Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әкімдердің халықпен кездесулерін өткізу туралы» Жарлығына сәйкес, барлық деңгейдегі әкімдер жыл бойы халықпен кездесулер өткізіп, кездесу барысында халықты толғандыратын әлеуметтік мәселелерге баса назар аударып, туындаған мәселелерді шешудің жолдарын түсіндіруді және қарастыруды тапсырған болатын. Осы ретте, бекітілген кестеге сай, Төлеби ауданының әкімі халқымен кезекті кездесуін Жоғары Ақсу ауылдық округінде жалғастырды. Құрамында екі елді мекені бар округте тұрғындардың жайлы өмірі үшін инфрақұрылым жүйелері толығымен тартылған. Инженерлік коммуникация жүйелері шешімін тапқан елді мекендерде облыстық маңызы бар жолдар-12,9 шақырымды құраса, оның қанағаттанарлығы –94,1 %. Ал,
елді мекеннің ішкі көшелері – 13,71 шақырым болса, жарамдылығы –100 %.
Мәдени елді мекеніне кіре беріс көпірді күрделі жөндеуден өткізу үшін Түркістан облысының жолдар басқармасы арқылы жобалау-сметалық құжаты (ПСД) әзірленуде, жоба мемлекеттік сараптама қарауына ұсынылған. Басқарма 2024 жылы қаржыландыруға бюджеттік өтінім берілетіндігін хабарлауда. Аудан бюджеті есебінен биылғы жылы Мәдени елді мекеніндегі С.Тлеуов, Бәйшешек көшесіне 2,50 шақырым суағар (лоток) қойылып, С .Тлеуов, С.Бастықов және Ақсу Жаға көшесіне 2,88 шақырым түнгі жарық орнатылады.
II тоқсанда өткен кездесуде көтерілген мәселелер бойынша атқарылған жұмыстар нәтижесі төмендегідей. Мәдени ауылындағы жаңадан салынатын спорт кешенінің жоба сметалық құжаттарын жаңарту үшін аудандық құрылыс, сәулет және қала құрылысы бөлімі тарапынан 26.04.2023 жылы №229-17/06-05/539 санды хатымен аудандық бюджеттік комиссияға жобаны қайта әзірлеуге бюджеттік өтінім тапсырды. Қолдау тапқан жағдайда, құжаттары қайта жасалып, облыстық салалық басқармаларға қаржыландыруға ұсынылады. Мәдени ауылы С.Тлеуов көшесінің бас жағына №105 үйдің алдына «Жарық жол» МКК тарапынан тас төселді. Қоғамды одан әрі демократияландыру, елде жүргізіліп жатқан реформалар туралы халықты хабардар ету, жергілікті атқарушы органдардың ашықтығын, жауапкершілігін, есептілігін арттыру мақсатындағы кездесу еркін, сұрақ-жауап форматында өтті. Кездесуде тұрғындар тарапынан көтерілген мәселелер жан-жақты талқыланып, оның орындалу жолдары бойынша шешімдер қабылданды.
