәсіптерін үлкейтуді жоспарлауда. Айта кетейік, жастарға арналған жалпы он екі мемлекеттік бағдарлама бар. Оның ішінде кәсіпкерлік бағыт бойынша 2021-2025 жылдары кәсіпкерлікті қолдауға арналған «Ұлттық жобасы» шеңберінде жастарға арналған жеңілдетілген шағын 2.5% несие, «Бастау Бизнес» қайтарымсыз грант жобалары бар.

Қазақстан экономикасының барлық салаларында нарықтық қатынастарға негізделіп жүргізілген реформалар тұрақты экономикалық дамуды қамтамасыз етуге бағытталғандықтан, қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының экономикасының алдындағы маңыздылығы өте жоғары міндеттердің бірі соңғы жылдары өз уақытында жасалынған құрылымдық реформалардың және тиімді жүргізілген экономикалық реттеудің арқасында қол жеткізілген макроэкономикалық көрсеткіштерге тұрақтылық және жаңа сапалық сипат беру.

Қазіргі кезде біздің мемлекетіміз  бәсекеге қабілетті экономиканың  үлгісін таңдай отырып, бәсекелестікке  қарымы мол басым салаларды,  яғни отандық өндірісті дамытуға  кірісе бастады. Ал отандық  өндірісті, сол арқылы отандық  өнімдердің ішкі және сыртқы  нарықтардағы бәсекелестік қабілеттілігін  дамытудың маңызды шарттарының  бірі өндіріске ғылым және  техниканың соңғы жетістіктерін  енгізу негізінде оған қызмет  көрсететін  негізгі қорлардың  сапалық деңгейін жоғарылату  болып табылады. Себебі, нарықтық  экономика жағдайында жұмыс істейтін  кәсіпорындардың бәсекелестік қабілеттілігі  және өндірілген өнімдері мен  көрсетілген қызметтерінің сапасы, көбінесе олардың пайдаланатын  негізгі қорларының технологиясы  қаншалықты деңгейде қазіргі  заман талаптарына сай екендігіне  байланысты. Сондай – ақ бізге  ұзақ мерзімді тұрақты экономикалық  өсуді қамтамасыз етудің классикалық  факторларының бірі өндірістік  база немесе өндірістік аппарат  болып саналатындығы белгілі.  Сондықтан да, бүгінгі күнгі мемлекеттің  ұзақ мерзімді болашақтағы стратегиялық  мақсаты Қазақстан Республикасының  тиімді және тұрақты экономикалық  дамуын қамтамасыз етуге қабілетті  өндірістік аппаратты құру болып  табылады. Осы арада Қазақстанның  барлық негізгі қорларының шамамен  50-70 % дейінгі мөлшерінің ескіргенін  және жақын уақыт аралығында  айырбастауды талап ететінін  ескере кеткен жөн. Пайдаланылуда  жүрген негізгі қорлардың өте  көп бөлігінің ескіруі және  өнеркәсіптің өңдеу салаларына  жұмсалып отырған инвестициялар  көлемінің өте төменгі деңгейі  отандық өнімдердің бәсекеге  қабілеттілігінің төмендеуіне әкеп  соғады. Қазіргі кезде еліміздің  ұлттық банк жүйесінің экономика  салаларының несиелік ресурстарға  деген қажеттіліктерін мүмкіндіктері  жылдан – жылға жоғарылағанымен,  банктік несие есебінен кәсіпорындардың  негізгі қорларын жаңарту қажеттіліктерін  толық қанағаттандыру мүмкін  емес. Қазақстан Республикасы Қаржы  министрлігінің мәліметтеріне сүйенсек  еліміздегі кәсіпорындардың негізгі  қорларын жаңарту үшін қазіргі  таңда 800 млрд. теңгеден көп мөлшерде  инветициялар талап етіліп отыр. Бүгінгі күні бұл көрсеткіш  барлық коммерциялық банктерден  бөлінген несиелер көлемінен  екі есеге жуық жоғары. Осындай  тығырықтан шығудың негізгі жолы, лизингтік қатынастарды негізгі  қорларды инвестициялаудың тиімді, ыңғайлы құралы ретінде дамыту  болып табылады. Қазіргі кезде  әлемдік тәжірибеде, лизингтік несиелеу  экономиканың нақты секторына  инвестиция тартудың негізгі  құралдарының бірі бола отырып, прогрессивті технологиялар негізінде ескірген өндірістік базаны жаңартуға  және өндірістік қорларды сатып  алуға мүмкіндіктер беретін инвестициялық  қызметтің ерекше түрі ретінде  кең түрде танылуда.