Бүгін Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлы Түркістан қаласындағы «Қожа Ахмет Ясауи» мешітінде жамағатқа жұма уағызын айтты.
ҚМДБ Төрағасы қазіргі уақытта жеке адамға және бүтіндей қоғамға қатер тудырып отырған дертті мәселелердің бірі – зиянды әдеттерге тәуелділік екенін атап өтті, сондай-ақ діни экстремизм мен терроризмге қарсы шаралар туралы да тұшымды сөз қозғады.
«Шариғатымыз адам баласының пайдасы үшін біздерді жаман әдеттерден тыйған. Өйткені «зиянды әдет» деп аталғанындай, бұл істерді істеу адам баласының дүние-ақыретіне үлкен зиян алып келеді. Алла Тағала қасиетті Құранның «Юнус» сүресінің 44-аятында: «Алла адамдарға еш зұлымдық (зияндық) қылмайды. Бірақ адамдар өздеріне өздері зұлымдық жасайды», – деп айтқан.Алла Тағала баршамызды өзінің бұйырғанын орындайтын, зиянды әдеттерден аулақ болған сүйікті құлдары қатарынан етіп, қасиетті жұма күнгі дұға-тілектерімізді қабыл еткей» деді Наурызбай қажы Тағанұлы.
Бас мүфти жұма намазынан кейін ел амандығы мен тыныштығы үшін дұға жасады.
Бас мүфти Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам» тақырыбындағы Қазақстан халқына Жолдауын Әділетті Қазақстан құру жолындағы маңызды бетбұрыс деп қабылдағанын жеткізді. «Мемлекет, ең алдымен, бәріне бірдей мүмкіндік беріп, әділдік орнатады» деді Президент өз сөзінде. Әділдік бар жерде, береке бар, берекелі қоғам бар. Ал әділдік жоғалған жерде адам өмірінің берекесі болмайды.
Бас мүфтидің пікірінше, әділдік – нағыз мұсылманның сипаты, адамның әр ісін әсемдейтін құндылық. Алла Тағаланың көркем есімдерінің бірі – «әл-Адл», яғни Әділетті. Сондықтан Жаратушы Иеміз әділдікті сүйеді. Алла Тағала Құран Кәрімде: «Негізінде Алла әділдікті, игілікті және ағайынға қарайласуды бұйырады. Сондай-ақ арсыздықтан, жамандықтан және зорлық-зомбылықтан тыяды», делінген («Нахл» сүресі, 90-аят). Әділ болудың аясы кең. Яғни өтірік айтпау, біреудің ақысын жемеу, уәдеге берік болу, таразыдан алдамау, т.б. сипаттардың бәрі де – әділдіктің көрінісі.
Президент Жолдауында табысты ұлт болудың маңызды шарты білімнің сапасын көтеру екені айтылды. Осы бағытта оқушылардың жақсы білім алып, жан-жақты дамуы үшін «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы қолға алынатынын хабарлады. Жоба аясында еліміздегі апатты жағдайдағы және үш ауысыммен оқитын мектеп мәселесі толық шешілетінін атап өтті. «Білімді және бірнеше тілді меңгерген ұрпақ болашаққа сеніммен қадам басады. Біздің күшіміз – жастардың білімінде» дей келе балаларды білімге баулып келе жатқан ұстаздардың беделін көтеру бағытында да оң өзгерістер жасалатынын айтты. Шынында, мемлекетіміздің дамуы жолында ұстаздардың сіңірген еңбегі зор. Президент Әділетті Қазақстанды құру ісінде мұғалімдердің рөлі айрықша екенін айтып, ұстаздарға ерекше құрмет көрсетті.
Жолдауда әсіресе балаларға көп жағдай жасалатыны, атап айтқанда, 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап бала күтімі үшін төлемақы төлеу мерзімі сәби бір жарым жасқа толғанға дейін ұзартылатыны, сондай-ақ «Ұлттық қор – балаларға» атты жаңа бағдарлама қолға алынатыны айтылды. «Ұлттық қордың жыл сайынғы инвестициялық табысының 50 пайызын балалардың арнаулы жинақтаушы есепшотына аударуды ұсынамын. Қаржы әр бала 18 жасқа толғанға дейін аударылып тұрады, оны мерзімінен бұрын есепшоттан шығарып алуға болмайды. Жинақталған қаржы балалар кәмелет жасына толғаннан кейін олардың баспана немесе білім алуына жұмсалатын болады. Бұл қаражат өскелең ұрпақтың үлкен өмірге қадам басуына мүмкіндік береді», деді Президент. Бұл – Әділетті мемлекет орнатудың, Ұлттық қордың халық игілігіне жұмсаудың нақты қадамы.