Ал үшінші тоқсандағы төртінші кездесу Көксәйек ауылдық округінде өтті. Жиында ауданның әлеуметтік экономикалық дамуы көрсеткіштері мен ІІ тоқсанда өткен басқосуда тұрғындар тарапынан көтерілген мәселелер бойынша атқарылған жұмыстар барысы баяндалды. Ауылдық округ аумағындағы облыстық маңызы бар жолдар-22,4 шақырымды құраса, оның қанағаттанарлық жағдайы –89,7 %, жыл қорытындысымен – 95,0 % жететін болады. Елді мекеннің ішкі көшелерінің жарамдылығы жыл соңына дейін 91,2 % жетеді деп жоспарлануда. Қазіргі кезде «Шымкент-Қасқасу-Көксәйек-Шымкент»-36,0 шқ) жолын мердігер «АлемТрансЖол» ЖШС орта жөндеуден өткізуде. Бүгінге 0,663 ш.қ аяқжол салынып, түнгі жарық бағаналары орнатылып, асфальт салынуда. Жоба аясында асфальт салынып біткеннен кейін жол белгілері орнатылатын болады. II тоқсанда кездесуде көтерілген мәселелердің орындалуы төмендегідей:
Қаратөбе және Көксәйек ауылдық округтері бойынша ұзындығы 46,1 шқ құрайтын диаметрі 250 мм топтастырылған полиэтилен құбыры 2014 жылы салынғандықтан тозу мерзімі өтпеген, ауыстыруды қажет етпейді. «Ленгір су» МКК тарапынан құбырдың су тежегіш қондырғыларында және бұрандамаларында тұрып қалған құм-тастар тазаланып, реттелді. Қазіргі кезде су тұрақты берілуде. Бірнеше көше бойына жаңа электр бағаналарын орнатып жатқан мердігер мекеменің жауапсыздығынан жұмыстар уақытша тоқтатылған. «ПМК-7К» ЖШС тарапынан электр желісіне қосу үшін құрылғылар түгел болмауына байланысты Төлеби АЭЖ тарапынан қосуға мүмкіндік жоқ екенін хабарлауда. Аяқталмай қалған жұмыстар бойынша қалған қаржыға конкурстық өтінім берілді. Мердігер мекеме анықталмаған жағдайда жобаға түзету (корректировка) жұмыстарына жіберіліп, қаржыландырылған жағдайда жобамен 2024 жылдың шілде айында жұмыстар аяқталатын болады. Тұрсынбай көшесі бойына жүргізіліп жатқан лоток құрылысы 2023 жылдың маусым айында толық аяқталды. К.Өмірәлиев көшесіндегі элетр бағаналары мен желілері 2027 жылы «Оңтүстік Жарық Транзит» мекемесінің инвест бағдарламасы негізінде ауыстырылады. Апатты жағдайда тұрған 4 бағана 2024 жылы ауыстырылады.
Жер қатынастары бөлімі тарапынан Төлеби ауданы бойынша жеке және заңды тұлғалардың жалға алынған жайылым жер телімдерін ауданның арнайы жер қорына қайтару жөнінде өткізілетін көшпелі мәжіліснін кестесіне сәйкес 07.06.2023 жылы Көксәйек ауылдық округ тұрғындарымен жұмысшы топ мүшелерімен бірге жиналыс ұйымдастырып, түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Көксәйек-Шымкент бағытындағы және ауыл арасындағы таксидің жол ақысының қымбаттағаны бойынша түсіндіру жұмыстары жүргізілді. Қоғамдық көлік жүргізу бойынша Төлеби автобус паркіне ұсыныс берілген, зерделеу барысында Көксәйек-Шымкент бағытында жүретін көліктің шығынын ақтамай тиімсіз болғандықтан, «Төлеби автобус паркі» бас тартты.
Кездесуде тұрғындар өздерін алаңдатқан ауыз су, жайылымдық жер, ағын су мәселесін сөз етіп, ойын алаңшасын орнатып, тозығы жеткен электр бағаналары мен трансформаторларды ауыстыруды өтінді. Аудан әкімі округ халқының сауалдарына заңды түрде жеке-жеке жауап беріп, әрбір мәселеге талқылау жасап, шешу жолдарын қарастырды. Көтерілген шешу жолдары аудан әкімінің ресми сайтына жарияланды.
Одан бөлек, Төлеби ауданына Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаттары Әли Бектаев пен Мұрат Қадырбек, Алишер Сатвалдиев арнайы іс-сапармен келіп, аудан активімен кездесті. Аудандық адами әлеуетті дамыту бөлімі ғимаратының мәжіліс залында өткен басқосуда сенаторлар Парламент қабырғасында қабылданған заң жобаларын таныстырып, олардың тұрғындардың әл-ауқатын арттыруға бағытталғанын атап өтті. Депутаттар ауданның жай-күйі, әлеуметтік-экономикалық дамуы көрсеткіштері, аймақтардағы мәселелер мен халықтың тыныс тіршілігімен танысу мақсатында облыс аумағында кездесулер өткізіп жүргендерін әңгімеледі. Пікір алмасу форматында өткен кездесуде аудан қариялары , сала мамандары медициналық портал жұмысын оңтайландыру, білім беру ошақтарының басшыларын ротациялау, балалардың жазғы лагерьге жіберу ісін жандандыру, ауыл шаруашылық саласына қатысты сұрақтар қойып, пікірлерін жеткізді. Аудандық мәслихат төрағасы Нұрлан Хамзаұлы он екі елді мекендегі 25 мың 243 халық ауыз суды Балдыберек өзенінің ашық су көзінен пайдаланып отырғанын, ауыз судың сапасына ұдайы шағымдар айтылып жатқанын, мәселені түбегейлі шешу жолдарының бірі оны Бақырауық бұлағына қосу керектігін айтты. Бұлақ бастауы Ақсу Жабағылы қорығының қорғау аймағында орналасқандықтан, қорық шекарасына кіріп, бұлақтың суын ауыз су жүйесіне қосуға рұқсат беруін сұранып, халықтың өтінішін жеткізді. Мәслихат төрағасы интернет сапасының сын көтермейтінін айтып, жайылымдық жер, «Ауыл аманаты» бағдарламасы, карьер мәселесін де сөз етті.
Кездесу барысында сенат депутаттары көтерілген әрбір ұсыныстың маңыздылығын айтып, олардың кезең-кезеңімен өз шешімін табуына ықпал жасайтынын жеткізді.
Жиын соңында аудан ардагерлері ел жағдайымен танысу үшін арнайы келген, өзекті мәселелерді халықпен бірге талқылап, шешімін табуға қолдау көрсетіп жатқан халық қалаулыларына бата беріп, істеріне сәттілік тіледі. Депутаттар жұмыс кестесіне сәйкес, ауданымыздың белсенді жастарымен кездесті. Ашық аспан аясында басқосуда жастар өз ойларын ортаға салып, қоғамдағы болып жатқан өзекті және қызықты оқиғаларын айтып, ойында жүрген сұрақтарына жауаптарын алды. Кейіннен, «KazPlast», «Қазығұрт» ӨК –не арнайы барып, мекеме қызметкерлеріне жолығып, оларды толғандырған сұрақтарына жауап берді.
Бекітілген кестеде көрсетілгендей, аудан әкімінің тұрғындарымен кезекті кездесуі Қасқасу ауылдық округінде өтті. Кенесарық елді мекеніндегі Бекасыл Биболатұлы атындағы білім беру ошағында өткен басқасуда тұрғындарға 2023 жылдың 5 айының қорытындысы мен жүзеге асатын жобалар, сәуір айында өткен кездесуде тұрғындар тарапынан көтерілген мәселелер бойынша атқарылған жұмыстар барысын таныстырды.
Кездесуге белгіленген уақыттың төрттен бірден аспайтын бөлігі жүзеге асып жатқан жобаларды таныстыруға, қалған уақыты «сұрақ-жауап» форматына арналды. Жергілікті атқарушы органдардың ашықтығын, жауапкершілігін, есептілігін арттыру мақсатындағы жиында округ халқы өздерін толғандырған сұрақтарын қойып, өтініш, ұсыныс-пікірлерін жеткізді. ІІ тоқсанда өткен кездесуде көтерілген мәселелер негізінде атқарылған жұмыстар барысы төмендегідей: Кеңесарық елді мекеніндегі «Балауса» балабақшасының жылу қазандығын ауыстыру және тозығы жеткен еденді ретке келтіру бойынша облыстық білім басқармасына сметалық құжаттамасы әзірленіп, қаржыландыруға ұсынылды. Қаржыландырған жағдайда аталған жұмыстар жылыту маусымына дейін аяқталады. Кеңесарық елді мекеніндегі «Бастаубас» бұлағына ауыл тұрғындары мен депутатардың қатысумен Ленгір су мекемесі тарапынан зерделеу жұмыстары жүргізу барысында бұлақ басын қайта каптаждау қажет екені анықталған. Қазіргі таңда бұлақ басын каптаждауға сметалық құжаты әзірленуде. Алдағы болатын бюджеттік нақтылауға қаржыландыруға ұсынылатын болады. Қаржы қаралған жағдайда ағымдағы жылдың соңына дейін аталғам мәселе шешіледі.