Хақ Тағала Құранда: «Алла сендерге аманаттарды иелеріне қайтаруды және адамдар арасында билік айтқандарыңда әділ үкім шығаруды бұйырады. Міне, осылайша Алла сендерге қандай керемет насихат айтуда. Шүбәсіз, Алла – Сәмиғ (айтқан сөздерің мен үкімдеріңнің бәрін естуші) һәм Басир (не істеп, не қойып жүргендеріңнің бәрін көруші)» («Нисә» сүресі, 58-аят) деп әмір етеді. Әділетті мемлекет орнатудың тағы бір көрінісі қазылар қауымының қайта жасақталуы деп білемін. «Қоғамда заң үстемдігі берік орнығып, сот төрелігі әділ атқарылуы қажет. Осыған орай, қазылар қауымын шұғыл түрде қайта іріктеп, жаңартып жасақтау керек», деді Мемлекет басшысы. Қазылардың білікті, адал, жемқорлықтан таза болуы қажеттігіне баса мән берді. Сондай-ақ судьялардың дербестігін арттыру, күштік құрылымдардың судьяларға қысым көрсетуі, жалпы сот жүйесін реформалауға қатысты нақты бағыттар айтылды.
Президент бүкіл қоғамға қатер төндіретін кісі өлтіру, қарақшылық жасау секілді қылмыстар мен отбасылық зорлық-зомбылықтың көбейіп бара жатқанын да еске салды. Отбасылық зорлық-зомбылыққа көз жұма қарауға болмайтынын айта келіп: «Отбасында ойран салатындар жазаға тартылмаса, олар одан бетер басынып кетеді. Ал жапа шеккендер мүлдем қорғаусыз қалады. Мұндай әрекеттер үшін жазаны күшейтетін кез келді деп санаймын», деді. Расында, әрбір мұсылман ер адам өз отбасына жауапты. Отағасы өз отбасына қамқор болуға тиіс. Хадисте: «Сендердің ең жақсыларың – отбасына жақсы қарағандарың», – делінген.
Соңғы үш жылда елімізде синтетикалық есірткі тұтынатындардың 10 есе көбейгенін алға тартып, мұндай есірткі саудасын «аса қауіпті әрі ауқымды әлеуметтік кесел» деп бағалады. Президент тиісті органдарға жалпыұлттық деңгейде синтетикалық есірткіні өндіруге және таратуға қарсы күрес жүргізуді және осы бағытта кешенді жоспар әзірлеуді міндеттеді. Сондай-ақ интернет және телефон арқылы жасалатын алаяқтықтың да жолын кесуді тапсырды.
Мұндай реформалардың барлығы да мемлекетімізді және қоғамның барлық саласын жаңырта түсетінін мәлімдеген Мемлекет басшысы Жолдауын: «Біз қоғамға іріткі салуды емес, елді ізгі мақсатқа жұмылдыруды ойлауымыз керек. Әділетті Қазақстан идеясының түпкі мәні – осы» деп нықтады. Шынында, бұл реформалардың барлығы да береке мен бірлікті ту еткен Әділетті Қазақстанның жаңа бағдары деп білеміз.
Жаратушы Жаббар Иеміз Құранда: «Көкті (аспан әлемін) көтерді және Таразыны (әділдікті, болмыстағы мінсіз өлшем мен тепе-теңдікті) орнатты. Таразыдан (әділдіктен, негізгі өлшем мен тепе-теңдіктен) ауытқып, шектен шықпауларың үшін. Таразыны әділ тартыңдар (сөзде де, істе де қара қылды қақ жарғандай әділ болыңдар). Таразыдан жемеңдер, өлшем мен тепе-теңдікті бұзбаңдар» («Рахман» сүресі, 7-9-аяттар) деп әмір етеді.
Әділдік бар жерде береке бар. Мемлекет басшысы айтқандай, Әділетті Қазақстанды бірге құрайық, қасиетті Отанымызды бірге өркендетейік!
Қоғам алдындағы негізгі жұмыстардың бірі – жамағатты жат ағымның ықпалынан сақтандыру, осы бағытта мейлінше ақпараттық-насихаттық және түсіндіру жұмыстарын жүргізу. Жат ағымның арбауына іліккен кейбір жастардың күнделікті өмірінде кездесетін жайттар мыналар: әке мен баланың діни ұстаным мен көзқарас мәселесінде бірін-бірі түсінісе алмауы, дүниеге, өмір тіршілігіне, салт-дәстүрге қатысты қасаң көзқарастың пайда болуы, қоғамдық тәртіпке бағынбау, ағайын-туыспен араласпау, заманауи білімге қырын қарау, мемлекеттік рәміздерге құрмет танытпау, т.б.
Асылында дін жолына түскен кез келген адам өз ортасына көркем мінезімен, әдебімен әсер етіп, жақсы істерде белсенді болуы керек. Мәселен, Алланы бір, Пайғамбарды (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) хақ деп білген мұсылман баласы ата-анаға деген құрметін екі есе арттырып, ата-бабамыздан сан ғасырдан бері жалғасып келе жатқан салт-дәстүрді ардақтап, жан-жақты білім алып, ағайынмен жақыннан араласып, олардың жағдайынан көбірек хабардар болып, өз айналасында «жақсы адам, мейірімді жан, отаншыл, көпшіл азамат» деген атқа лайық болуы тиіс.
Шын мәнінде, мұсылман баласы көркем мінезді болуы тиіс. Біздің бабаларымыз «мұсылманның мінезі жібектей болуы керек» деген сөзді босқа айтпаса керек. Хадистердің бірінде: «Алла Тағала аса биязы, жұмсақ. Әр нәрседе жұмсақтықты ұнатады. Басқа ешбір нәрсеге бермеген жақсылықты биязылыққа берген» делінген. Мінезі жұмсақ адам Ислам дінін ауырлатпай, керісінше, жеңілдетіп жеткізуге тырысады. Өйткені, Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) бір хадисінде: «Дінді ауырлатпаңдар – жеңілдетіңдер. Қорқытпаңдар – сүйіншілеңдер» деп өсиет еткен.
Бұл ретте айтқымыз келген нәрсе, мұсылманның мінезінен жақсылықтың лебі есіп тұруы керек. Өкінішке қарай, жат ағымның жетегінде жүрген кейбір азаматтар діни радикалды көзқарастарымен, іс-әрекеттерімен қоғамда діни құндылықтарға қатысты жағымсыз пікір қалыптастыруда. Радикалды діни бағытты ұстанатын азаматтарға насихат немесе ақпараттық түсіндірме жұмыстарын жүргізу оңай емес. Себебі, олар әркез дауласуға дайын тұрады. Ал дініміз дауласуды құп көрмейтіні белгілі.
Алла елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) өз үмбетін жігерлендіретін сөз айтып, былай деген: «Өзінікі дұрыс бола тұра, дауласып, тартысуды тәрк еткен адамға жұмақтан бір сарай берілетіндігіне кепілдік етемін». Ғалымдарымыз: «Құдай Тағала қай елге жаманшылық қаласа, олардың арасына дау-дамай мен жанжал жібереді» деген. Өкінішке қарай, деструктивті діни ағым ықпалында жүрген азаматтар арасында діни тақырыпта дауласу күнделікті әдеттегі жағдайға айналып барады. Бұл көрініс өз кезегінде адамдар арасындағы бірлікке сызат түсіруде. Иә, Әнас ибн Мәлик айтқандай, дауласу жүректерді қарайтып, өшпенділікті туғызады.
Өткен күндердің еншісіндегі сұрапыл соғыстар, қуғын-сүргіндер, жеңіске жеткен һәм жеңіліске ұшыраған сәттер, бәрін де ескеруіміз керек. Себебі ол – біздің тарихымыз. Әлихан Бөкейхан «Бір ел өзінің тарихын жоғалтса, оның артынша өзі де жоғалуға ыңғайлы болып тұрады» деген болатын. Сондықтан біз өткен күндерімізді, тарихымызды ұмытпай, одан сабақ алуымыз қажет.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев: «Балалар – мемлекетіміздің жарқын болашағының кепілі. Сондықтан да алдағы жылды Балалар жылы деп жариялау керек деп есептеймін», – деп биылғы 2022 жылды Балалар жылы деп жариялады.