КХ-35 автомобиль жолының бойына орнатылған түнгі жарық шамдары «Жарық жол» МКК-нің күтіп ұстауына өткізіліп, маусым айында іске қосылды. Керегетас е/м Бейбітшілік көшесінің бойында орналасқан үш көпірге зерделеу жұмыстары жүргізіліп, қар, жаңбыры салдарынан су шайып кеткен жерлерін ретке келтіру бойынша жарамсыздық актісі әзірленді. Ендігі кезекте сметалық құжаты әзірленіп, 2024 жылдың бюджетін нақтылауға ұсыныс енгізілетін болады.
Жиын барысында тұрғындар тарапынан көтерілген түйткілді мәселелердің шешудің нақты жоспары бекітіліп, ресми сайтқа жарияланады. Кейіннен, тиісті сала басшыларымен, бірге, азаматтарды жеке мәселесі бойынша қабылдадым. Айтылған ұсыныс пен қозғалған мәселе күн тәртібінен түспейтіндігін және көп қаражатты қажет ететін жұмыстар алдағы жылдардың еншісінде кезең-кезеңімен шешімін табатындығын айттым.
ҚР Президентінің 2022 жылғы 3 наурыздағы Жарлығына сәйкес, ІІІ тоқсандағы аудан әкімінің алғашқы кездесуі Қаратөбе ауылдық округіне қарасты Майбұлақ елді мекенінде өтті. Кездесу барысында Ауданның әлеуметтік – экономикалық дамуының 2023 жылғы 5 айлық көрсеткіші мен ІІ тоқсанда өткен басқосуда тұрғындар тарапынан көтерілген мәселелердің орындалу барысын баяндадым. Ашық аспан аясында еркін форматта өткен жиында проблемалық мәселелерді шешудің жолдары мен мерзімдерін түсіндіріп, тұрғындар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беріп, ұсыныс-пікірлеріне құлақ асты. Округ халқын толғандырған ауыз су, құрылысы аяқталмай қалған көпір, апатты жағдайдағы мектептің жай-күйі мен бұл бағытта жүзеге асатын жобаларды таныстырды. Сәуір айында өткен кездесуде тұрғындар тарапынан 8 мәселе көтерілсе, оның іс-шара жоспары жасалып, жүйелі жұмыстар жүргізілу нәтижесінде 4 мәселе өз шешімін тапты. Елді мекендерді таза ауыз сумен қамтамасыз ету мақсатында, «Ақсу-Жабағылы» мемлекеттік қорығы аймағындағы «Бақырауық» бұлағынан Төңкеріс елді мекенінің жоғарғы бөлігінде орналасқан су жинау резервуарына дейін, жер үстімен 5 шақырым су құбырын тарту үшін 179,4 млн теңгенің сметалық құжаттамасы жасалынды. ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігінен рұқсат алуға құжаттар жолданып, министр З.Сүлейменова өз кезегінде мәселені зерделеп, нақты шешім қабылдау үшін қарамағындағы комитеттерге тапсырма берді. Апатты жағдайдағы Қостөбе мектебінің арнайы зерделенген қорытындысы негізінде облыстық басқарма тарапынан нақты шешм қабылданды. Қаратөбе елді мекені «Балдыберек» өзені үстінен өтетін көпірді күрделі жөндеу жұмыстары бойынша сот үкімімен мердігер мекеме жауапқа тартылып, қаржының белгілі бір бөлігі бюджетке қайтарылды. Құрылыс материалдарының қымбаттауына орай, қалған қалдық қаржымен көпірлердің құрылыстарын аяқтауға мүмкіндік болмауына орай, жобалық-сметалық құжаттамаларды қайта өңдеуден өткізу қажеттілігі туындап, жобалық ізденіс жұмыстарының есебі дайындалды. Төңкеріс елді мекеніндегі бастауыш мектептің статусын негізгі мектепке ауыстыру бойынша облыстық білім басқармасына 15.07.2022 жылғы №11/07-04/1027 хатпен ұсыныс берілген. Алайда мектеп ғимараты мен жабдықталуы негізгі мектепке қойылатын талаптарға сәйкестендіруді қажет етеді.
«Ленгір су» МКК мамандарымен бірлесіп 05.06.2023 жылы зерделеу жұмыстары жүргізіліп, бұлақ көздерінен су дебеті жеткілікті көлемде келіп жатқандығы анықталды. Алайда су дебетін тұрақты түрде ұстап отыру үшін су есептегіш құралдарын орнату қажет. Бұл жөнінде ауыл тұрғындарымен жиналыс өткізіліп, ауыл тұрғындарының келісімі алынды, «Ленгір су» МКК тарапынан қазан айына дейін су есептегіш құралдары орнатылатын болады. Әкімдердің халықпен кездесуі – билік пен қоғамның, әсіресе өңірлердегі диалогын орнатуға негізделген кері байланыстың маңызды бағыты болса, кездесуде көтерілген мәселелер бойынша атқарылған жұмыстар барысы аудан әкімінің ресми сайтына жарияланады. Проблемалы мәселелер жүйеленіп, оларды қаржыландыру үшін салалық басқармаларға ұсынылады.
Бекітілген кестеге сай, Төлеби ауданының әкімі Төлеген Телғараев тұрғындарды жеке мәселесі бойынша қабылдады. Қабылдауға келгендер негізінен табиғи газ, аяқ жол, ауыз суға қатысты туындаған сұрақтарын қойып, өтініштерін жеткізді. Қарақия елді мекенінің тұрғыны Ж.Бектаев қымыз өндіру, саумалмен емдеу орталығын іске қосуды жоспарлағанын айтып, жеке кәсібін жүргізуге қажетті жер телімдерін қарастыруға көмек сұрады. Ленгір қаласының тұрғыны А.Абдуллаев Достық көшесіндегі аяқ жол құрылысын аяқтап, автокөлік жолын ретке келтіруді, Амангелді көшесіне түнгі жарық орнатуды сұранды. Т.Ажиева өзінің тұрмыстық жағдайын, әлеуметтік көмекке мұқтаж екендігін, тұрғын үй кезегінде 2016 жылдан бері тұрғанын, 3 баласының мүмкіндігі шектеулі екенін айтып, баспана бөлуде жағдайын ескере отырып, комиссия шешімінің оң қорытынды алуға ықпал етуін өтінді. Кенші көшесінің тұрғындары табиғи газға қосылуға қажетті құжаттарды реттеу жұмысын жылдамдатуды сұранды.
Ленгір қаласы, Шапағат мөлтек ауданының тұрғындары коммуналдық үйлерді жекешелендіруге қатысты сұрақтарын қойып, мамандардан кеңес алды.
Кәсіпкер С.Тұрлыбеков таулы аймаққа барар жолдан 49 жылға жалға жер алғанын, қазіргі кезде құны 1,2 млрд теңгені құрайтын қонақ үй құрылысын жүргізіп жатқанын айтып, электр энергиясын тарту үшін техникалық шарттарға алуға қолдау сұрады.
Аудандағы ең жас ақын, Диханкөл елді мекенінің тұрғыны Н.Дүйсенбек өзінің ҚР Жазушылар Одағына кандидат ретінде тіркелгенін, ол үшін Алматы қаласына сапарға шығатынын айтып, бағдарламасымен таныстырды. Шығармашылығына қолдау көрсетіп жүрген Төлеген Тұртайұлына алғысын жеткізді. Көксәйек елді мекенінің тұрғыны К.Мұздыбаева ауыз су мәселесіне қатысты туындаған сұрақтарын қойып, даулы мәселені шешуге ықпал етуді өтінді. Керегетас елді мекенінің тумасы, кәсіпкер «Аспан Азия» ЖШС-нің директоры туған жеріне спорт кешені мен саумалмен емдеу орталығының құрылысын жүргізуді жоспарлағанын, ол бойынша елді мекенде туындаған мәселені шешіп, қолдау көрсетуді сұранды. Аудан әкімі Төлеген Тұртайұлы қабылдауға келген тұрғындардың ұсыныс-пікірлерін мұқият тыңдап, жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау туралы заңдылықтарға сәйкес жергілікті билік органының өз құзыреті аясында мәселелерді шешу мақсатында тиісті шаралар қабылданып, жұмыс жүргізілетіндігін айтты.