«Әңгіме жалаң ұран мен мерекелік шаралар туралы емес. Бірінші кезекте билік тарапынан балаларды қорғау үшін денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қолдау бағытында нақты шаралар қолға алынуы керек. Өскелең ұрпақтың үйлесімді дамуы мен бақытты балалық шағы – біздің жалпыұлттық міндетіміз. Мен Мемлекет басшысы ретінде өскелең ұрпақтың болашағына баса мән беремін» деді Президент.
Шынында Қасым-Жомарт Тоқаев «бар жақсылық – балаларға» деп білетін, балалардың кемел келешегіне жіті мән беретінін талай мәрте байқатты. Енді міне, биылғы 2022 жылды Балалар жылы деп жариялап, жыл бойы балалардың денсаулығы мен білімін көтеру жолында барын салмақ.
Хазіреті Әли (Алла оған разы болсын): «Балаларға ғылым-білім үйретіп, әдепке баулыңдар», – деген болатын. Баланы жастайынан білімді, зерек етіп өсірудің маңызы зор. Қарап отырсақ, қазақтың нар тұлғаларының қай-қайсысы да бала кезінен зеректігі, білімділігі, шешендігімен сөзге түскен.
Мәселен, Алаш ардақтысы Әлихан Бөкейхан Қарқаралыдағы бастауыш мектепте оқып жүргенде мектепке атақты генерал-губернатор Колпаковский келеді. Генерал-губернатор мектепте оқып жатқан қазақ балаларына сын көзбен қарап, олардың білімін тексеріп көрмек болады. Сөйтіп оқушыларға жұмбақ жасырады.
«Мен Омбыдан мына пəуескемен келдім, – деп балаларға өзі мініп келген пəуескесін көрсетеді. – Омбыдан Қарқаралыға жеткенше осы пəуескенің дөңгелегі қанша рет айналды? Жауабын кім біледі?» – дейді Колпаковский балаларға менсінбей қарап. Сол кезде топ ішінен бір бала жүгіріп шығып белдігін суырып алады да, пəуескенің дөңгелегін өлшейді. Сосын қолына таяқ алып жерге сызып, дөңгелектің қанша рет айналғанын көп алдында шығарып береді. Генерал-губернатор қазақ баласының зеректігіне əрі батылдығына таңғалып, мектепті бітірген соң Омбыда оқуға ұсыныс білдіріп, губернатордың стипендиясын тағайындайды. Осылайша кейін Əлихан Омбы техникалық училищесін үздік бітірген болатын.
Осындай оқиға ғұлама Мәшһүр Жүсіп Көпейұлының да басынан өтті. Негізінде ол кісінің азан шақырып қойған аты Адам Жүсіп болатын. Сегіз жастан асқан шағында ол топ алдында қазақтың «Ер Тарғын», «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» секілді жыр-дастандарын жатқа толғайды. Баланың өнеріне тәнті болған Мұса Шорманұлы жиылған қауым алдында: «Бұл баланың аты – Мәшһүр болсын» деп бөркінің басына үкі тақтырады. Осылайша ел оны «Мәшһүр Жүсіп» атап кеткен болатын.
Ел арасында осындай мысалдар жетіп артылады. Мұның бәрі нені білдіреді? Балаға жастайынан берілген тәрбиенің, білімнің жемісі. Біз «Әке баласына жақсы тәрбиеден артық мирас қалдыра алмайды» деген Пайғамбар (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) сөзін көкейіне мықтап түйген, «Ел болам десең, бесігіңді түзе» деген ұстанымға мықтап бекінген халықпыз.
Бабаларымыз бұрыннан Құдайдан қорқатын перзент тәрбиелеп, балаға ең алдымен имандылық тәрбиесін сіңіруді көздеген. Себебі Алланы таныған, Құдайдан қорқатын перзент ешуақытта ата-анасына қарсы келмейді, қоғамға кері әсерін тигізбейді. Керісінше зерек, алғыр болып өсіп, ата-анасын екі дүние жақсылығымен қуантып, хәкім Абай айтқандай, кірпіш дүниедегі кетігін тауып қаланып, қоғамда орны бар өз ісінің маманы екенін дәлелдейді.
Ардақты Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Баланың әкесіндегі құқықтарының бірі – жақсы әдеп пен жақсы есім», – деген. Осы сүннетті берік ұстанған бабаларымыз перзентіне жақсы есім қойып, жақсы тәрбие беруге тырысқан. Себебі балаға жас кезінде берілген тәрбие жас шыбықты игенмен бірдей. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) тағы бір хадисінде: «Адам дүниеден өткенде оның үш нәрсесінен – тоқтаусыз садақасы, таратқан білімі және салиқалы ұрпағының дұғасынан басқа барлық амалы тоқтайды», – деген болатын. Демек салиқалы ұрпақ өсіру – сауабы мол салиқалы іс. Ондай ұрпақ ата-анасының жүзін жерге қаратпайды, перзенттік борышын адал атқарып, тіпті ата-анасы дүниеден өтсе де олар үшін үнемі дұға етіп, жақсы амалдары арқылы сауаптың үзілмеуіне себепкер болады.
Асыл дініміз ұрпақ тәрбиесіне ерекше көңіл бөледі. Дініміз балаларымыздың иманды да инабатты, елі мен жерін сүйетін, Алла Тағала мен ата-ананың разылығын алатын салиқалы ұрпақ етіп тәрбиелеуге мән береді. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы осы бағытта бірқатар іс-шараларды атқарып келеді. Жоғарыда айтқандай, балаларымызға имандылық тәрбиесін сіңіру мақсатында мешіттер жанында жазғы сауат ашу курстары жұмыс істейді. Балалардың сауат ашу курстарынан Құран әліппесін, дін негіздерін үйреніп, танымдық ойындар ойнап, жазғы демалысын қызықты да пайдалы өткізуге мүмкіндігі бар.
Балаларымыздың имандылыққа деген құлшынысын жыл сайын сезініп келеміз. Діни басқарма дәстүрлі түрде ұйымдастырып келе жатқан қарилар байқауларына жас балалардың қатысып жатқаны көңіл қуантады. Қари балаларымыздың Құран жаттап, жүлделі орын алып жатқанын көргенде, Аллаға шүкір дейсің.
Сондай-ақ мүфтият балаларды әлеуметтік қолдау бағытында балалар үйлері мен орталықтарына, арнаулы мекемелерге жиі бас сұғып тұруды әдетке айналдырды. Мешіт қызметкерлері балалар үйлерінде тәрбиеленіп жатқан балақайлармен жүздесіп, оларға барынша қолдау көрсетуде. Одан бөлек балаларға киім-кешектер мен түрлі сыйлықтар үлестіріліп, қайырымдылық көмек көрсетіледі.
ҚМДБ-ға қарасты «Зекет және қайырымдылық» қоры «Тайқазан», «Жетім көрсең жебей жүр», «Үміт сыйла сәбиге» т.б жобалары арқылы көпбалалы отбасылар, мүмкіндігі шектеулі балаларға қуаныш сыйлап, көмек көрсетіп келеді. Тіпті дін қызметкерлері арасында жетім балаларды асып алған азаматтар аз емес.
Діни басқарма балаларға арналған ағартушылық бағытқа да жан бітіруде. Былтыр «Muftiyat» баспасынан балаларға арналған «Әкесінің қызы» өлеңдер жинағы жарық көрді. Сондай-ақ «Мұнара» газеті балаларға арналған «Шынашақ» бетін үзбей жариялауда. Діни басқарма тарапынан балаларға арналған байқаулар, білім сайыстары да жиі ұйымдастырылады.
Былтыр ел тәуелсіздігінің 30 жылдығына орай балалар арасында «Азаттық – балалар көзімен» республикалық көркемсурет байқауы жарияланды. Байқауға еліміздің әр аймағынан 7-12 жас аралығындағы балалар қатысып, жеңімпаздар анықталды. Алла қаласа, биыл да Балалар жылы аясында балалар шығармашылығын қолдауға арналған бірқатар игілікті іс-шараларды атқармақ ниетіміз бар.