Сонымен қатар, аудан әкімі Төлеген Телғараевтың төрағалығымен аппараттық мәжіліс өтті. Жиын барысында 3 мәселе талқыланып, ол бойынша тиісті бөлім басшылары баяндама жасады. Мәжілістің күн тәртібіне сәйкес, аудан аумағындағы аса қауіпті жұқпалы Қырым қанды қызбасы бойынша эпидемиялық жағдай туралы аудандық санитариялық-эпидемиологиялық басқармасының басшысы Ақерке Еркінбекова баяндады. Баяндамашының мәліметіне сүйенсек, ауданда аса қауіпті жұқпалы Конго-Қырым қанды қызбасы ауруы бойынша эпидемиялық жағдай қолайсыздық тудыруда. Аудан бойынша биылғы жылдың 6 айында 52 адамды кене шағып медициналық көмекке жүгінген. Аталған тақырып бойынша қосымша хабарлама жасаған «Төлеби аудандық ветеринарлық қызметі» МКК басшысы К.Онланбаев энзоотиялық іс-шаралардың атқарылуы барысымен таныстырды. Биылғы жылдың көктем мезгілінде 97 838 бас ірі малдар бүркуден өтіп, 210 196 бас ұсақ малдар тоғытылған. 2 984 556 шаршы метр қоражай мен жапсарлас аумақтар мен 1 144 044 мал иірімдері мен суаттарды залалсыздандырылған. Бұл жұмысқа 88 адам, арнайы техника мен ранцтік аппараттар жұмылдырылған. Екінші мәселе: «109-Бірыңғай байланыс орталығы» және Төлеби ауданында атқарылған жұмыстары туралы аудан әкімі аппаратының ақпараттандыру және мемлекеттік қызмет көрсету мониторингі бөлімінің басшысы Арман Айнабаев баяндама жасады. Арман Әбдібекұлы 109-бірыңғай байланыс орталығының жұмыс істеу принциптерімен таныстырып, 2023 жылдың 6 айында байланыс орталығына ауданға қатысты жалпы 2574 өтінім түсіп, 2534 өтінімге мерзімінде жауап берілгенін айтты. 31 өтінім мерзімінен кешіктіріліп жабылған, 9 өтінім жұмыс барысында екенін ескертіп, сала мамандарынан жұмысты ширатуды сұранды. Тұрғындардан түскен өтініштерді әрбір орган тарапынан толыққанды және уақытылы жауап жолдаулары қажеттігін айтты. Байланыс орталығына жиі түсетін сұрақтарға мониторинг жасалып, жұмысты жандандыруға қатысты ұсыныстар айтылды.
«Жарық жол» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 2023 жылы 6 айда атқарған жұмыстары туралы мекеме басшысы Асқар Тұртаев хабарлады. Мекемеде жалпы 55 қызметкер еңбек етсе, негізінен мекемеге қарасты жалпы ұзындығы 778,99 шақырым жолды күтіп – ұстау, жөндеу жұмыстарын жүргізеді. Сондай-ақ, мекемеге қарасты 5387 түнгі жарық бағаналарының шамдарын ауыстыру, қосу істерін қоса атқарады. Аудан аумағына жол белгілерін сызып, кедергілер орнатып, 13 бағдаршамды күтімге алған. Ленгір қаласы бойынша жалпы ұзындығы 11,25 шақырым жол сызығын сызу жұмыстарын жүргізген. Жол және көшелерді ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізіліп, жалпы ұзындығы 1,9 шақырым көшеге асфальт төселген.
Мәжілісте қаралған мәселелер бойынша аудан басшысы Төлеген Тұртайұлы кенеге қарсы қарсы ауыл шаруашылығы малдарын бүрку, тоғыту және қора жайларды залалсыздандыру жұмыстарын жандандыруды тапсырды. Тұрғындардың қора жайларын механикалық тазартуын, залалсыздандыру жұмыстарының барлық нысандарда бір мезетте жүргізілуі қамтамасыз етуді, аудандық деңгейде тиісті мекемелердің қатысуымен құрылған арнайы комиссия құрамдары жұмысының қатаң бақылауға алынуы қажеттігін жеткізді. Облыс және аудан әкімдігі тарапынан берілген тапсырмаларды сапалы әрі мерзімінде орындау қажеттігін ескертіп, көтерілген мәселелер бойынша нақты тапсырмалар берді.