Алла Тағала Құран Кәрімде: «Ей, мүміндер! Өздеріңді және отбасыларыңды тозақ отынан қорғаңдар» («Тахрим» сүресі, 6-аят) деп бұйырды. Ғалымдар бұл аятты «біз балаларымызға дінді, қайыр-жақсылықтар мен әдепті үйретуге міндеттіміз» деп түсіндірген. «Балапан ұяда не көрсе, ұшқанда соны іледі» дейді бабаларымыз. Ендеше, ұлттың болашағын ойласақ, ұрпақ тәрбиесін ұмытпағанымыз абзал.
Иә, қазір заман басқа, жаңа үдерістер кезінде өмір сүріп отырмыз. Өйткені ХХІ ғасыр – электронды технологияның дамыған заманы. Әлем электронды жүйеге көшу үдерісінде. Мүфтият бұл тенденциядан қалыс қалмауы қажет. Осы жағдайды ескеріп, «е-мүфтият» ақпарат жүйесін іске қостық. Осылайша жаңа жұмыс форматына көштік. Бұл жоба жұмыс тиімділігін арттырып, ҚМДБ орталық аппаратының кадр қызметін оңтайландыруға оң ықпал етуде. Бүгінде Діни басқармаға қажетті камералар мен техникалық құралдар алынды. Қазір 19 облыс-өңір бас имамдарымен онлайн-мәжіліс өткіземін. Осы форматта жұмыс жүргізу бұрыннан ойда жүрген, бірақ жүзеге аспай келе жатқан мәселе еді. Қазір бас имамдар апта сайын онлайн режимде есеп беруде. Расында, қазір технологиямен қатар ақпарат саласы да жедел дамып жатыр. Ақпарат халқымыздың күнделікті өмірінде маңызды рөлге айналды. Орта буын, жас буын күн сайынғы ақпаратты әлеуметтік желіден алады. Біз осы тенденцияны ескеріп, мүфтияттың ақпарат саласындағы жұмысын жандандыра түсу үшін Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы жанынан ақпарат және қоғаммен байланыс бөлімін аштық. Бұл – ҚМДБ орталық аппаратында ең ауқымды бөлім. Аталған бөлім «Ғаламтормен жұмыс» секторын, «Хикмет ТВ» телерадиостудиясын, muftyat.kz және өңірлік 21 сайттың жұмысын жүйелеп, қадағалап отырады.
Әрине, халық қашанда дұрыс әрі сенімді діни ақпаратқа, хабарлар мен бағдарламаларға мұқтаж. Телеарна – үлкен тәрбие, насихат құралы. Сондықтан оны дұрыс бағытта қолданып, эфир уақытын ізгілік пен имандылыққа ұйытатын телеөнімдерге толтыру керек.
Халқымызда «Егеменді ел көрікті, бетегелі бел көрікті» деген нақыл сөз бар. Аллаға шүкір, тәуелсіздігіміздің арқасында мешіттеріміз ашылып, медреселеріміз бой көтерді. Құрбан айт құрметіне демалыс жарияланып, құлшылық жасауға еркіндік алдық. «Тәубенің зоры – тәуелсіздік» деген тәлімді сөздің тағылымы осында жатса керек. Ата-бабамыз «Отан үшін күрес – ерге тиген үлес» деген. Құдайдың Қазақ еліне берген ұлы нығметі – тәуелсіздігімізді баянды ете түсу – түрлі салаға жауапты тұлғаның, әр азаматтың асыл борышы, мызғымас міндеті деп білеміз.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Тәуелсіздігіміздің 30 жылдығын мерекелеуге дайындық жөніндегі Мемлекеттік комиссияның бірінші отырысында: «Тәуелсіздіктің 30 жылдығын тек мерейтой деп санауға болмайды. Ең алдымен, бұл тарихи оқиғаға идеологиялық тұрғыдан қарауымыз керек. 30 жылдыққа байланысты шаралар халыққа рухани серпіліс әкелуі қажет» деп атап өткен болатын. Мен осы ретте Тәуелсіздігіміздің 30 жылдық мерейтойы аясында елі мен жері үшін шыбын жанын құрбан еткен, жазықсыз саяси қуғын-сүргінге ұшыраған дін қайраткерлерін де ақтауды ұсынамын. Өйткені өткен ғасырдағы ең қилы кезеңнің бірінде жазықсыз жапа шеккендерді ақтау – баршамыздың перзенттік борышымыз.
Өздеріңізге мәлім, мемлекетіміздің қамқорлығымен «Жусан» операциясы бойынша азаматтарымыз Сириядан елімізге жеткізілді. Қазір оларды қоғамға бейімдеу жұмыстары белсенді түрде жүзеге асуда. Осы бағыттағы жұмыстарымызды жандандыру үшін Діни басқарма жанынан Діни оңалту бөлімі ашылды.
«Қоғамдағы бірлік пен келісімді көздің қарашығындай сақтауымыз керек. Этносаралық және конфессияаралық қатынастың қаншалықты маңызды екенін барлық азаматымыз түсіну қажет. Біз қашан да алауыздыққа қарсы тұра білген елміз.
Мықты мемлекет болу үшін ұлттың ұйыса білуі айрықша маңызды. Шын мәнінде ұйымдасқан ұтады. «Ынтымақ жүрген жерде ырыс бірге жүреді» деп халқымыз бекер айтпаған. Біздің күш-қуатымыз берекелі бірлікте. Ендеше бірлігімізді бекемдеп ел үшін еңбек етейік».
Халыққа Жолдау жасаған Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы осылай деді. Расында, қазақ көшін бастаған кешегі хан-сұлтандарымыз ел басқару ісін ең әуелі ұлтты ынтымаққа ұйыстырудан бастаған.
Президент айтқандай, қазір дүниежүзіндегі ахуал құбылмалы әрі түрлі сын-қатерлерге толы. Біздің еліміз де мүлде жаңа дәуірге қадам басты. Соған сәйкес, қоғамдық өмірдің барлық саласы түбегейлі өзгеруде.
Адам баласы санаулы ғұмырында түрлі сынақтар мен сындарлы сәттерді бастан кешеді. Өткінші қиындықты сабырлық, бірлік, адамгершілік сынды қасиеттер жеңеді. Біз ел басына күн туған талай сынақты сәттерді ынтымақ-бірлігіміздің арқасында еңсердік. Аллаға шүкір, қоғамдағы тыныштық пен тұрақтылық игі бастамаларымыздың жүзеге асуына тікелей септігін тигізуде.
Дін – бүкіл әлемдегі ұлттардың рухани дүниетанымын байытып, адамзат баласының бірлік пен татулықта өмір сүруіне өз үлесін қосатын қуатты күш. Сондықтан сол күшті адамдар арасындағы достық пен ынтымаққа және мемлекетіміздің дамуына жұмсауымыз қажет. Ол үшін хәкім Абай айтқан: «Біріңді қазақ, бірің дос, көрмесең істің бәрі бос» деген тағылымды сөзін ұран етуіміз қажет.
Алла Тағала қасиетті Құранның «Мәида» сүресінің, 2-ші аятында адамзат баласына: «Ізгі істерге, тақуалыққа көмектесіңдер. Күнә жасауға, дұшпандыққа жәрдемші болмаңдар…» деп бұйырған.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы айтқандай, ендеше бірлігімізді бекемдеп, жат ағымдардан аулақ болып, ел үшін еңбек етейік.
Бас мүфти өз сөзінде Түркістан қаласы бүгінде жаңарып, қауіпсіз қалаға айналып келе жатқанын атап өтті.
«Қоғамды ізгілікке, жақсылыққа, әділеттілікке үндеудің маңызы ерекше. Әбу Насыр әл-Фараби бабамыз өзінің «Қайырымды қала тұрғындары» трактатында: «Адам толығымен жетілуі үшін ол көптеген мәселелерге тәуелді болады. Себебі, ол барлық қажетті нәрселерді жалғыз өзі жасай алмайды әрі қол жеткізе алмайды. Қауым адамдары бір-біріне көмек көрсетуі арқылы ғана кемелдікке жетіп, тыныштығын сақтайды және үйлесімді өмір сүреді» дейді. Сондықтан бүгінгі таңда басты міндет – халықтың рухани бірлігін нығайту», деді ол өз сөзінде.
Саламат Айбар,
aptamedia.kz
